ادم ریوی در اثر تجمع مایعات
ادم ریوی (Pulmonary edema) به معنی تجمع آب میان بافتی در ریه ها می‌باشد.
هر چند ادم ریوی در بیماری پنومونی یا ذات الریه نیز دیده می‌شود، ولی ادم حاد ریه بیشتر در اثر یک بیماری قلبی عروقی رخ می دهد که به دلیل اختلال در اکسیژن رسانی خون می‌تواند بسیار کشنده نیز باشد، مثل نارسایی احتقانی قلب و یا سکته قلبی.
درمان بیشتر با نیتروگلیسیرین، مورفین، اکسیژن، دیورتیک هایی مانند فورزماید و... می‌باشد.
علایم ادم ریوی
علایم زیر اغلب به طور ناگهانی در اواسط شب بروز کرده و به سرعت تشدید می‌گردند:
- نفس نفس زدن شدید، گاهی همراه خس‌خس سینه
- تنفس سریع
- بی‌قراری و اضطراب
- رنگ‌پریدگی
- تعریق
- کبودی ناخن‌ها و لب‌ها
- افت فشار خون
- سرفه. در ابتدا ممکن است سرفه بدون خلط باشد، ولی بعداً می‌تواند با خلط کف‌آلود حاوی رگه‌های خون همراه گردد.
- خستگی و کوفتگی مفرط
- تنگی نفس در استراحت
- تنگی، پُری یا گرفتگی سینه
- خواب آلودگی
علل ادم ریوی
نارسایی بطن چپ قلب در پمپ کردن خون با قدرت کافی برای خونرسانی به همه بدن باعث ادم ریوی می شود.
علت زمینه‌ای نارسایی قلب شامل انواع متعددی از بیماری‌های قلبی، به خصوص اختلال ضربان قلب (آریتمی) یا پرفشاری خون همراه با آتروسکلروز (تصب شرایین) یا تنگی دریچه آئورت می‌باشد.
تنگ شدن برخی از رگ های ریه باعث می شود فشار خون به طرز قابل توجهی در سایر رگ های آن افزایش یابد و در نتیجه سبب تراوش مایعات از آنها به داخل شش ها می شود.
عوامل تشدید کننده ادم ریوی
- سن بالای 60 سال
- استرس
- حمله قلبی اخیر
- فشار خون بالا یا هر نوع بیماری قلبی
- چاقی
- استعمال دخانیات
- خستگی زیاد
پیشگیری از ادم ریوی
در صورت وجود هر گونه بیماری قلبی، اقدام فوری جهت درمان به منظور پیشگیری از تشدید علایم نارسایی قلبی ضروری است.
درمان شامل کاهش نمک رژیم غذایی، ترک استعمال دخانیات، حفظ وزن در حد مطلوب، استراحت کافی و مصرف داروهای مربوطه می‌باشد.
تشخیص ادم ریوی
بررسی‌های تشخیصی ممکن است شامل آزمایش‌های خون، نوار قلب، رادیوگرافی قفسه سینه، آزمون عملکرد ریه و کاتتریزاسیون شریان ریوی باشد.
درمان ادم ریوی
درمان در جهت کاهش مایعات جمع شده در ریه، بهبود عملکرد قلب و ریه و اصلاح هر گونه اختلال زمینه‌ای طرح‌ریزی می‌گردد.
داروها
داروهای زیر ممکن است توسط پزشک تجویز گردند:
- ترکیبات مخدر برای کاهش اضطراب، کاهش جریان خون به سوی ریه و کاهش نیاز اکسیژن بدن
- داروهای ادرارآور برای کاستن از اضافه حجم خون در گردش و تجمع مایعات در ریه‌ها
- دیژیتال برای بالا بردن قدرت ضربان‌ها قلب
- آنتی‌بیوتیک‌ها (چنانچه ادم ریه در اثر عفونت بروز یافته باشد)
- داروهایی نظیر مسدود کننده‌های گیرنده بتا، مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین، نیتروت ها و مسدودکننده‌های کانال کلسیم به منظور کاستن بار کاری قلب
- تجویز اکسیژن
چه بیماری هایی ممکن است با ادم ریوی اشتباه شوند؟
1- تشخیص ذات الریه از ادم ریوی مشکل است. تَب در ادم ریوی رایج است، ولی دلیلی بر ذات الریه نیست. سرفه هایی همراه با خلط سبز یا زرد ممکن است در ادم ریوی اتفاق بیافتد که هر دو نشاندهنده سطح کم اکسیژن در خون است. ادم ریوی بسیار شایع تر و خطرناک تر از ذات الریه است.
2- آسم یا تنگی نفس نیز ممکن است با ادم ریوی اشتباه گرفته شود. اگر احتمال می رود مشکل از آسم باشد، بایستی از داروهای آن استفاده کرد، ولی اگر بهبودی بالافاصله حاصل نشد، فرض غالب وجود ادم ریوی است.
فرآوری: نیره ولدخلنی
بخش سلامت تبیان
منابع:
ویکی پدیا
آی آر طب
ویکی پاکوب
مطالب مرتبط:
وقتی قلب بیش از حد بزرگ می‌شود
