تکنیک‌های موفقیت در سوره حمد

یكی از مهمترین ویژگی های افراد موفق در زندگی این است كه این افراد یا كاری را آغاز نمی كنند و یا اگر كاری را شروع كردند آن را به پایان می رسانند و اساسا نیز مشكل بسیاری از  افراد این است كه با یك نگاه سطحی در اطراف خود متوجه می شوند كه كارهای ناتمام زیادی  آنها را  احاطه كرده كه اگر آنها را تمام می‌كردند با وضعیت كنونی خود از زمین تا آسمان فاصله داشتند .

افراد برای رسیدن به موفقیت دو دسته هستند، عده ای بر این باورند كه رسیدن به موفقیت از هیچ قاعده و قانونی تبعیت نمی كند و هر فردی به راحتی می تواند به موفقیت دست پیدا كند ،در مقابل این گروه عده ای دیگر بر این عقیده اصرار دارند كه قانون موفقیت بسیار پیچیده است و در اختیار هر فردی قرار نمی گیرد و در نتیجه برای تصاحب این قانون  باید یك عمر تلاش و كوشش كرد .

اما حقیقت این است كه هیچ یك از این دو گروه نمی توانند ثانیه ای  طعم شیرین موفقیت را درك كنند، زیرا خداوند متعال برای رهسپار شدن ما به  سوی خوشبختی و سعادت نسخه ای را نازل كرده است كه در آن راهنمایی ها و توصیه های گهرباری را برای رسیدن به موفقیت بیان كرده است و هر یك از آیات این كتاب الهی با دو شرط می تواند سبب خوشبختی ما در زندگی شود :

1)  به آن یقین و باور داشته باشیم .

2) به یقین و باور خود جامه عمل بپوشانیم .

در طول تاریخ نیز افراد زیادی بوده اند كه با شنیدن تنها یك آیه از آیات الهی تحولی بزرگ در زندگی آنها ایجاد شده و همین سبب شده است كه آنها به اوج قله موفقیت  برسند .

حال به همین منظور  سوره  حمد را محور بحث قرار داده  سوره ای كه در طول شبانه روز هر فرد مسلمانی دائماً با آن در ارتباط است ، سوره ای كه اسرار  فراوانی از موفقیت در آن نهفته است كه با عمل كردن به هریك از آنها می توانیم طوفانی  در زندگی خود ایجاد كنیم .

تكنیك اول : كارهای نیمه كاره خود را تمام كنید (بسم الله الرحمن الرحیم )

این سوره نیز مانند بقیه سوره های قرآن مجید با یاد و نام خداوند متعال آغاز شده است ،آیه ای كه در ارتباط با آن احادیث فراوانی بیان شده است تا اهمیت آن را در رسیدن به موفقیت برای همه ما بیان كند .

یكی از مهمترین ویژگی های افراد موفق در زندگی این است كه این افراد یا كاری را آغاز نمی كنند و یا اگر كاری را شروع كردند آن را به پایان می رسانند و اساسا نیز مشكل بسیاری از  افراد این است كه با یك نگاه سطحی در اطراف خود متوجه می شوند كه كارهای ناتمام زیادی آنها را احاطه كرده كه اگر آنها را تمام می كردند با وضعیت كنونی خود از زمین تا آسمان فاصله داشتند .

حال یكی از اموری كه سبب می شود كه كارهای ما كاملا انجام شود و  ناتمام باقی نماند، طبق روایات رسیده از اهل بیت علیهم السلام این است كه تمام كار های خود را با یاد و نام خداوند و با این آیه  شریفه آغاز كنیم چنانچه  در این حدیث شریف می خوانیم :

(قالَ اللّه‏ُ عَزَّوَجَلَّ... اِذا قالَ العَبدُ: «بِسمِ اللّه‏ِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ» قالَ اللّه‏ُ ـ جَلَّ جَلالُهُ ـ : بَدَاَ عَبدى بِاسمى، وَ حَقٌّ عَلَىَّ اَن اُتـَمِّمَ لَهُ اُمورَهُ و اُبارِكَ لَهُ فى اَحوالِهِ؛خداوند فرمود: «... هرگاه بنده بگوید: بسم اللّه‏ الرحمن الرحیم، خداى متعال مى‏گوید: بنده من با نام من آغاز كرد. بر من است كه كارهایش را به انجام رسانم و او را در همه حال، بركت دهم)(عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 269)

تكنیك دوم: رمز برخوداری از نعمت های دنیا و آخرت (الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ )

خصوصیت ویژه دیگری كه در زندگی انسان های موفق موج می زند ،آن است كه زندگی آنها سرشار از حمد و سپاس خداوند متعال است و اصولا این افراد از زبان سپاسگزاری برخوردار هستند، این حمد و سپاس را هم می توان در دنیا مشاهده كرد و هم در آخرت ،كه به نمونه هایی از ان آشاره می كنیم:

1) حضرت ابراهیم (علیه السلام)

وقتی حضرت در سالخوردگی و پیری صاحب دو فرزند و دو هدیه از طرف خداوند متعال می شود اولین كلامی را به زبان می آورد حمد و سپاس خداوند است :

(الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذی وَهَبَ لی‏ عَلَى الْكِبَرِ إِسْماعیلَ وَ إِسْحاقَ إِنَّ رَبِّی لَسَمیعُ الدُّعاءِ : سپاس خداى را كه با وجود سالخوردگى، اسماعیل و اسحاق را به من بخشید. به راستى پروردگار من شنونده دعاست.)( إبراهیم :  39)

2) حضرت نوح(علیه السلام)

به ایشان نیز  از طرف خداوند متعال اینگونه خطاب می رسد كه وقتی به همراه یاران خود بر كشتی مستقر شدید، آنجا زبان به حمد و ثناء باز كنید و این گونه بگویید:

(فَإِذَا اسْتَوَیْتَ أَنْتَ وَ مَنْ مَعَكَ عَلَى الْفُلْكِ فَقُلِ الْحَمْدُلِلَّهِ الَّذی نَجَّانا مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمینَ: و چون تو با آنان كه همراه تواند بر كشتى نشستى بگو: «ستایش خدایى را كه ما را از[چنگ‏] گروه ظالمان رهانید) (المۆمنون: 28)

در سرای آخرت نیز مومنین و متقین وقتی خود را در بهشت جاویدان و غرق در نعمت های خداوند مشاهده می كنند در آنجا نیز ، زبان به حمد و ثنای خداوند متعال باز می كنند و اینگونه می گویند :

(وَ نَزَعْنا ما فی‏ صُدُورِهِمْ مِنْ غِلٍّ تَجْری مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهارُ وَ قالُوا الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذی هَدانا لِهذا وَ ما كُنَّا لِنَهْتَدِیَ لَوْ لا أَنْ هَدانَا اللَّهُ لَقَدْ جاءَتْ رُسُلُ رَبِّنا بِالْحَقِّ وَ نُودُوا أَنْ تِلْكُمُ الْجَنَّةُ أُورِثْتُمُوها بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ : و هر گونه كینه‏اى را از سینه‏هایشان مى‏زداییم. از زیر [قصرهاى‏]شان نهرها جارى است، و مى‏گویند: «ستایش خدایى را كه ما را بدین [راه‏] هدایت نمود، و اگر خدا ما را رهبرى نمى‏كرد ما خود هدایت نمى‏یافتیم. در حقیقت، فرستادگانِ پروردگارِ ما حق را آوردند.» و به آنان ندا داده مى‏شود كه این همان بهشتى است كه آن را به [پاداش‏] آنچه انجام مى‏دادید میراث یافته‏اید.)( الأعراف :  43)

حال خصوصیت دیگر انسان های موفق آن است كه همیشه به دنبال موفقیت در دنیا و آخرت هستند و این دعای آنها زبانزد عام و خاص شده است كه :

(وَ مِنْهُمْ مَنْ یَقُولُ رَبَّنا آتِنا فِی الدُّنْیا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنا عَذابَ النَّارِ : و برخى از آنان مى‏گویند: پروردگارا! در این دنیا به ما نیكى و در آخرت [نیز] نیكى عطا كن، و ما را از عذاب آتش [دور] نگه دار.)( البقرة :  201)

و یكی از اسراری كه در زندگی این افراد در رسیدن به موفقیت های گوناگون مشاهده می شود، دارا بودن زبان شكرگزاری در تمام حالات و شرائط مختلف است كه این خصوصیت چنانچه پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله ) فرمودند: سبب برخورداری از نعمت های دنیا و آْخرت می شود :

(وقتى بنده «الْحَمْدُ للهِِ» مى‌گوید، خداوند او را از نعمت هاى دنیا و آخرت برخوردار مى‌سازد.)(بحارالانوار،ج 9،باب 2، حدیث 5)

خلاصه كلام اینكه از این دو آیه (آیه اول و دوم سوره حمد ) دو رمز بزرگ برای رسیدن به موفقیت كشف می شود كه یكی تمام كردن كارهای ناتمام در زندگی است كه یكی از رموز  آن ،این است كه تمام كارهای خود را با یاد و نام خداوند متعال آغاز كنیم و  نكته دوم بهره مند شدن از نعمت های خداوند در دنیا و آخرت است كه یكی از رموز آن این است كه در تمام  لحظات ، چه لحظه های شیرین زندگی و چه لحظات سخت مشغول به حمد و سپاس خداوند باشیم و از این آیه شریفه غفلت نكنیم .

در مقالات بعدی به بیان تكنیك های دیگری از این سوره اشاره می كنیم.

امین ادریسی  

بخش قرآن تبیان