بهترین الگوی طلبگی

طلبه ،کسی است که می خواهد پا جای پای پیامبر بگذارد و هم چون آن خاتم پیامبران مردم را به سوی نور هدایت نماید و از تاریکی دهشت بار نجات بخشد.

برترین و بهترین موجود هستی حضرت محمد مصطفی است و چه افتخاری برای یک طلبه خداجو از این والاتر که ادامه دهنده آن اشرف مخلوقات است.

طلاب بویژه طلاب جوان باید تا می توانند به مطالعه زندگی آن عزیز خدا بپردازند تا هم بیشتر با کار نیک خود آشنا شوند و ظرایف تبلیغی را از آن رحمت للعالمین بیاموزند و هم مردم را با وجود آن نازنین آشنا سازند.

اگر طلاب بتوانند کاری بکنند که پا جای پای نبی الله بگذارند و هم چون آن فخر آسمان ها و زمین با مردم رفتار نمایند، بی شک موج عظیم خداجویی جامعه را فرا خواهد گرفت و بسیاری از مفاسد در جامعه ریشه کن خواهد شد و زمینه ظهور آخرین منجی بشریت فراهم خواهد شد.

بی تردید ما هر چند هم تلاش کنیم نخواهیم توانست آن چنان که شایسته است پی به وجود پیامبر ببریم .

نه تنها ما که هیچ کسی قادر به شناخت کامل و معرفی جامع وجود پیامبر صلی الله علیه و آله نخواهد بود مگر خدا و اهل البیت علیهم السلام.

اما چاره چیست ؟ هر کس بر حسب علم و معرفت خویش باید تلاش کند تا هر چه بیشتر با وجود نازنین حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله آشنا شود و با ایشان تاسی نماید.

به قول مولانا  :

طلاب باید رسول الله را بشناسند و تلاش کنند تا هم چون آن حضرت با مردم رفتار نمایند تا مردم مجذوب اسلام شوند .

بزرگترین خصوصیت نبی الله که بسیار بر مردم اثر گذار بود و آنان را جذب ایشان می ساخت ، مردمی بودن ایشان و عشق ایشان به مردم بود.

پیامبر عاشق مردم بود و با مردم و در میان آنان بود و هم چون آنان زندگی می کرد و در غم آنان خود را سهیم می کرد و یاریشان می نمود و در شادی آنان شریک می شد.

طلاب باید چون پیامبر ، دوستدار و محب مردم باشند و هرگز خود را از مردم جدا نبینند و خود را تافته جدا بافته ندانند به ویژه در این ایام که مشکلات اقتصادی بسیاری  از مردم را دچار رنج و عذاب نموده است.

مردم خواهان این هستند که علما و طلاب در کنار آنان باشند و در میان آنان و چون آنان زندگی کنند و نسبت به غم ها و دردهای آنان بی توجه نباشند و غم و درد مردم را غم و درد خود بدانند و تمام سعی خود را برای رفع این آلام به کار بندند.

آفریدگار جهانیان درباره فرستاده پاک و مطهر خویش می فرماید:

لقد جاءکم رسول من انفسکم عزیز علیه ما عنتم حریص علیکم بالمومنین رءوف رحیم.رسولی از خود شما به سویتان آمد که رنج های شما بر او سخت است ، و اصرار به هدایت شما دارد و نسبت به مومنان رئوف و مهربان است.(1)

در کتاب تفسیر نمونه درباره این آیه شریف این چنین گفته شده است :

روی سخن را به مردم کرده و می گوید :پیامبری از خودتان به سوی شما آمد !(لقد جاءکم رسول من انفسکم).در این آیه به جای "منکم" "من انفسکم "آمده است و این اشاره به ارتباط شدید پیامبر صلی الله علیه و آله با مردم دارد ، گویی پاره ای از جان مردم و از روح جامعه در شکل پیامبر صلی الله علیه و آله ظاهر شده است.

به همین دلیل تمام دردهای آن ها را می داند ، از مشکلات آنان آگاه است ، و در ناراحتی ها و غم ها و اندوه ها با آنان شریک می باشد ، و با این حال تصور نمی شود سخنی جز به نفع آن ها بگوید و گامی جز در راه آن ها بر دارد ، و این در واقع نخستین وصفی است که در آیه فوق برای پیامبر صلی الله علیه و آله ذکر شده است.

...به هر حال پس از ذکر این صفت ( من انفسکم ) به چهار قسمت دیگر از صفات ممتاز پیامبر صلی الله علیه و آله که در تحریک عواطف مردم و جلب احساساتشان اثر عمیق دارد اشاره می کند.

نخست می گوید :«هر گونه ناراحتی و زیان و ضرری به شما برسد برای او سخت ناراحت کننده است».(عزیز علیه ما عنتم)

یعنی او نه تنها از ناراحتی شما خشنود نمی شود ، بلکه بی تفاوت هم نخواهد بود ، او به شدت از رنج های شما رنج می برد، و اگر اصرار بر هدایت شما و جنگ های طاقت فرسای پر زحمت دارد ، آن هم برای نجات شما ، برای رهاییتان از چنگال ظلم و ستم و گناه و بدبختی است.

دیگر این که «او سخت به هدایت شما علاقمند است» ، و به آن عشق می ورزد (حریص علیکم) .

«حرص» در لغت به معنی شدت علاقه به چیزی است ،و جالب این که در این آیه به طور مطلق می گوید:«حریص بر شماست » نه سخنی از هدایت به میان می آورد و نه از چیز دیگر ، اشاره به این که به هر گونه خیر و سعادت شما ، و به هر گونه پیشرفت و ترقی و خوشبختی تان عشق می ورزد (و به اصطلاح حذف متعلق دلیل بر عموم است).

بنابر این اگر شما را به میدان های پر مرارت جهاد ، اعزام می دارد ، و اگر منافقان را تحت فشار شدید ، می گذارد ، همه این ها به خاطر عشق به آزادی ، به شرف ،به عزت و به هدایت شما و پاکسازی جامعه شماست.

سپس به سومین و چهارمین صفت اشاره کرده و می گوید «او نسبت به مونان رئوف و رحیم است»( بالمومنین رءوف رحیم).

بنابراین هر گونه دستور مشکل و طاقت فرسایی را که می دهد (حتی گذشتن از بیابان های طولانی و سوزان در فصل تابستان ، با گرسنگی و تشنگی ، برای مقابله با یک دشمن نیرومند در جنگ تبوک) آن هم یک نوع محبت و لطف از ناحیه اوست.(2)

در کتاب مکارم الاخلاق به نقل از انس درباره عشق ورزی پیامبر به مردم  این گونه آمده است :

کان رسول الله صلی الله علیه و آله اذا فقد الرجل من اخوانه ثلاثه ایام سال عنه ، فان کان غائبا دعا له ، و ان کان شاهدا زاره ، و ان کان مریضا عاده .

اخلاق رسول خدا صلی الله علیه و آله چنین بود که هرگاه یکی از اصحاب خود را سه روز نمی دید ، جویای حاش می شد . اگر به مسافرت رفته بود برایش دعا می کرد و اگر در شهر بود به دیدنش می رفت و اگر بیمار بود ، از او عیادت می کرد.(3)

پی نوشت :

1-سوره توبه/ آیه 128

2-تفسیر نمونه /ج 8/ص205

3-میزان الحکمه/ج12/ص100/19997

منابع:

1-قرآن کریم

2-تفسیر نمونه /مکارم شیرازی/دارالکتب الاسلامیه/1367

3-میزان الحکمه/محمدی ری شهری/دار الحدیث/1387

تهیه و تولید: مهدی صدری، گروه حوزه علمیه تبیان