تبیان، دستیار زندگی
نهج البلاغه یکی از مصادر و منابع بسیار با اهمیت روایی است که معارف توحیدی و اخلاقی بسیاری را در خود دارد، اما آنچنان که شایسته این اثر است به آن پرداخته نشده؛ نرم افزار دانش‌نامه علوی، گامی مثبت برای دستیابی به این معارف ناب بوده و پژوهش طلاب و حقیقت‌جویا
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

نرم افزار دانش‌نامه علوی

دانش نامه علوی

نهج البلاغه یکی از مصادر و منابع بسیار با اهمیت روایی است که معارف توحیدی و اخلاقی بسیاری را در خود دارد، اما آنچنان که شایسته این اثر است به آن پرداخته نشده؛ نرم افزار دانش‌نامه علوی، گامی مثبت برای دستیابی به این معارف ناب بوده و پژوهش طلاب و حقیقت‌جویان در این عرصه را آسان نموده است.

نهج البلاغه گزیده ای از خطبه ها، نامه ها و سخنان کوتاه امیرالمۆمنین علی (ع) است که مرحوم سید رضی (م 406ه.ق) براساس ذوق ادبی خویش فراهم آورده است، اما با وجود این، در کنار درخشش ادبی، این کتاب در برگیرنده مباحث گسترده توحیدی، اجتماعی، اخلاقی و سیاسی است، به طوری که می توان آن را «کتاب زندگی » نام نهاد.

از جمله شاخصه های این کتاب، ترجمه های متعدد آن است، به گونه ای که می توان گفت در حوزه تمدن اسلامی، بعد از قرآن کریم، هیچ کتابی به اندازه نهج البلاغه، ترجمه های متنوع نداشته است. هر چند که برای دست یابی به ترجمه ای مطلوب راهی بس دراز در پیش داریم.

اوج ادبی نهج البلاغه و گذشت اعصار و دگرگونی های زبانی، آن را برای نسل امروز عرب زبان دیر فهم ساخته است و دیگر مردمان نیز، برای آشنایی مستقیم با اندیشه های متعالی علی (ع) راهی جز ترجمه ها و شرح های این کتاب ندارند. (1)

نرم افزار دانش‌نامه علوی، بزرگ‌ترین دائرة المعارف سخنان امام علی(ع) است که توسط مرکز کامپیوتری علوم اسلامی نور طراحی و ساخته شده است.

این نرم افزار با استفاده از نسخه‌های متنی، ترجمه‌ها و شروح نهج‌البلاغة کار را برای تحقیق و پژوهش در این عرصه بسیار آسان نموده است.

امکانات و ویژگی‌های نرم افزار دانش‌نامه علوی:

کتابخانه ای شامل 110 عنوان کتاب در 281جلد از 176 مولف

نمایش متن نهج البلاغه بر اساس پنج نسخه معتبر

قرائت کامل متن نهج البلاغه فیض الاسلام

33 عنوان شرح و تعلیقه در 163 جلد به زبان‌های فارسی، انگلیسی و فرانسوی

26عنوان ترجمه به زبان های فارسی، انگلیسی و فرانسوی

7شرح و ترجمه منظوم

قابلیت اتصال متن با شعر، ترجمه و شرح

ارائه فهرست‌هایی متنوع همچون: آیات، احادیث، ادعیه، اعلام، امثال و اشعار موجود در نهج البلاغه

جستجو های مختلف در متن و فهرست با امکان فهرست سازی

کتابنامه ای تفصیلی از کتابهای برنامه با قابلیت بازیابی های گوناگون

لغت نامه لسان العرب

لازم به ذکر است که این نرم افزار در دهمین نمایشگاه بین المللی قرآن کریم مورد تقدیر قرار گرفته است.

معرفی نرم افزار دانش‌نامه علوی

در صفحه اصلی نرم افزار دانش‌نامه علوی سه بخش وجود دارد:

1-     دانش‌نامه

2-     کتاب‌نامه

3-     کتاب‌خانه

دانش‌نامه

این بخش، قسمت اصلی نرم افزار است که در بردارنده متن نهج البلاغة طبق 5 نسخه صبحی صالح، ابن ابی الحدید، فیض‌الاسلام، بنیاد، و محمد عبده می‌باشد. همچنین علاوه بر متن نهج البلاغة، ترجمه، ترجمه منظوم، و شروح مختلف آن نیز قابل دسترسی می‌باشد.

در نواز کناری این صفحه نیز چهار گزینه: نمایش، جستجو، فهرست‌ها و یادداشت تشکیل شده است

امکان مقایسه متن، و انتقال متن نیز وجود دارد.

از دیگر امکانات این بخش امکان اجرای صوتی نهج البلاغة است که به نسخه فیض الاسلام اختصاص دارد.

کتاب‌خانه

در این قسمت از نرم افزار امکان دسترسی به متن کتاب‌های موجود در نرم افزار فراهم شده است که می‌توان کتاب‌های یک یا چند محور مانند ترجمه، شروح، یا... را انتخاب نموده و بقیه را غیر فعال نمود.

همچنین با استاده از زبانه جستجو امکان جستجو بر اساس نام مولف، نام کتاب، یا جستجوی محیطی امکان‌پذیر است.

متن کامل قرآن کریم به رسم الخط عثمان طه از دیگر امکانات این بخش به شمار می‌رود.

زبانه دیگر، مربوط به لغت‌نامه است که با استفاده از کتاب لسان العرب دسترسی به معانی لغات را فراهم می‌سازد.

و آخرین زبانه نیز مربوط به صفحه یادداشت می‌باشد که با انتخاب متن و گزینه انتقال، می‌توان مقداری از متن را به این صفحه انتقال داد.

کتاب‌نامه

قسمت سوم نرم افزار مربوط به مشخصات کتاب‌های جمع‌آوری شده می‌باشد.

این امر از طریق، نام اثر، یا نام پدید آورنده اعم از نویسنده، مترجم یا مصحح امکان پذیر می‌باشد؛ البته برای دسترسی آسان‌تر امکان جستجو نیز فراهم گردیده است.


منابع:

1-     دخیلی کهنویی، اسماعیل، فصلنامه پژوهش و حوزه، شماره 3, ؛ به نقل از اسلام‌پدیا

تهیه و فرآوری: مسلم زمانیان، گروه حوزه علمیه تبیان