میگو و نکاتی درباره‌ی آن
مواد مغذی میگو
میگوها منبع غنی از پروتئین با کیفیت خوب و در عین حال کم کالری هستند. آن‌ها همچنین دارای اسیدهای چرب ضروری مانند اسیدهای چرب اُمگا-3 هستند. از سوی دیگر این موجودات دریایی کوچک تأمین کننده‌ی مقادیر مناسبی از مواد معدنی مانند سلنیوم، آهن، روی، فسفر و منیزیم و نیز ویتامین‌هایی مانند D، B12 و نیاسین (یکی از ویتامین‌های گروه B) برای بدن می‌باشند.
در این بخش به بررسی تأثیر مواد مغذی موجود در میگو بر بدن انسان پرداخته می‌شود:
سیستم قلبی- عروقی
میگو با داشتن مقادیر بسیار خوبی از ویتامین B12 به کاهش سطح خونی هموسیستئین که یکی از عوامل مهم خطر بیماری‌های قلبی- عروقی است، کمک می‌کند. علاوه بر آن، اسیدهای چرب اُمگا-3 میگو به دلیل داشتن خاصیت ضدالتهابی و توانائی در جلوگیری از تشکیل لخته‌ی خون، می‌توانند در پیشگیری از بیماری‌های قلبی موثر باشند. همچنین این اسیدهای چرب با تأثیر بر جریان‌های الکتریکی قلب می‌توانند به پیشگیری از آریتمی‌های قلبی (بی‌نظمی ضربان‌های قلب) کمک کنند. از جمله اثرات دیگر اسیدهای چرب اُمگا-3 (هم با منشأ گیاهی و هم با منشأ جانوری)، تأثیر احتمالی آن‌ها در کاهش فشارخون بالا می‌باشد. لازم به ذکر است که برای افراد دارای پرفشاری خون، هر میلی‌متر جیوه کاهش در فشارخون، حائز اهمیت است، بنابراین ممکن است تأثیر مصرف هرکدام از مواد مغذی موثر در این زمینه به تنهایی کم باشد، ولی تأثیر مجموعه‌ی آن‌ها به طور همزمان، می‌تواند موجب چند میلی‌متر جیوه کاهش در فشارخون شود. برای دستیابی به این منظور، تا حد امکان سبزی‌ها، میوه‌ها و غلات کامل (به دلیل داشتن فیبر غذایی، مواد معدنی مثل پتاسیم، پروتئین گیاهی و سایر مواد مغذی) را در برنامه غذایی روزانه‌ی خود بگنجانید. همچنین منابع غذایی اسیدهای چرب اُمگا-3 را بیشتر مصرف کنید.
ترکیبات سرطان‌زا
میگو یک منبع غنی سلنیوم می‌باشد. نتایج تحقیقات بر روی حیوانات نشان داده است که ارتباط معکوسی بین دریافت سلنیوم و بروز سرطان وجود دارد. به عبارت دیگر با افزایش دریافت منابع غذایی حاوی سلنیوم، احتمال بروز سرطان در حیوانات کمتر می‌شود، زیرا سلنیوم برای کارکرد صحیح بعضی ترکیبات بدن که به منظور غیرفعال کردن مواد مضر و سرطان‌زا به کار می‌روند ضروری است، بنابراین در صورت کمبود آن، مولکول‌های سرطان‌زا غیرفعال نشده و موجب آسیب رساندن به سلول‌های بدن می‌شوند.
میگو دارای موادی به نام پورین است که می‌توانند در بدن به اسیداوریک تبدیل
شوند. تجمع بیش از حد پورین‌ها و اسیداوریک نیز در بدن موجب تشدید عوارض بیماری‌هایی مانند نقرس و سنگ کلیه می‌شود. به همین دلیل بهتر است بیماران کلیوی یا مبتلایان به نقرس، مصرف میگو را محدود کنند
عملکرد مغز
اسیدهای چرب ضروری موجود در غذاهای دریایی (نظیر ماهی و میگو) احتمالاً می‌توانند در کاهش زوال عقل مرتبط با افزایش سن موثر باشند. همچنین دیده شده افرادی که در رژیم غذایی خود از منابع غذایی حاوی اسیدهای چرب امگا-6 (مانند گوشت‌های قرمز و روغن‌های گیاهی ذرت، بادام زمینی، گل‌رنگ و آفتابگردان) نسبت به منابع غذایی اسیدهای چرب امگا-3 (مانند ماهی، میگو، روغن‌های گیاهی مثل کلزا یا بزرک و مغزهایی مثل گردو) بیشتر استفاده می‌کنند، نه تنها به سمت آسیب‌های التهابی می‌روند، بلکه زمینه‌ی ایجاد افسردگی هم در آن‌ها بیشتر می‌شود. بنابراین به نظر می‌رسد رژیم‌های غذایی غنی از اسیدهای چرب اُمگا-3، احتمالاً می‌توانند حالات روحی را بهتر کرده، افسردگی را کاهش دهند. به همین جهت پیشنهاد می‌شود منابع غذایی آن (به ویژه منابع دریایی) را حداقل 3 بار در هفته مصرف کنند.
حقایقی درباره‌ی چربی میگو
اغلب افراد درباره‌ی نوع و مقدار چربی میگو دچار سردرگمی می‌شوند. باید دانست مقدار چربی موجود در میگو کم است، اما دارای مقدار قابل توجهی کلسترول می‌باشد. به همین دلیل بعضی افراد به ویژه آن‌هایی که کلسترول خون بالایی دارند، ممکن است از خوردن میگو پرهیز کنند.
