وداع با یک هنرمند نقاش

زنده‌یاد آصف زاده مهرماه سال 1302 هجری شمسی در خیابان سپه قزوین (کوچه بایندر) دیده به جهان گشوده و از همان دوران کودکی و نوجوانی ضمن تحصیل، از نقاشی، شعر و موسیقی غافل نماند.

او پس از دوره دبیرستان به مطالعه آثار نقاشان جهان پرداخت و با سبک‌های مختلف نقاشی آشنا شد و با ممارست توانست مهارت بسیار در هنر نقاشی کسب کند در زمان دبیری هنر در دبیرستان‌ها، دانشسراها و مراکز تربیت معلم قزوین، سرپرست انجمن‌های نقاشی مراکز آموزشی قزوین بود.

همچنین سمت سرپرستی نمایشگاه‌های نقاشی و مربی هنری اردوهای بزرگ تربیتی کشور را بر عهده داشت و از اعضای شورای فنی نشان‌های آموزشی لیاقت پیشاهنگان قزوین و مدرس هنر کلاس‌های کارآموزی دبیران و معلمان تربیت معلم کل کشور در مراکز استان‌ها و شهرستان‌ها بود.

آصف زاده به دلیل فعالیت‌های فرهنگی و هنری خود به دریافت گواهینامه شایستگی نقاشی از اداره کل هنرهای زیبای کشور و گواهینامه درجه ممتاز نقاشی از اداره کل آموزش هنری وزارت فرهنگ و هنر نایل شد.

وی در برگزاری بیش از 200 نمایشگاه از آثار خود و شاگردان تحت تعلیمش در شهرهایی چون قزوین، ارومیه، تهران، قزوین، رامسر، کاشان، همدان، مشهد و تبریز مشارکت فعال داشته و از طریق تلویزیون آموزشی (وزارت آموزش و پرورش) نیز برنامه‌های آموزش نقاشی برگزار کرده است.

آصف زاده در فستیوال‌های خارجی هم چون فستیوال نقاشی و کاریکاتور بیروت، فرانسه، بلژیک، لهستان، مصر و کره جنوبی شرکت داشته است و موفق به دریافت بالغ بر 250 تقدیرنامه و چندین جایزه از طرف مقامات داخلی و خارجی شده است.

در سومین جشنواره شهید رجایی به عنوان بازنشسته نمونه کشوری برگزیده شده و به تازگی نیز در میان تمامی دبیران و معلمان پژوهشگر و شایسته استان از طرف سازمان آموزش و پرورش، با حداکثر امتیاز به عنوان چهره ماندگار ملی انتخاب شده است.

این چهره ماندگار در سال 1387 به عنوان پیشکسوت نمونه کشوری برگزیده شده و از سوی رئیس جمهور مورد تقدیر قرار گرفته علاوه براین در مراسم تجلیل از او در سومین جشنواره نقاشی استان قزوین در آبان ماه سال 1388از وی به خاطر بالغ بر نیم قرن تلاش و فعالیت‌های هنری تقدیر و تشکر شده است.

محمد باقر آصف زاده تقریبا در تمامی سبک‌های نقاشی به ذوق‌آزمایی و خلق آثار پرداخته است. این در حالی است که این هنرمند خود را مبدع سبک نقاشی با خرده پارچه‌های دم قیچی می‌داند و با ابداع این روش نشان داده است که با چیزهای بسیار ساده و موادی که به ظاهر بی مصرف می‌نماید، می‌توان آثار هنری آفرید. وی با برگ درخت، تراشه‌های مداد، پوست پیاز، خرده پارچه، تکه‌های کوچک کاغذ رنگی و گاه فقط با تکه پارچه‌های رنگارنگ آثار و تابلوهایی خلق کرده است. آصف زاده معتقد است برای آفریدن تابلویی هنرمندانه بهره‌گیری از رنگ و قلم مو ضرورت ندارد. تابلوهای «تلاش ماهیگیر»، «راهی به الموت»، «منظره‌ای از شمال»، «پرنده تنها»، «دختری از روستا»، «آشیانه لک لک‌ها»، «غیبت» و «زمستان» از معروفترین آثار وی به این سبک بوده که از کنار هم گذاشتن صدها و شاید هزاران خرده پارچه خلق شده‌اند. در فستیوال بین المللی نقاشی در کشور فرانسه، که آثار هنرمندان برجسته اکثر کشورهای جهان در آن به نمایش درآمده بود، یکی از مهمترین جوایز فستیوال، یعنی دیپلم جایزه ملی دولت فرانسه، برای ابداع سبک نقاشی با خرده پارچه‌های دم قیچی به آصف زاده هنرمند ایرانی تعلق گرفت. هنردوستان و هنرمندان خارجی از این سبک تحت عنوان «آصفیسم» نیز یاد کرده‌اند. لازم به ذکر است که او بارها و درخصوص تبیین این شیوه هنری بر منحصر به فرد بودن و متفاوت بودن آن نسبت به روش «کلاژ» یا «چسبانه‌کاری» تاکید داشته‌اند، روشی که بعضا به خلق آثار هنری نسبتا سطحی نیز می‌انجامد.

بیشتر آثار آصف زاده، حاصل تخیل است ولی برای خلق آن‌ها از محیط شهر و روستا الهام گرفته است. رنگ‌های گرم و درخشان تابلوهای او حاکی از احساسی است که خود آن را مکاشفه نام می‌نهد. موضوع تابلوهای او بیشتر محیط شهر و روستا و نمایانگر حرکت، کوشش، حیات و نشاط است، در این تابلوها بیشتر از قوه خیال و احساس مدد گرفته و شباهت دقیق به طبیعت را کمتر مورد توجه قرار داده است. درختان، پرندگان، گل‌های رنگارنگ، آبگیرها و کوچه‌های قدیمی جایگاه ویژه‌ای در آثار وی برای بیان احساسات هنرمندانه دارند. آثار نقاشی برجای مانده این هنرمند در حال حاضر بالغ بر 200 تابلو با موضوعات مختلف است که در کنار آن‌ها طرح‌ها و نقش‌های رنگی و سیاه قلم نیز قرار دارند. محمد باقر آصف زاده تمامی این آثار را متعلق به مردم ایران دانسته و به ایشان هدیه کرده است.

ایسنا

دنیای نقاشی (شامل تشریح سبک‌ها و مکتب‌های نقاشی جهان)، 1372؛

قزوین در گذرگاه هنر (شامل تاریخ هنر و هنرمندان قزوین در رشته‌های مختلف)، 1376؛