پله پله تا یادگیری زبان دوم

اغلب والدین بر این عقیده هستند که آموزش زبان دوم می تواند برای آینده کودک شان مفید باشد و آن‏ها را با یک دنیای تازه آشنا کند، ولی هنوز خیلی از والدین نمی‏دانند چه زمانی این کار باید شروع شده و چگونه باید انجام شود.

بسیاری از والدین سعی می‎کنند برای اینکه فرزندشان در آینده موفق‏تر باشد، زبان دوم را از کودکی به فرزندشان آموزش دهند، بنابراین یا آن‏ها را در مهدکودک‏های دو زبانه ثبت نام می‏کنند و یا از کلاس‏های آموزش زبان برای کودکان استفاده می‏کنند.

این تقاضای عمومی باعث شده که نرم افزارها و بسته‏های آموزشی متعددی هم با همین منظور تهیه شود، تا والدین بتوانند آن‏ها را خریداری کرده و در منزل در اختیار فرزندان شان قرار دهند. اغلب والدین بر این عقیده هستند که آموزش زبان دوم می تواند برای آینده کودک شان مفید باشد و آن‏ها را با یک دنیای تازه آشنا کند، ولی هنوز خیلی از والدین نمی‏دانند چه زمانی این کار باید شروع شده و چگونه باید انجام شود. اگر شما هم دوست دارید در این باره بیشتر بدانید این مطلب را بخوانید:

سال‏ها قبل، باور مردم بر این بود که آموزش زبان دوم به کودکان در سنین پیش دبستانی کار بیهوده‏ای است، اما بررسی‏های تازه نشان داده که بهترین سن آغاز آموزش زبان دوم، در همین سن است.

امروزه تحقیقات نشان داده است که کودکانی که از سنین کمتر با یک زبان دیگر آشنا می‏شوند، نسبت به آن‏هایی که تنها یک زبان یاد می‏گیرند، کودکان خلاق‏تری هستند. همین بررسی‏ها نشان داده که عملکرد مغز این کودکان نسبت به سن شان سریع‏تر است و حتی در کارهای دیگر مدرسه و مهارت‏های حل مسئله می‏توانند بهتر از تک زبانه‏ها عمل کنند.

ممکن است از خودتان بپرسید چرا سنین پیش دبستانی برای آموزش زبان دوم بهتر است؟ متخصصان می‏گویند در این سن کودک به طور طبیعی برای آموزش زبان آماده است. او در حین بازی و کشف محیط به سادگی و با سرعت، کلمات را یاد می‏گیرد، در حالی که بزرگسالان به طور ساختگی تلاش می‏کنند تا کلمات را به خاطر بسپارند.

هر چه آموزش شما لذت بخش‌تر باشد کودک بیشتر علاقه پیدا می‌کند که آن را ادامه دهد. آموزش از راه بازی، بهترین روش یادگیری زبان است زیرا کودک را برمی‌انگیزد و در او ایجاد هیجان برای یادگیری زبان می‌کند. هیجان دریچه یادگیری است.

دریایی که به تدریج خشک می‏شود

در 6 ماه اول زندگی، کودک 70 نوع صدا را می تواند ایجاد کند، که این صداها پایه تمام زبان‌های دنیا است. اما او بعد از این سن یاد می‌گیرد تنها از صداها و کلماتی که در محیطش می‌شنود، استفاده کند. به خصوص کلماتی که از والدین و پرستارانش می‌شنود. متخصصان معتقدند پس از آن، کم کم کودک توانایی صحبت به زبان‌هایی غیر از زبانی که می‌شنود را از دست می‌دهد.

در طول مدت 3 سال اول زندگی، پایه‌های تفکر، کلام، دیدگاه‌ها، شخصیت، استعدادها و سایر ویژگی‌های فردی گذاشته می‌شود. بنابراین، در این سال‌ها یادگیری زبان دوم هم مانند زبان مادری برای کودک ساده است. متخصصان معتقدند 50 درصد توانایی یادگیری زبان در همان سال اول زندگی کامل می‌شود و 30 درصد بقیه تا سن 8 سالگی تکمیل می‌گردد.

بنابراین بهترین سن برای شروع آموزش زبان دوم، قبل از 8 سالگی است. البته اشتباه نکنید معنی این جمله این نیست که 50 تا 80 درصد از هوش، عقل و دانایی کودک در این سن کامل شده است! بلکه منظور این است که مسیرهای عصبی اصلی مربوط به آموزش تا این سن شکل گرفته است.

متخصصان می‌گویند در مغز انسان، شش مسیر اصلی آموزش وجود دارد. آموزش از راه بینایی، شنوایی، چشایی، بویایی، لامسه، و انجام کار. طبق سخن متخصصان، اگر کودکی بعد از سن 10 سالگی شروع به آموختن یک زبان کند، احتمال اینکه بتواند آن زبان را مانند یک فرد محلی صحبت کند، بسیار کم و تقریباً محال است. موفقیت آموزش زبان تا قبل از سن پیش دبستانی را می‌توان با مشاهده کودکان مهاجر تایید کرد.