نکات قابل توجه برای مصرف میگو
الف- حساسیت یا آلرژی غذایی:
از آنجایی که ماهی و میگو جزء مواد غذایی حساسیت‌زا (آلرژن) هستند، مصرف آن‌ها در افرادی که سابقه و استعداد ابتلا به آلرژی یا حساسیت غذایی دارند، باید طبق نظر پزشک و متخصص تغذیه و با احتیاط باشد. همچنین پیشنهاد می‌شود این افراد برای آگاهی بیشتر از علایم و نشانه‌های آلرژی غذایی، با متخصص مربوطه مشورت نمایند.
ب- پورین‌ها و بیماری‌های مرتبط با اسید اوریک:
میگو دارای موادی به نام پورین است که می‌توانند در بدن به اسیداوریک تبدیل شوند. تجمع بیش از حد پورین‌ها و اسیداوریک نیز در بدن موجب تشدید عوارض بیماری‌هایی مانند نقرس و سنگ کلیه می‌شود. به همین دلیل بهتر است بیماران کلیوی یا مبتلایان به نقرس، مصرف میگو را محدود کنند یا از مصرف آن خودداری نمایند.
یادآوری
باید دانست اسیدهای چرب امگا-3 ضمن داشتن خواص مفید برای بدن، از نظر ساختمانی بسیار حساس هستند و می‌توانند به راحتی اکسید و به مواد مضر تبدیل شوند، بنابراین بهتر است همراه با منابع غذایی دارای مواد آنتی اکسیدان (ضد اکسید شدن) مانند منابع غذایی ویتامین C (از قبیل مرکبات، سبزی‌های برگی تازه) و منابع غذایی ویتامین E (مانند انواع جوانه‌ها) مصرف شوند. علاوه بر آن اکیداً از مصرف خودسرانه‌ی مکمل اسیدهای چرب اُمگا-3 بدون تجویز پزشک یا متخصص تغذیه، خودداری کنید.
خرید و نگه‌داری میگو
الف- خرید:
* به دلیل قابلیت فسادپذیری بالای میگو، حتماً آن را از فروشگاه‌های معتبر تهیه کنید.
* اگر میگوی تازه را برای خرید انتخاب می‌کنید، سر آن را در اسرع وقت جدا نمایید (چون اولین قسمتی است که در میگو فاسد می‌شود).
* میگوهای تازه باید بدن سفتی داشته باشند که به پوسته‌ی آن‌ها متصل باشد.
* پوسته‌ی میگوها باید بدون هرگونه لکه و خال سیاه باشد (زیرا این لکه‌ها نشانه فساد گوشت میگو است).
برای یخ‌زدایی میگو و خارج کردن آن از حالت انجماد، آن را در یک کاسه‌ی آب سرد
یا درون یخچال قرار دهید. هرگز آن را در دمای اتاق یا با ماکروویو یخ‌زدایی نکنید،
چون این کار باعث از دست رفتن رطوبت و مواد مغذی میگو می‌شود
* پوسته‌ی میگوها نباید زردرنگ بوده یا حالت شن مانند داشته باشد (این حالت نشانگر اضافه کردن ماده شیمیائی برای سفید کردن پوسته‌ی میگو به آن است).
* اگر میگوی منجمد می‌خرید، حتماً به علامت پروانه‌ی بهداشتی، تاریخ تولید و انقضاء آن توجه کنید.
* میگوی مرغوب باید بوی آب نمک ملایم (بوی آب دریا) بدهد. حتماً قبل از خرید، میگوها را بو کنید و در صورت داشتن بوی نامطبوع از خرید آن‌ها خودداری کنید.
ب- نگه‌داری:
از آنجایی که غذاهای دریایی مانند ماهی و میگو نسبت به دما بسیار حساس هستند، نکته‌ی مهم در مورد نگه‌داری آن‌ها، سرد نگه‌داشتن آن‌ها است، بنابراین:
* بعد از خرید میگو یا سایر غذاهای دریایی، در اسرع وقت آن‌ها را به یخچال برسانید.
* اگر قرار است میگو از زمان خرید تا رسیدن به یخچال مدت نسبتاً طولانی در خودرو بماند، یک کُلمن حاوی یخ در خودرو بگذارید تا از سرد ماندن و عدم فساد آن مطمئن شوید.
* معمولاً دمای بیشتر یخچال‌های خانگی کمی بالاتر از دمای ایده‌آل برای نگه‌داری غذاهای دریایی است. یک راه آسان و مطمئن برای رسیدن به دمای مناسب، بسته‌بندی خوب و قرار دادن آن‌ها در یک ظرف حاوی یخ و گذاشتن آن در سردترین جای یخچال است. در ضمن برای حفظ سرمای ظرف، روزانه 1 تا 2 بار یخ آن را عوض کنید. با این روش میگو به مدت 1 تا 2 روز در یخچال قابل نگه‌داری است، اما در اولین فرصت باید مصرف شود.
* برای نگه‌داری طولانی مدت میگو، آن را به خوبی بسته بندی نمایید و حداکثر تا یک ماه در سردترین جای فریزر نگه‌داری کنید.
* برای یخ‌زدایی میگو و خارج کردن آن از حالت انجماد، آن را در یک کاسه‌ی آب سرد یا درون یخچال قرار دهید. هرگز آن را در دمای اتاق یا با ماکروویو یخ‌زدایی نکنید، چون این کار باعث از دست رفتن رطوبت و مواد مغذی میگو می‌شود.
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
منبع: آشپزباشی – شماره 72
مطالب مرتبط:
با مصرف میگو از بیماری‌های قلبی – عروقی و سرطان پیشگیری کنیم
