تعامل خلاق با کودک!
پژوهش‌ها نشان می‌دهد کودکان بیشتر از آنکه تاثیرپذیر باشند، مبتکر و خلاق هستند. بر اساس نظریه‌های پیاژه روانشناس بزرگ سوییسی، «کودک در تعامل خلاق و فعال با محیط، خود را به تدریج سامان می‌دهد». این قوه ابتکاری کودکان هرگاه به صورت هدفمند و صحیح تربیت شود در رشد و شکل‌گیری شخصیت عالی کودکان اثر می‌گذارد. به نظر می‌رسد خلاقیت و رفتار اکتشافی به عنوان تجلی آشکار کنجکاوی است. «لومبارد» به معلمان و والدین توصیه می‌کند کودکان را به پرسیدن تشویق کنند تا ذهن کاوشگری در آنها به وجود آید.
البته ناگفته نماند كه خانواده به عنوان اولین نهاد اجتماعی و روانی است كه فرزندان در آن رشد پیدا می‌كنند از این رو پدر و مادر نقش حیاتی و پررنگی در داشتن ارتباط فرزندان با خود و سایر اعضای جامعه دارند. پس هر پدر و مادری باید توجه کند که هر غذای رفتاری و گفتاری که به کودک می‌دهند در آینده همان داده‌ها را پس خواهند گرفت.
در این مطلب به بخشی از اصول صحیح ارتباط بین والدین و کودک اشاره شده است که می تواند آموزنده باشد.
نكته اول
والدین محترم بدانند که قصه‌ها برای کودکان حکم الگوی پدر و مادر را دارند و شاید در بعضی از موارد قدرت تاثیرپذیری قصه‌ها بر شکل‌گیری شخصیت کودکان بسیار قوی‌تر از صحبت‌های والدین باشد. از همین رو می‌توان لابه‌لای قصه‌ها و داستان‌های گوناگون خمیرمایه و جوهره شخصیت کودکان را شکل بخشید و آنها را مطابق الگوی قهرمانان قصه‌ها و داستان‌ها تربیت کرد.ن
نكته دوم
رشد باورها و تفکر اقتصادی کودکان برای رشد اقتصادی آینده آنها بسیار حایز اهمیت است. متخصصان علوم تربیتی بر نقش آموزه‌ها و اطلاعات اقتصادی در سنین پایین به کودکان تاکید می‌ورزند. دانزیگر، معتقد بود تجربه‌های اولیه کودک به روند پیشرفت می‌افزاید و منجر به گذر به مرحله بعدی رشد می‌شود. به نظر می‌رسد کودکان مورد مطالعه او در مبادله‌های اقتصادی در مقایسه با امور تولیدی در سطح بالاتری قرار داشتند که او آن را ناشی از این حقیقت دانست که کودکان تجربه خرید کردن دارند، نه کار کردن.
نكته سوم
همیشه باید سعی شود با کلمات و صحبت‌های دلنشین، کودکان را به رویدادهای زندگی و دنیای کودکانه خود امیدوار و باانگیزه نگه داشت. کودکان در دل خود از والدین انتظار امید، شور و اشتیاق دارند زیرا احساسات و روح لطیف آنها قادر به درک محدودیت‌ها و محالات نیست. از میان قصه‌ها می‌شود خیلی چیزها به کودکان آموخت.
نكته چهارم
تحقیقات روانشناسان نشان می‌دهد کودکانی که در دوران نخستین زندگی خود بازی تخیلی می‌کنند در سال‌های آینده زندگی خود دارای تفکر خلاق و توان بیشتر در حل مسایل هستند. تفکر خلاق در همگان وجود دارد و تفاوت افراد در این زمینه بدون تردید کمی است نه کیفی، به همین دلیل تفکر خلاق آموختنی است. کودک شما خلاق است؛ همه کودکان خلاق هستند. خواندن داستان‌ها و کتاب‌هایی که دارای قصه‌های شورانگیز و تصاویر رنگی هستند در پرورش خلاقیت کودکان شما نقش بسیار مهمی دارد. شما می‌توانید با خواندن داستان‌های مختلف هر چیزی را که بخواهید در ذهن کودک خود جای دهید و او را با دنیاهای مختلف آشنا کنید.
شنیدن داستان‌های ساخته‌شده خودتان خیلی خوب است و ممکن است خیلی بهتر باشد زیرا این عمل زاویه دید کودک و خلاقیت او را بیشتر می‌کند. هر داستانی که می‌تواند پشتیبان ایجاد تخیل در کودک شما شود لازم است که گفته شود چون کودک شما از طریق تخیل با محیط پیرامون ارتباط برقرار می‌کند و مانند افراد بالغ از قدرت عقل‌گرایی و تشخیص عقلانی و منطق مانند بزرگان محروم است. منطق کودک تخیل اوست. نکته دیگر آن که به والدین باید گفته شود، این است که اگر به رشد خلاقیت و اعتمادبه‌نفس کودکان خود علاقه‌مند هستند، از زمان و وقت تفریحات بی‌ثمر بزنید و تا آنجا که می‌توانید برای قصه‌گویی به فرزندان برنامه‌ریزی کنید و وقت بگذارید. هرشب قصه‌ای برای کودک خود تعریف کنید، هرچند کوتاه و ساده تا رفته‌رفته شاهد تغییر در رفتار و بینش و گفتار کودک خود باشید.
والدین محترم،
برای برقراری ارتباط سالم وخلاقانه با فرزندتان بهتر است به نکات کلیدی و مهم ذیل توجه فرمائید:
*فرزند شما باید متوجه باشد که شما به کارهای او علاقه مند هستید و در صورت نیاز به او کمک خواهید کرد.
*زمانی که او می خواهد مطلبی را با شما در میان بگذارد، تلویزیون را خاموش کنید و مجله ای را که در دست دارید روی میز قرار دهید و تمام حواس خود را متوجه او کنید.
*زمانی که می خواهد مطلب مهمی بیان کند، از جواب دادن به تلفن بپرهیزید.
*بهترین زمانی که می توانید با فرزندتان ارتباط برقرار کنید ، زمانی است که با او تنها هستید.
*تحقیر کردن یا مقایسه او با دیگران باعث کینه توزی او می شود.
*سعی کنید به لحاظ فیزیکی به گونه ای بایستید یا بنشینید که متناسب با قد فرزندتان باشد؛ سپس با او حرف بزنید.
*هنگامی که فرزندتان در حال صحبت است با دقت و با احترام به حرف های او گوش دهید و از قطع کردن حرف های او بپرهیزید.
*از به کار بردن کلمات تحقیرآمیز بپرهیزید و از جملاتی مانند «من می دانم برای تو چه بهتر است» استفاده کنید.
*به او اطمینان دهید که با وجود کارهایی که کرده است، او را دوست دارید.
*او را برای در میان گذاشتن احساس ناراحتی یا خوشحالی خود با شما تشویق کنید.
*بهتر است سوال خود را روی «چه شد؟» متمرکز کنید تا این که با «چرا» از او بپرسید.
*به او کمک کنید راه حلی برای مشکل خود پیدا کند.
فرآوری: نسرین صفری
بخش خانواده ایرانی تبیان
منابع: شرق نیوز/ خراسان نیوز
مطالب مرتبط:
