حکم قتل آلودگی هوا در مجلس

آنها می‌گویند هر چه مصوبه و آیین‌نامه تاكنون با هدف كاهش آلودگی هوا به تصویب رسیده راه به جایی نبرده و حالا دیگر وقت آن رسیده تا قانون محكمی برای كاهش آلودگی هوا در مجلس به تصویب برسد؛ قانونی كه در آن مسئولیت دستگاه‌های متولی در موضوع آلودگی هوا مشخص شود تا دیگر هیچ سازمانی نتواند به این راحتی‌ها از اجرای وظایف خود در پرونده آلودگی هوا شانه خالی كند.

این طرح كه از سوی 59 نفر از نمایندگان مجلس ارائه شده، قرار است امروز با اولویت در صحن علنی خانه ملت مطرح ‌شود، مجلسی‌ها امیدوارند این طرح پس از تصویب ملاك عمل تمام دستگاه‌های متولی در آلودگی هوا شود.

عضو فراكسیون محیط زیست مجلس در گفت‌وگو با فارس در این باره می‌گوید: از آنجا كه حیاتی‌ترین عنصر موردنیاز برای زندگی هر انسان هوای سالم و پاك است و با توجه به این ‌كه سالانه حدود 5000 نفر بر اثر مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند،‌ بنابراین لازم است هر چه سریع‌تر راهكاری موثر برای جلوگیری از تشدید آلودگی هوا ارائه شود.

كمال‌الدین پیرموذن تاكید می‌كند: به منظور كاهش آلودگی هوا بخصوص در هشت كلانشهر كشور و نیز از میان بردن ریزگردها در 25 استان كشور كه نای نفس كشیدن شهروندان را بریده است، طرح دوفوریتی كاهش آلودگی هوا امروز در صحن علنی مجلس بررسی می‌شود.

مصوباتی كه روی كاغذ ماند

چرا یك طرح جدید؟ نگاهی كوتاه به پرونده پانزده ساله آلودگی هوا نشان می‌دهد، چه در برنامه جامع كاهش آلودگی هوا مصوب سال 79 مجلس و همچنین مصوبه سال گذشته دولت كه با موضوع كاهش آلودگی هوا در كلانشهرها و بخصوص پایتخت به تصویب رسید، متاسفانه بسیاری از بندهای این مصوبات روی كاغذ باقی ماند و رنگ اجرا به خود ندید.

هم‌اكنون تمام خودروهای داخلی بر مبنای استاندارد یورو2 تولید می‌شود و باید از اول سال 91 بتدریج یورو 4 را شروع می‌كردند، اما این اتفاق نیفتاد و دو شركت خودروساز داخلی ما هنوز خودروهای تولیدی خود را بر مبنای استاندارد یورو 2 تولید می‌كنند و اخیرا دو شركت خودروساز هم مكاتباتی با وزیر داشته‌اند كه در آن خواستار لغو مصوبه تولید یورو 4 شده‌اند.

روند خروج خودروهای فرسوده نیز نمونه دیگری از بندهای گنجانده شده در آیین‌نامه كاهش آلودگی هواست، پس از جشنی كه برای خروج یك میلیون خودروی فرسوده برگزار شد، مدتی طولانی در این عدد متوقف ماندیم و حالا هم در خوشبینانه‌ترین وضع تا امروز فقط یك میلیون و 300 هزار دستگاه خودرو در كشور از رده خارج شده است.

در خوشبینانه‌ترین حالت فقط در پایتخت 500 هزار خودروی مشمول سن فرسودگی تردد می‌كند كه دارای مصرف بالای سوخت و آلایندگی بسیار زیاد است.

عضو فراكسیون محیط زیست مجلس نیز با یادآوری این موضوع می‌گوید: آیین‌نامه قبلی كاهش آلودگی هوا برنامه تقریبا جامعی بود، اما به دلیل این ‌كه همكاری میان‌بخشی در آن پررنگ نبود و در كاهش آلودگی هوا، توسعه سهم سیستم حمل و نقل عمومی،‌ گسترش فضای سبز، تعویض كاتالیست خودروها، ارتقای سطح استاندارد سوخت و نیز ساماندهی 3000واحد صنعتی آلاینده در هشت كلانشهر كشور نتوانست موثر واقع شود، طرح جدیدی از سوی نمایندگان مجلس در این زمینه طرح شده است.

برای نمونه براساس این آیین‌نامه قرار بود سوخت مطابق با استاندارد بالا در شش پالایشگاه كشور تولید شود كه این موضوع تاكنون اجرایی نشده است.

البته شاید این گفته پیرموذن كمی تا نقطه ایده‌آل فاصله داشته باشد، اما به هر حال او و دیگر اعضای فراكسیون محیط زیست مجلس امیدوارند قانون جدید حداقل دستگاه‌های متولی آلودگی هوا را بیش از گذشته ملزم به اجرای بندهای این قانون كند.

پیدا كنید متولی آلودگی هوا را

15 سال از اولین آیین‌نامه‌ای كه برای كاهش آلودگی هوای كلانشهرها تدوین شد می‌گذرد، آیین‌نامه‌ای كه در آن 18 سازمان و دستگاه به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در پرونده آلودگی هوا مسوول شناخته شدند، اما با گذشت این سال‌ها هنوز هم وقتی پای وظایف دستگاه‌های مسوول در آلودگی هوا پیش كشیده می‌شود، سازمان‌های متولی خود را كنار كشیده و مسئولیت را به‌دوش دیگری می‌اندازند.

