کتیبه های گنبد منور حضرت رضا(ع)
كتیبه‌ها را جلوه ارادت هنرمندان و سازندگان بناهای مذهبی و تاریخی می‌دانند. بررسی كتیبه‌های نقش‌بسته بر گنبد طلایی هشتمین حجت حق بر زمین، گواه این امر است.
برگرداگرد پوشش زرین گنبد، كتیبه‌ای به خط علی‌رضا عباسی به شیوه ثلث با رنگ طلایی بر زمینه لاجوردی حك شده كه در آن به تاریخ آغاز و پایان تزئین گنبد و نام شاه‌عباس اول‌صفوی اشاره شده است.
«بسم ا... الرحمن الرحیم من عظائم توفیقات ا... سبحانه ان وفق السلطان الاعظم مولی ملوك العرب و العجم صاحب النسب الطاهر النبوی و الحسب الباهر العلوی تراب اقدام خدام هذه الروضه المنوره الملكوتیه مروج آثار اجداده المعصومین السلطان ابن‌السلطان ابوالمظفر شاه عباس الحسینی الموسوی بهادرخان. فاستعد بالمجنی ماشیا علی قدمه من دار السلطنه اصفهان الی زیاره هذا الحرم الاشرف و قد تشرف بزینه هذه القبه من خلص مله فی سنه الف و ست عشر»
ترجمه:
«یكی از توفیقات بزرگ خداوند سبحان این است كه سلطان اعظم سرور ملوك عرب و عجم، صاحب نسب پاك نبوی و حسب درخشان علوی، خاك پای خادمان این روضه منوره ملكوتی، مروج آثار اجداد معصومش، سلطان ابوالمظفر شاه عباس حسینی موسوی صفوی بهادرخان را توفیق داد تا از دارالسلطنه اصفهان پای پیاده به زیارت این حرم اشرف آید و به تزئین این بقعه از مال خالص خویش مفتخر گردید در سال 1010 و پایان در سال 1016»
كمی بعد گنبد مطهر بر اثر زلزله آسیب دید تا این‌كه در سال 1086 و در زمان شاه سلیمان صفوی تعمیر و تزئین شد. علاوه بر كتیبه اولیه، كتیبه‌ای دیگری در قالب چهارترنج بر گنبد منقوش شد كه به خط محمدرضا امامی هنرمند است. متن هر ترنج به شرح زیر است:
ترنج (1)
«بسم ا...الرحمن الرحیم من میامن منن سبحان‌ا... الذی زین السماء الدنیا بزینه الكواكب و وضع هذه القباب العلی بدرر الدراری الثواقب ان استسعد»
ترجمه: به نام خداوند بخشنده مهربان .... پاك و منزه است خداوندی كه آسمان دنیا را با زینتی همچون ستارگان درخشان آراسته ساخت و این گنبدهای بلند و رفیع را با وجود مرواریدهایی درخشان و كرات استوار مزین ساخت.
ترنج (2)
«السلطان الاعدل و الاعظم و الخاقان الاكرم الافخم اشرف الملوك الارض حسبا و نسبا و اكرمهم خلفا و ادبا مروج مذهب اجدادالائمه المعصومین»
ترجمه: همانا عادل‌ترین و بلند‌مرتبه‌ترین پادشاه ترك و سلطان روی زمین و بزرگوارترین پادشاهان از حیث حسب و نسب و بهترین آن‌ها از نظر اخلاق و ادب و رواج‌دهنده مذهب آبا و اجدادش یعنی همان امامان معصوم(ع).
ترنج (3)
« و محیی مراسم آبائه الطیبین الطاهرین السلطان ابن سلطان سلیمان الحسینی الموسوی الصفوی بهادرخان... بتذهیب هذه القبه العرشیه الملكوتیه و ترینها و تشرف بتجدیدها»
ترجمه: و احیا كننده راه و رسم پدران پاك و بزرگوارش یعنی سلطان‌بن سلطان سلیمان حسینی موسوی صفوی بهادرخان اقدام به تزیین و طلاكوبی و زراندودكردن این گنبد عظیم و ملكوتی كرد. او همچنین این توفیق را پیدا كرد تا این گنبد را تجدید بنا كند.
ترنج (4)
« و تحسینها اذ تطرق الیهما الانكسار و سقطت ابنالها التی كانت تشرق كالشمس فی رابعه النهار بسبب حدوث الزلزله العظیمه فی هذا البلده الطیبه الكریمه فی سنه اربع و ثمانین و الف و كان هذا التجدید سنه سته و ثمانین و الف كتبه محمدرضا الامامی»
ترجمه: چرا كه به سبب وقوع زلزله‌ای بزرگ در سال 1084ه.ق در این سرزمین شكستگی در آن ایجاد شد و بناهای طلایی‌اش كه در وسط روز همچون خورشیدی درخشان بود و البته این تجدید بنا در سال 1086 ه.ق صورت پذیرفت كه محمدرضا امامی نیز آن را در كتیبه ثبت و قید كرده است.
منبع: قبله گاه عاشقان / غریب طوس
بخش حریم رضوی