چگونه بیاموزیم؟

کودکان شیرخوار با شنیدن، دیدن، تقلید کردن و تکرار یاد می‌گیرند. بنابراین از ابتدای زندگی با کودک تان صحبت کنید. درباره آنچه انجام می‌دهید، با کودک صحبت کنید. برایش شعر بخوانید، به هر زبانی که بلدید. اما اگر خودتان بلد نیستید كه به زبانی دیگر صحبت کنید، از وسایل صوتی، نوارهای کاست و سی‌دی های مخصوص کودکان استفاده کنید. مهم‌تر از همه این که یادتان نرود همه این‌ها را با شادی و تفریح همراه کنید.

ممکن است بپرسید چرا این همه بر مفرح بودن و بازی در حین آموزش تاکید می‌شود. علتش این است که کودک علاقه بیشتری به یادگیری پیدا کند و بهتر به خاطر بسپارد. در این باره به توصیه‌های متخصصان توجه کنید:

آموزش باید لذت بخش باشد

با تصاویر و صداها او را احاطه کنید

کودک با دیدن تصاویر و همراهی آن با صدا نه تنها بهتر می‌آموزد بلکه بیشتر به خاطر می‌سپارد.

بازی کنید

انجام دادن هر کاری می‌تواند برای کودک یک بازی به حساب بیاید، بخصوص اگر کارهایی را بر عهده او بگذارید. خرید کردن، آشپزی، تمیز کردن اتاق، رفتن به پارک و... وقتی در حین انجام همه این کارها با زبان تازه‌ای با او صحبت کنید، کلمات را برایش بگویید، آن وقت می‌بینید که او هم بسیاری از مطالب را یاد می‌گیرد.

بدون استرس و فشار آموزش دهید

متخصصان می‌گویند 80 درصد مشکلات یادگیری به علت فشار و استرس کودک است. بنابر این اگر می‌خواهید فرزندتان خوب یاد بگیرد، در او استرس ایجاد نکنید.

برای آموزش فرزندتان او را محدود به کلاس و کتاب نکنید، به او اجازه دهید که در همه جا از یادگرفتن مطالب تازه لذت ببرد. برای اینکه کودک بتواند سریع و مۆثر یاد بگیرد، لازم است که مطالب را ببیند، بشنود و با بقیه حواس خود هم حس کند.

حرکت را همراه آموزش کنید

بدن و مغز با هم بهتر عمل می‌کنند. آموزش سنتی، پیش از این کودکان را تشویق می‌کرد که در تمام مدت بنشینند و نشسته مطالب را یاد بگیرند. اما اکنون مشخص شده که کودکان، در حال حرکت بهتر یاد می‌گیرند. حتی اگر این حرکت اشاراتی باشد که با دستشان در ازای هر کلمه ایجاد می‌کنند.

با هم لمس کنید

می‌توانید با کودک اشیا را لمس کنید، در حالی که نام آن‌ها را به زبان می‌آورید و یا از او بخواهید که چشمانش را ببندد و با لمس اشیا بگوید که نام شان چیست.

با هم ببویید و بچشید

به کودکان اجازه دهید كه با بوییدن و چشیدن بازی کند و نام خوراکی‌ها را بگوید. این فعالیت هم لذت بخش است و هم روشی برای بهتر آموختن مطالب.

دنیا، یک کلاس بزرگ است

زمان آموزش زبان دوم

از 3 تا 10 سال برای اغلب کودکان بهترین سن آموزش زبان دوم است. زیرا در این سن توانایی تلفظ حروف مختلف در زبان‌های متفاوت، هنوز در حال تکامل است. اگر در این سن کودک صداهای مخصوص تلفظ حروف را از زبان کسانی که آن را درست تلفظ می‌کنند بشنود، توانایی تلفظ درست آن حروف را یاد می‌گیرد وگرنه، ظرفیت تولید همان اصوات را از دست خواهد داد.

نکته مهم این است که اگر کودک تلفظ غلطی از حروف، از معلمانی ناشی و غیر بومی بشنود هم ممکن است مشکل تلفظ نادرست را با خود تا بزرگسالی به دوش بکشد.

بنابراین سعی کنید از مراجعی برای آموزش فرزندتان استفاده کنید که بومی بوده و یا مانند افراد محلی صحبت کنند. به همین علت، استفاده از سی‌دی های آموزشی بومی آن زبان، بهترین راه آموزش زبان در سنین پیش از دبستان است و حتی می‌تواند بهتر از معلم زبان را به کودک آموزش دهد.

انتطارات واقع بینانه داشته باشید

یادتان باشد کودک شما نمی‌تواند با دیدن چند کارتون و رفتن به چند دوره کلاس، به یک زبان دیگر مسلط شده و کامل به آن زبان صحبت کند. بنابر این عجله نکنید و به او فرصت بدهید. در ضمن یادتان باشد كه همه کودکان، استعداد یکسانی برای آموزش زبان ندارند. متخصصان معتقدند کودکانی که تأخیر در تکلم به زبان مادری خود دارند، نباید در سنین کم و قبل از صحبت کردن به زبان مادری خود در معرض یک زبان دیگر قرار گیرند، چون ممکن است این کار موجب تاخیر بیشتر در به حرف آمدنشان شود. بنابر این اگر قصد دارید زبان دومی به فرزندتان بیاموزید، بهتر است قبل از شروع آموزش، با یک متخصص کودک یا روانشناس کودک مشورت کنید.

روزنامه اطلاعات