تهران،شهرطلاق‌های موفق!

روند افزایشی طلاق در خانواده‌های ایرانی همچنان سیر صعودی دارد. آمار‌ها می‌گوید در 6‌ ماه نخست امسال 70 هزار و 841 طلاق در کشور ثبت شده که این تعداد در مقایسه با سال قبل از آن 6 درصد افزایش یافته است. این یعنی اینکه همچنان دادگاه‌های خانواده و مراکز قوه قضاییه سرریز از زنان و مردانی است که متقاضی جدایی‌اند و این جدایی زنگ خطری بر فروپاشی ساختار خانواده ایرانی است. افزایش شش درصدی طلاق و کاهش پنج درصدی ازدواج طی شش ماهه اول سال جاری آماری نگران‌کننده و بی‌توجهی جامعه از افزایش رشد سالانه آن نگران کننده‌تر است.

آمار طلاق و ازدواج

آمار‌های سازمان ثبت احوال می‌گوید که «در 2 استان تهران و البرز در سال گذشته نیز به ازای2-3 ازدواج یک طلاق به ثبت رسیده که نگران کننده است». این آمار تبعات و آسیب‌های مختلفی را می‌تواند همراه داشته باشد که زندگی‌های مشترک غیر رسمی، از جمله آنهاست. در همین زمینه ماه گذشته گزارشی منتشر شد مبنی بر اظهارات رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران از افزایش زندگی مجردی دانشجویی در شهر تهران در محلات شمال شهر که او از ‌این پدیده جدید و پیامدهای خطرناک آن اظهار نگرانی کرد. اگرچه ‌هنوز آمار رسمی در این خصوص اعلام نشده است اما این معضل و پدیده جدید قطعا می‌تواند یکی از عوامل تاثیرگذار در ساختار خانواده و افزایش طلاق باشد.

تغییر رفتار اجتماعی در ایرانی‌ها

رشد محسوس تغییر رفتار اجتماعی در ایرانی‌ها طی سال‌های اخیر، از جمله موضوعاتی است که به گفته کار‌شناسان، می‌تواند در زمینه‌سازی افزایش طلاق در جامعه موثر باشد. دکتر جواد خلعتبری دانشیار و پژوهشگر روان‌شناسی در این باره به عوامل متعددی اشاره می‌کند، که بیشتر به تهاجم فرهنگی در کشور و ایجاد دوگانگی بر می‌گردد.

در واقع اتفاقاتی که در کشور می‌افتد با هم همخوانی ندارد، از طرفی طرح موضوعاتی همچون فشار برای تفکیک جنسیتی در دانشگاه‌ها و تفکیک زن و مرد در جامعه، از طرف دیگر وجود ماهواره و دسترسی به امکانات دیگر مثل یوتویوب و سایر شبکه‌های اجتماعی که فضا را فراهم کرده که همه بتوانند همه چیز را به صورت باز ببینند. این دوگانگی باعث نوعی سردرگمی در بین خانواده‌ها و به خصوص جوانان شده است.

بسیاری از مردم متوجه این موضوع نیستند که با نوع فیلم‌هایی که ساخته می‌شود و ایجاد این شبکه‌ها با تاثیرگذاری هدفمند بر تفکر و ذهن افراد باعث فروپاشی بنیان خانواده‌ها می‌شوند. این پژوهشگر تاکید می‌کند: ماهواره به عنوان یکی از رسانه‌ها و ابزارهای اصلی انتقال و گسترش ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی، در رفتار قشر نوجوان و جوانان به‌ویژه دانشجویان و تغییر رفتار اجتماعی آنان، نقش مهمی را ایفا می‌کند. این تغییر رفتار اجتماعی باعث شده فاصله بین زن و مرد افزایش یابد و به دنبال این افزایش فاصله رجوع برای جدا شدن افزایش پیدا کند.

مشکل در تامین حداقل هزینه زندگی، دلیل بسیاری از طلاق ها

مشکلات معیشتی، افزایش خشونت و درگیری های خانوادگی را به دنبال دارد و در نهایت زوجین تصمیم به جدایی می گیرند. رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران نیز با توجه با افزایش نرخ طلاق در سال گذشته می گوید: از هر چهار ازدواج در تهران یکی منجر به طلاق و جدایی می شود.

رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران بیشترین دلیل افزایش آمار طلاق در کشور را مشکلات اقتصادی می داند:«تامین حداقل هزینه های زندگی اولین نکته ضروری برای زندگی مشترک است که متاسفانه در حال حاضر بسیاری از جوانان از داشتن این امکان محروم هستند.»

کارشناسان علاوه بر مشکلات اقتصادی، مشکلات جنسی و اعتیاد را از جمله دلایل رشد نگران کننده طلاق می دانند.

عدم تجانس فرهنگی

عدم تجانس فرهنگی و فکری و تفریحات ناسالمی که برای دختران و پسران در تهران و کرج ایجاد شده و نیز بی بند و باری‌هایی که در این دو شهر بوجود آمده باعث شده آمار طلاق در تهران و کرج افزایش پیدا کند.

قرایی مقدم جامعه شناس و استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که چرا با آنکه گفته می‌شود مسئله اقتصادی یکی از عوامل اصلی در طلاق می‌باشد، اما آمار طلاق در استان‌های محرومی همچون سیستان و بلوچستان و ایلام پایین است؟، گفت: «دلیل آن این است که در این استان‌ها سنت‌ها قوی است. اقتصاد در برابر سنت نمی‌تواند راه به جایی ببرد.»

در این استان‌ها تجانس فرهنگی و فکری وجود دارد. زن می‌داند که باید مطیع مرد باشد و از نظر اقتصادی نیز به مرد وابستگی دارد و از نظر فکری نیز تسلط مرد را پذیرفته است. لذا مسلم است که آمار طلاق پایین می‌آید.

فاصله از بافت فرهنگی سنتی

اما سید احمد جلیلی مشاور عالی انجمن روانپزشکان ایران در این باره گفت: « اگر بخواهیم بگوییم علت افزایش طلاق در استان‌های تهران و البرز صرفا به دلیل شرایط سخت اقتصادی در این دو استان است؛ آنگاه این ادعا با این مسئله که در استان‌های محرومی‌مانند سیستان و بلوچستان و ایلام آمار طلاق پایین است نفی می‌شود.»

جلیلی تصریح کرد: «تنها نتیجه گیری که می‌توان از این آمار گرفت این است که روابط میان انسان‌ها و روابط فرهنگی و پایبندی به خانواده به علت بافت خاص این دو استان (تهران و البرز)که نسبت به سایر استان‌ها از بافت سنتی کشور بیشتر فاصله گرفته اند باعث افزایش میزان طلاق در آنها شده است.»

مشکل کجاست؟

موثر‌ترین راه‌های ثبات خانواده و پیشگیری از طلاق از طریق اقدامات اساسی و جامع دستگاه‌های مختلف در کشوراست. آنچه که لازم است ارائه آموزش مهارت‌های زندگی، آموزش خودآگاهی، آموزش روابط، مدیریت ارتباطات، آموزش مهارت‌های زندگی به افراد است. همچنین لازم است دولت دوره‌های خاصی در اختیار سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره قرار دهد و با شناسایی روان‌شناسان در کشور و افزایش توانمندی‌های آن‌ها در استان‌ها این آموزش‌ها را روی افراد انجام دهند. در واقع کسانی که تربیت می‌شوند باید بتوانند جامعه را از این خطر نجات دهند. برای ما پیشگیری اولیه بهتر از درمان ثانویه و ثالث است. همچنین تصویب قوانین جامع و اصلاح‌گر متناسب با وضعیت فرهنگی‌، اجتماعی کنونی ازدواج و خانواده در کشور، ‌آموزش مهارت‌های زندگی از طریق نهادهای فرهنگی و آموزشی‌، فرهنگ سازی عمومی در خصوص شناخت خانواده سالم در کشور از طریق رسانه‌ها از مهم‌ترین عوامل کاهش طلاق است.

عواقب طلاق در کشور بسیار وحشتناک و غیر قابل پیش‌بینی است و مسئولان مربوطه باید در این زمینه فکری کنند. عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس از جوان‌ها خواست، قبل از تشکیل زندگی مشترک عاقلانه تصمیم بگیرند و از تصمیمات احساساتی به شدت پرهیز کنند.

منابع : 1- شفاف / 2- روزنامه اعتماد / 3- خبر آنلاین

مقالات مرتبط :

فریادی بی‌صدا و بدون حمایت

در جشن‌های طلاق چه می‌گذرد؟

ازدواج پس از تولد فرزند + آمار