زنده باد بهار یا انتخابات؟

وقتی آقای احمدی نژاد در آخرین سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل سخنان خود را با  تکرار "زنده باد بهار" تمام کرد، هیچ کس گمان نمی کرد که این شعار تبدیل به یک محور اساسی در گفتمان سیاسی وی شده باشد. اگرچه ایشان چه تلویحا و چه صراحتا بیان داشته است که منظور وی از بهار، دوران ظهور و امام زمان (عج) می باشد ، اما قرائن سیاسی نشان می دهد این شعار صرفا یک عبارت زیبا و زینت بخش نیست و  در شرایطی به شکل حساب شده استفاده می شود. تغییر گفتمانی رییس جمهور که تاکید به انسان کامل، بیداری انسانی (به جای بیداری اسلامی)و عشق را در کنار ایران گرایی تبلیغاتی دنبال می کند ،از نکات جدی است که مورد توجه  تحلیلگران سیاسی قرار گرفته است.  در این نوشتار تلاش می شود به بررسی و تحلیل محتوای این شعار اهتمام گردد.

زنده باد بهار  و  تفسیر جریان انحرافی

به نظر می رسد "زنده باد بهار" در حال تبدیل شدن به کلمه رمز بسیج سیاسی حامیان رییس جمهور و نامزد احتمالی مورد حمایت وی در انتخابات ریاست جمهوری آینده است. در واقع تا کنون به دو شکل به شکل رسمی کوشیده معنای این شعار از سوی دست اندرکاران دولت تبیین شود. در یک تبیین تلاش شد اصل ایجاد این شعار به رهبر معظم انقلاب منتسب شود. اما یك مقام مسئول در دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب، با اشاره به متن دقیق بیانات مقام معظم رهبری در 30 بهمن 76ادعای عباس امیری فر مبنی بر انتساب شعار «زنده با بهار» به رهبر معظم انقلاب را تكذیب كرد. هم چنین رییس جمهور محترم نیز با رد انتخاباتی بودن این شعار گفت: همه چیز در کشور انتخاباتی است!؟ من در مورد امام زمان (عج) صحبت کردم. شما می‌خواهید بگویید زنده باد پاییز!

در واقع این که رییس جمهور مقصود اصلی خود را از بهار به  امام زمان(عج)/انسان کامل معرفی می کند، به نوبه خود منفی نیست بلکه به شکل عادی هم امری پسندیده است. اما واقعیت سیاسی اینجاست که برداشت جریان موسوم به انحرافی که خود را برای انتخابات ریاست جمهوری آماده می کند، از این ماجرا جیست؟ جریان موسوم به انحراف که تا کنون با طرح مساله دوستی با مردم اسراییل، ضعف مدیریت انبیا ، تساهلهای بی مبنای فرهنگی و مکتب ایران به موج آفرینی های رسانه ای و سیاسی اقدام کرده است ، مشخصا دارای برداشتهای انحرافی از مساله مهدویت و ظهور است.  البته بخشی از این برداشتهای نادرست در سی دی ها ظهور بسیار نزدیک است آشکار شد و با واکنش علما، نخبگان و از مهم تر رهبر معظم انقلاب روبرو شد. اما واقعیت اینجاست که  این طیف هم چنان در بخشهایی از دولت فعال بوده و مترصد  اقدام در پوشش حامیان رییس جمهور است.

زنده باد بهار یا انتخابات؟

پس از بازگشت رییس جمهور و هیات همراه، جمعی از افراد که به عنوان مستقبل در بیرون از فرودگاه حضور یافته بودند و از آقای احمدی نژاد و رحیم مشائی (نامزد احتمالی مورد حمایت آقای احمدی نژاد) با پلاکاردها و شعار خود استقبال می کردند ، از شعار زنده باد بهار برای  اعلام حمایت خود از آقای احمدی نژاد و کاندیداتوری مشائی بهره می بردند.

