دو سیارک، عامل انقراض دایناسورها

در حدود 65 میلیون سال پیش یک شهاب سنگ با قطری مابین 7 تا 10 کیلومتر به زمین اصابت کرد. این برخورد که قدرتی معادل انفجار هزاران میلیون تن TNT داشته موجب فوران آتشفشان ها، وقوع زمین لرزه های گسترده و شکل گیری سونامی های مختلف شده است. برخی دانشمندان معتقدند که دیگر تکه های این شهاب سنگ ممکن است به سیاره ناهید برخورد کرده باشد و حتی مسئول شکل گیری دهانه تیکو در ماه باشد.

اما بخش مهم این نظریه قسمتی است که می گوید در اثر برخورد شهاب سنگ با کره زمین، میلیون ها تن خاک و سنگ به صورت گرد و غبار درآمده و در نتیجه ابری عظیم سراسر زمین را پوشانده است. این ابر غول آسا و مه آلود مانع از رسیدن نور خورشید به سطح سیاره زمین گردید و باعث کاهش دمای هوا شد. همچنین عدم نفوذ نور خورشید باعث تاریک شدن محیط زندگی جانداران گردید.

سرد شدن و برودت هوا از یک سو و تاریکی دراز مدت آسمان از سوی دیگر منجر به نابودی بسیاری از گیاهان شد و به تبع آن جانوران گیاه خوار نیز از بین رفتند. طبیعی است نسل گوشتخواران که قسمتی از دایناسورها را هم در برمی گرفت به خاطر کمبود غذا رو به انقراض رفت. در این بین تنها گیاهان و جانورانی که در قعر گودال های زیر زمینی می زیسته اند توانستند به حیات خود ادامه بدهند. البته پدیده هایی نظیر زمین لرزه و فوران آتشفشانها نیز در انقراض دایناسورها بی تاثیر نبوده است اما علت اصلی انقراض، همان ابر غبار سرتاسری پوشاننده کره زمین حدس زده می شود.

حال اما گفته می شود احتمالاً سیارکی که دایناسورها را از بین برده درواقع دو سیارک بوده است که به دور یکدیگر می‎گشتند این نتیجه‌ی تعجب‌آور حاصل  بررسی دوباره‌ی نسبت گودال‌های برخوردی در سطح زمین  است که در اثر برخوردهای دوتایی شکل گرفته است. یکی از این نمونه‌ها دریاچه‌های Clearwater Lakes در نزدیکی خلیج هودسن در کانادا است که گودال‌های برخوردی جفت هستند و حدود 290 میلیون سال پیش شکل گرفته‌اند. البته نمونه‌هایی از این دست نایاب‌اند و از هر 50 گودال برخودی یکی به صورت دوتایی است.شمار سنگ‌هایی پیرامون زمین پرسه می‌زند نشان می‌دهد که سنگ‌های دوتایی به مراتب رایج‌تر از آن چیزی است که پیش از این تصور می‌شد . یکی از محققان موسسه‌ی فیزیک زمین در فرانسه در این‌باره می‌گوید: «15 سال است که می‌دانیم 15 درصد سیارک‌های نزدیک به زمین دوتایی هستند.» درنتیجه 15 درصد گودال‌های برخوردی زمین می‌بایست در اثر برخوردهای سنگ‌‌های جفت شکل گرفته باشند. پس چرا تعدادشان بسیار کم است؟

پاسخی که محققان این پروژه از روی شبیه‌سازی‌های رایانه‌های دریافته‌اند نشان داده است که برخوردهای دوتایی هم یک گودال ایجاد می‌کند. این نتیجه به این معناست که قطر گودال برخوردی، می‌توانند 10 برابر قطر سیارکی که آن را به وجود آورده است داشته باشد. این گروه  از محققان دریافتند که فقط در موارد غیرعادی که دو سیارک تا حد مشخصی از یکدیگر فاصله داشته باشند می‌توانند  گودال دوتایی ایجاد کنند.  شبیه‌سازی‌های این محققان تایید کرد که سیارک‌های دوقلوی جدا ازهم به قدری نادرند که می‌توانند علت ‌اینکه چرا فقط 2 درصد گودال‌های برخوردی زمین دوتایی است، را توجیه کند.

به‌ علاوه بر موارد بالا، همانندسازی‌ها نشان داده است که احتمال شناسایی گودالی که در اثر برخورد دوتایی روی زمین شکل گرفته‌است وجود دارد. این‌جور گودال‌ها می‌بایست کمی نامتقارن باشند. گودالی که در نزدیکی مکزیک وجود دارد؛ یعنی همان گودالی که به احتمال زیاد منجر به نابودی دایناسورها در 65.5 میلیون سال پیش بوده است، با برخود یک سیارک دوتایی متناسب است.

برگرفته از کانوت