تبیان، دستیار زندگی
حضرت علی(علیه السلام)کسی که عبرت های پیشینیان را در پیش چشم آورد تقوا او را در کارهای مشتبه باز می دارد.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : مریم خندابی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

بلوتوث هایتان را روشن کنید!


تلفن های همراه مجهز به تکنولوژی به نام بلوتوث هستند با روشن کردن این برنامه اطلاعات و داده های فراوانی از تلفنی به تلفن دیگر انتقال می یابد زمانی که بلوتوث موبایل خاموش است این اطلاعات از هیچ طریقی دریافت و ذخیره نمی گردد. شما نیز درون خود بلوتو ث دارید که اگر آن را روشن کنید اطلاعات بسیاری را دریافت و ذخیره می کنید.


بلوتوث

انسان ها توانایی و استعداد های بالقوه فراوانی دارند که با شناخت و بکارگیری آن استعدادها به مقامات بسیار بالایی می رسند و تا مرز انسان کامل و مرضی خدا شدن پیش می روند. خداوند انسان را به ابزارهای شناخت مجهز کرده است این ابزارها در قرآن به حواس پنجگانه، عقل و دل معروف می باشد :

وَاللّهُ أَخْرَجَكُم مِّن بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ لاَ تَعْلَمُونَ شَیْئًا وَجَعَلَ لَكُمُ الْسَّمْعَ وَالأَبْصَارَ وَالأَفْئِدَةَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ.

و خدا شما را از شكم مادرانتان در حالى كه چیزى نمى‏دانستید بیرون آورد و براى شما گوش و چشمها و دلها قرار داد باشد كه سپاسگزارى كنید.(نحل /78)

از طریق حواس پنج گانه اطلاعات دریافت می شود .به عبارتی وقتی بلوتوث انسان روشن می شود که این اطلاعات همراه با تعقل و تدبر و دیده عبرت بین باشد و از این اطلاعات پند و اندرز بگیرد و آن وقت این اطلاعات بکار او می آید.

طبقه بندی انسان ها

اول : آنها که هیچ اطلاعی از داشتن این برنامه مهم و توانایی اعجاب انگیز در خود ندارند .

دوم : گروهی که اطلاع دارند اما هیچگاه بلوتوث خود را روشن نمی کنند و یا به معنای دیده عبرت بین خود را به کار نمی گیرند و انسان های سطحی نگر هستند که همه چیز را می بینند اما عبرت نمی گیرند.

سوم : آنها که نسبت به این استعداد شناخت دارند و در جهت رشد و کمال خود از آن بهره می گیرند.

حواس پنج گانه وقتی با تعقل و تدبر همراه شد، باعث رشد و توانایی فوق العاده پیدا می کند که علاوه بر ظواهر و عالم محسوسات به بواطن و عالم معقولات نفوذ پیدا می کند و آنچه نادیدنی است را می بیند .همراهی این سه قوه باعث بیداری دل و در نتیجه رستگاری ابدی می شود.

توقف ممنوع

بسیاری از انسان ها شکایت می کنند که اگر ما در زندگی موفق نیستیم به خاطر آن است که راهنمای خوبی نداشتیم . خداوند به زیبایی در قرآن بیان می دارد که من در همه چیز آیات و نشانه های خودم را قرار دادم تا شما در مسیر زندگی توقف نکنید. اما متاسفانه اکثریت پند نمی گیرند.

إِنَّ فِی ذَلِكَ لَعِبْرَةً لَّأُوْلِی الأَبْصَارِ

یقینا در این [ماجرا] براى صاحبان بینش عبرتى است. (ال عمران /13)

حضرت علی(علیه السلام): کسی که عبرت های پیشینیان را در پیش چشم آورد تقوا او را در کارهای مشتبه باز می دارد.

پیامبر(صلی الله علیه وآله)کسانی که با دیده عبرت به دنیا می نگرند زندگی در نظرشان رویا است، در آن چیزی را می بینند که لمس نمی کنند و با بد شمردن رفتار فریب خوردگان دنیا آن چه را مایه حساب و عذاب است از دل می زدایند

واژه عبرت

عبرت به معنای پند و اندرز است و در اصطلاح عبارت است از حالتی که در اثر برخورد با امور ظاهری و مشهود برای انسان پدید می آید و به معرفتی باطنی و غیر مشهود منتهی می شود عبرت عبور از حالی به حال دیگر می باشد. دیدن چیزهای نامرئی و جنبه های زیانبار یک عمل و توجه به عمق و باطن یک عمل و پیام.

فرد عاقل و عبرت آموز به گونه غیر مستقیم می آموزد که از افتادن به چنین زیانی بر حذر باشد و گرد آن نگردد. عبرت وسیله عبور از جهل به علم است و دید انسان را باز می کند و مسیر حرکت را عوض می کند و فرصتی استثنایی برای خودسازی انسان است.

اصل تعقل و تفکر

در سایه تفکر و اندیشه محسوسات معتا پیدا می کند و حالتی در انسان پدید می آید که از ظواهر عبور می کند و به معنای بلند کشف حقایق دست می یابد و در واقع به نوعی بصیرت می رسد این بصیرت ارزشها و ضد ارزش ها را برایش معلوم می کند و راهنمای عمل و رفتار بیرونی او می گردد.