طرح جدید كاهش آلودگی هوای كلانشهرها در حالی قرار است امروز در صحن علنی مجلس بررسی شود كه پیشنهاددهندگان این طرح امیدوارند با تصویب آن به‌صورت یك قانون، مهم‌ترین نقطه ضعف مصوبات و آیین‌نامه‌های قبلی كه مشخص نبودن وظایف هر یك از دستگاه‌های مسئول بود، برطرف شود.

این همان موضوعی است كه عضو دیگر فراكسیون محیط زیست مجلس در گفت‌وگو با جام‌جم با اشاره به آن می‌گوید: متاسفانه تاكنون هیچ سازمان و دستگاهی مسوولیت رسیدگی به‌معضل آلودگی هوا و راهكارهای حل آن را نپذیرفته است، اما باتصویب قانون جدید قطعا سهم و وظایف هر یك از دستگاه‌ها و سازمان‌های مرتبط با آلودگی هوا كاملا مشخص و تعیین خواهد‌شد.مهدی سنایی، قرار گرفتن وضع آلودگی هوای كلانشهرها در شرایط بحرانی را دلیل بررسی این موضوع در قالب یك طرح دوفوریتی در صحن علنی مجلس دانست و گفت: بررسی شرایط بحرانی آلودگی هوا در مجلس هشتم نیز مطرح شده بود، اما به‌دلیل برخی ناهماهنگی‌ها بین سازمان‌ها و دستگاه‌هایی كه هریك به نوعی مرتبط با موضوع آلودگی هوا بودند، آیین‌نامه‌ها و مصوباتی كه در دوره‌های گذشته برای كاهش آلودگی هوا به‌تصویب رسیده بود، در اجرا نیمه‌كاره متوقف شد.

سنایی نقش سازمان محیط زیست را به عنوان متولی اصلی در موضوع آلودگی هوا جدی دانسته و تصریح می‌كند: وقتی این سازمان در حد یك معاونت اجرایی در دولت مطرح می‌شود، طبیعی است كه باید به‌طور جدی هم در موضوع آلودگی هوا وارد عمل شود و در زمینه اقدامات انجام شده یا كم‌كاری‌های احتمالی نیز پاسخگوی انتظارات مردم باشد.

به گفته عضو فراكسیون محیط زیست مجلس، قطعا پس از تصویب نهایی، این قانون در برنامه بودجه لحاظ خواهد شد تا با ردیف‌های بودجه‌ای كه برای اجرای برنامه‌های آن در نظر گرفته شده، بتوان به ضمانت اجرایی بندهای این قانون امیدوارشد.

انتقاد از كم‌كاری دولت در آلودگی هوا

«دولت آنچنان كه باید در اجرای برنامه‌های كاهش آلودگی هوا جدی نیست» این گفته مشاور زیست محیطی شهردار تهران و عضو كارگروه كاهش آلودگی هوای تهران بوده كه معتقد است: دیگر از مصوبه و آیین‌نامه كاری ساخته نیست و تنها راهكار جدی و عملی برای كاهش آلودگی هوا، داشتن یك قانون محكم‌است.

وحید نوروزی كه از پیشنهاددهندگان این طرح جدید است در گفت‌وگو با جام‌جم افزود: تجربه تلخ سال‌های اخیر نشان داده تا زمانی كه برنامه‌های آلودگی هوا در قالب مصوبه و آیین‌نامه مطرح شود گرهی از مشكل آلودگی هوا باز نخواهد كرد.

او از این ‌كه دولت خود را متعهد به اجرای مصوبات و آیین‌نامه‌های كاهش آلودگی هوا در كلانشهرها و بخصوص پایتخت نمی‌داند، انتقاد كرده و امیدوار است با تصویب قانون محكمی در مجلس برای كاهش آلودگی هوا، این نقص برطرف شده تا دولت نیز مكلف به اجرای بی‌چون و چرای این قانون شود. توسعه حمل و نقل عمومی، افزایش كیفیت سوخت و خودروهای تولید داخل سه موضوعی است كه به گفته نوروزی در طرح جدید كاهش آلودگی هوا كه امروز قرار است به‌صورت دوفوریت در مجلس مطرح شود، مورد تاكید قرار گرفته است.

عضو كارگروه كاهش آلودگی هوای تهران به نكته مهم دیگری نیز اشاره می‌كند، این‌ كه باید پس از تصویب نهایی، این قانون به بودجه كشور وصل شود تا مشكلی برای تامین منابع مالی مورد نیاز برای اجرای راهكارها و برنامه‌هایی كه در قانون جدید كاهش آلودگی هوا پیش‌بینی شده وجود نداشته باشد و اگر این اتفاق نیفتد این قانون هم مانند مصوبات و آیین‌نامه‌های قبلی محكوم به شكست خواهد بود.

نمایندگان مجلس در حالی امیدوارند با تصویب طرح جدید خود مصوبات آلودگی هوا در كلانشهرها را یك گام به اجرا نزدیك‌تر كنند كه باید دید آیا این بار می‌توان به اجرایی شدن مصوبات مجلس امیدوار بود یا این طرح نیز به سرنوشت مصوبات و آیین‌نامه‌های قبلی كاهش آلودگی هوا دچار خواهد شد.

منبع : پوران محمدی /جام جم