در این نوشتار ما به هیچ وجه قصد انتساب وقایع تلخ قم در روز 22 بهمن را به  حامیان دولت نداریم و مساله می بایست توسط مراجع امنیتی و قضایی پیگیری شود، اما اخبار خبرگزاری های رسمی کشور حاکی از این بود که دهها نفر از افراطیون با حرکت در پشت سر آقای لاریجانی  شعارهای "بصیرت، بصیرت" سر دادند.همچنین این افراد با در دست داشتن پوسترهایی که بر روی آن شعار "زنده باد بهار" نقش بسته بود، شعارهایی در حمایت از رئیس جمهور و کاندیداتوری مشایی سر دادند.

در همین روز خود اتمام سخنرانی رییس جمهور با شعار زنده باد بهار یکی از جدی ترین نمونه ها ی سوال برانگیز بهره گیری از این شعار است. البته گفتمان رییس جمهور همواره در هشت ساله اخیر با یاد امام زمان(عج) همراه بوده است، اما باید به این سوال جواب داد که جریان انحرافی از بازتکرار این شعار رییس جمهور و بهره گیری این شعار چه اهداف سیاسی را دنبال می کند؟

در واقع برخی فعالان سیاسی بر این باورند که طیف انحرافی برای انتخابات ریاست جمهوری در صدد بهره گیری از شعار زنده باد بهار با سه دلیل ذیل می باشند.

1-ابهام ایدئولوژیک و قابلیت تفسیر چند گانه

یکی از مشکلات اصلی جریان موسوم به انحراف ابهام و چندپارگی ایدئولوژیک آنهاست. جریان انحرافی در واقع ملغمه ای از شعارهای مذهبی، عدالت گرایانه، امام زمانی، اومانیستی، ملی گرایانه و لیبرالیسم فرهنگی – و نه سیاسی - می باشد.  در واقع  زنده باد بهار سرپوشی برای  پنهان کردن این ناهمخوانی ها و آرمانشهر وعده داده شده این جریان به مردم است. در واقع زنده باد بهار دارای این ویژگی است که هم رای دهندگان مذهبی را با تصویر نزدیکی زمان ظهور و هم اقشار خاکستری را با تصور بهار تغییرات به دنبال خود می کشاند.

2-بهار عربی یا بهار ایرانی

وقایع تونس، مصر، یمن،بحرین و .... و انقلابهای های آن به "بهار عربی" مشهور شده است. در واقع  آن پدیده ای که در رسانه های داخلی به بیداری اسلامی مسما است، در مطبوعات و رسانه های غربی و عربی با نام بهار عربی نامیده می شود. اگرچه مسلما یک انتخابات با سازوکارهای مردم سالارانه  دارای فرایند ، نتیجه و فضای متفاوتی با آن چه در کشورهای عربی می گذرد، است اما به هر حال نمی توان انکار کرد که بهره گیری از این شعار توسط طیف موسوم به انحرافی با نیم نگاهی به این تحولات بوده است. زنده بار بهار با این چشم انداز شعاری تحریک کننده، مهیج و با بار معنایی متناسب با بسیج سیاسی مورد نظر کمپین انتخاباتی این طیف است.

3-عدم تشابه با شعارهای بقیه گروههای سیاسی

بهار با قابلیت تفسیر چندگانه خود شباهتی با شعارهای انتخاباتی بقیه جریانهای سیاسی ندارد. اگر اصول گرایان با شعار معنویت، کارآمدی، حفاظت از ارزشها و ... به صحنه بیایند و اصلاح طلبان با شعار آزادی، گفتگو، رعایت قانون اساسی و ... تلاش به جذب آرا کنند، شعار زنده باد بهار با سادگی و ابهام خود می تواند نشان دهنده راه سومی باشد که جریان انحرافی در صورت تایید صلاحیت نامزد اصلی خود، می تواند به سرعت تمایز خود با دیگران را با آن نشان دهد. باید توجه داشت که با توجه به سابقه سیاسی دو انتخابات گذشته و مواضع آنها در واقع نه دادن شعار توسعه و سازندگی از سوی این طیف قابل قبول است و نه آنها می توانند با شعار دموکراسی و آزادی مطبوعات وارد صحنه انتخابات شوند. ضمن اینکه اصرار آنها بر تمایز با اصولگرایان و خطوط جدی ایجاد شده لزوم شعار مستقل و غیر مشابه با همه جناحهای سیاسی کشور را برای این جریان موجب شده است.

حامد رسولی

بخش سیاست تبیان