فَاعْتَبِرُوا یَا أُولِی الْأَبْصَارِ؛ پس اى دیده‏وران عبرت گیرید. (2/حشر)

تفکر درباره مرگ

اهداف عبرت

هدف قرآن داستان سرایی نیست بلکه ارائه رهنمود از رهگذر این داستان های سازنده است ؛بیداری قلوب و درک عاقبت پیشینیان از نظر قدرت و قوه و ثروت.

درک عاقبت گناهکاران و دروغگویان و درک چگونگی خلقت و عظمت آن و دیدن شگفتی های خلقت می باشد .

لَقَدْ كَانَ فِی قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِّأُوْلِی الأَلْبَابِ؛ به راستى در سرگذشت آنان براى خردمندان عبرتى است‏.(یوسف /111)

برکات عبرت آموزی

بصیرت

تحلیل حوادث عبرت انگیز به حسب توجه به عوامل و انگیزه ها و فرجام آنها بینشی ژرف به آدمی می بخشد و عقل و اندیشه را به کار می اندازد تا پیرامون عقاید و اعمال خویش بیشتر بیاندیشد و درباره راهی که برای زندگی فردی و اجتماعی خویش برمی گزیند دقت بیشتری کند.

امام علی(علیه السلام): اراده به عبرت آموزی به بصیرت می انجامد و خویشتنداری در پی دارد.

ناپایداری دنیا   

آن کس که با دیده عبرت به دنیا می نگرد به خوبی در می یابد که همه مظاهر دنیوی ناپایدار و فناپذیرند و شایسته آن نیستند که آدمی عمر گران مایه خویش را به پایشان بریزد از این رو به اندکی از دنیا بسنده می کند و می کوشد دل به آن نبندد.

پیامبر(صلی الله علیه وآله) کسانی که با دیده عبرت به دنیا می نگرند زندگی در نظرشان رویا است، در آن چیزی را می بینند که لمس نمی کنند و با بد شمردن رفتار فریب خوردگان دنیا آن چه را مایه حساب و عذاب است از دل می زدایند.

حواس پنج گانه وقتی با تعقل و تدبر همراه شد، باعث رشد و توانایی فوق العاده پیدا می کند که علاوه بر ظواهر و عالم محسوسات به بواطن و عالم معقولات نفوذ پیدا می کند و آنچه نادیدنی است را می بیند .همراهی این 3قوه باعث بیداری دل و در نتیجه رستگاری ابدی می شود

ایمنی از لغزش ها

در سراسر هستی نظام علیّ و معلولی حاکم است و هیچ رویدادی بی علت روی نمی دهد از این رو انسان عبرت پذیر با نگریستن به هر رویداد شوم به جست و جوی علتش می پردازد و با یافتن و شناختن درست از آن می کوشد خود را از افتادن بدان باز دارد. این روند چنان پیش می رود که چه بسا آدمی را از آلودگی به بیشتر خطاها و گناهان باز می دارد. حضرت علی(علیه السلام): هر کس بیشتر عبرت بگیرد کمتر می لغزد.

توانمندی تقوا

تقوا اکسیری گران سنگ است که می توان ردپایش را در کردار نیک آدمی بازیافت و بدون آن هرگز نمی توان به مقامات عالی ایمان و اخلاق راه یافت و می توان گفت که ایمان و عمل بی تقوا در معرض نابودی اند.

از این رو توانمند ساختن این نهال خجسته از وظایف مسلمانی است و عبرت آموختن عاملی کارساز و مشکل گشا در توانمند ساختن تقوا است. گروهی چشم و گوش دارند می بینند و می شنوند اما گویی پند نمی گیرند .

أَفَلَمْ یَسِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ یَعْقِلُونَ بِهَا أَوْ آذَانٌ یَسْمَعُونَ بِهَا فَإِنَّهَا لَا تَعْمَى الْأَبْصَارُ وَلَكِن تَعْمَى الْقُلُوبُ الَّتِی فِی الصُّدُورِ

یا در زمین گردش نكرده‏اند تا دلهایى داشته باشند كه با آن بیندیشند یا گوش هایى كه با آن بشنوند در حقیقت چشم ها كور نیست لیكن دلهایى كه در سینه‏هاست كور است.(حج/46)

گاه از طریق نعمت و گاه بلا و مصیبت و گاه از طریق توصیف نیکان و گاهی توصیف محرمان و گاه از طریق عذاب و استیصال دیگران را پند و اندرز می دهند. همه می بینند اما فقط عاقلان از این دیدن بهره می برند اهل بصیرت توانایی این را دارند که از همه زمانها و مکان ها درس بگیرند تاریخ پر از عبرت است و قران همواره انسان را به تدبر و تفکر تشویق می کند و او را از سطحی نگری نفی می کند.

مریم خندابی   

بخش قرآن تبیان


منابع:

تفسیر المیزان – علامه محمدحسین طباطبایی

تفسیر نور – آقای محسن قرائتی