تولد شغل جدید در یک چشم به هم زدن؟

كسی با جعبه‌ای چوبی دور گردنش فرفره نمی‌فروشد، آن چرخ فلك گردان‌های سرگردان هم دیگر نیستند كه با صدایشان بچه‌ها را از خانه‌هایشان بیرون بكشند، زمانی با خبر می‌شوید كه شغلی به نام دادزنی هم به وجود آمده كه كار شاغلانش فقط فریاد زدن در خیابان برای تبلیغ كتاب است، برخی كارشان راه‌اندازی و نصب آكواریوم‌های بزرگ در خانه‌های مجلل یا مدیریت باغ‌وحش‌های خصوصی آنهاست و برخی زندگی‌شان را با تكه‌تكه‌كردن خودروهای كهنه می‌گذرانند.

پیش از ما هم داستان همین بوده است مثلا یك روز پدربزرگ من، صبح كه از خانه بیرون آمد تا برود و دو تا نان سنگك تنوری بگیرد و دندانش زق زق كرد، یادش افتاد دیگر خبری از آن دندان‌كش‌های انبر به دست كه پیشبندشان همیشه خونی و چرك بود نیست، یادش افتاد خیلی وقت است به حمام خانه‌اش می‌رود و دیگر كسی نیست كه توی حمام عمومی، وقتی او كرخت از ریختن آب‌گرم روی تنش، روی زمین دراز كشیده، مشت و مالش بدهد و انعام بگیرد و بعد از خودش پرسید چرا یادش نبوده كه مدت‌هاست صدای آب‌حوض خالی‌كن‌ها، چینی‌بند‌زن‌ها، دوغی‌ها و آب‌زرشكی‌ها را از كوچه نشنیده است و پاتیلی‌های آش و چلو را دور میدان‌های بزرگ ندیده است و وقتی رسید جلوی نانوایی از خودش پرسید از كی این راسته، پر از فروشندگان رایانه شده است و بعد نانش را در روزنامه‌ای پیچید كه روی آن خبرنگاری با مردی حرف زده بود كه شغلش مزه‌مزه‌كردن غذا برای كارخانه‌های تولید مواد غذایی بود.

تولد یك شغل، تولد یك پروانه

انسان‌ها از كی شاغل شدند؟ آنها از همان زمانی كه در غارها دور آتش حلقه می‌زدند و شعله‌هایش را تماشا می‌كردند صاحب شغل بودند. پیشه آنها شكار رفتن بود و زندگی‌شان را از این راه می‌گذراندند.

سال‌ها گذشت تا آنها دامدار و كشاورز شدند اما پس از مدتی به نتیجه رسیدند كه هیچ‌كس نمی‌تواند همه نیازهایش را خودش برآورده كند پس هركس بر مهارتی خاص متمركز شد و سپس برای تامین نیازهایش با دیگران مبادله كالا به كالا كرد.

انسان‌ها چندی بعد، در ازای ارائه كالا و خدمات پول دریافت كردند و به این ترتیب با پیچیده‌تر‌شدن انسان‌ها و افزایش دامنه نیازهایشان، شغل‌ها تنوع پیدا كرد و روز‌به‌روز بیشتر شد.

دكتر افسر افشار نادری، جامعه‌شناس و عضو هیات علمی دانشگاه درباره چگونگی به وجود آمدن مشاغل نو معتقد است مهم‌ترین اصلی كه باعث به وجود آمدن شغلی جدید می‌شود، نیاز مردم یك دوره زمانی به مهارتی برای ارائه خدمت یا كالایی ویژه است.

این عضو انجمن جامعه‌شناسی هم موافق است كه پیشرفت تكنولوژی و تغییر در سیستم معیشتی و اجتماعی سبب شكل گرفتن شغل‌های مختلف در جامعه می‌شود و در این زمینه شغل مدیریت را مثال می‌زند كه در گذشته وجود نداشته است، اما با صنعتی‌شدن جوامع و افزایش نیاز سازمان‌ها و دستگاه‌ها به سامان دادن امور و افزایش بهره‌وری كاركنانشان شغل مدیریت به وجود آمده است.

او درباره تغییر در نظام اقتصادی نیز دوره‌ای را مثال می‌زند كه نظام روستایی و كشاورزی به شهرنشینی و سرمایه‌داری تغییر كرد و با تبدیل روستاها به شهرها، شغل‌های نویی نیز متولد شد.

از گفته‌های افشار نادری می‌شود برداشت كرد همین حالا كه این گزارش را می‌خوانید نیز جایی از دنیا، باز سیبی از درختی افتاده است و صاحب‌نظران و اندیشمندانی، سر رشته اكتشافات، نوآوری‌ها و اختراع‌ها را در دست گرفته‌اند و همچنان مشغول بافتن هستند و همین موضوع سبب ساز به وجود آمدن شغل‌های جدید نیز می‌شود. به دیگر سخن،

نیازهای جدید، دغدغه‌های جدید می‌آورد و معمولا نیز انسان برای رفع دغدغه‌هایش، دست به ابتكاری جالب زده و شغل جدیدی پدید می‌آورد.

تعداد این شغل‌ها هم یكی دو تا نیست؛ طوری كه می‌توان گفت تعداد این شغل‌ها رابطه مستقیمی با میزان نیازهای انسان دارد اگرچه نمی‌توان درباره همه شغل‌های جدیدی كه زاییده نیازهای جدید شهروندان امروز است سخن گفت، اما برخی از آنها بیشتر از سایر مشاغل جدید توانسته‌اند در زندگی انسان‌ها نقش‌آفرینی كنند.

پیكی برای فرار از ترافیك

این روزها با وجود افزایش حجم ترافیك در سطح شهرهای بزرگ و شلوغ، تلف شدن وقت و انرژی مسافران در خیابان‌ها و بزرگراه‌ها، تبدیل به یك تصویر معمولی و هر روزه شده است.

تصور كنید یك محموله خیلی مهم باید در راس یك ساعت معین به دست فرد خاصی برسد، حال با وجود ترافیك سنگین خیابان‌ها و نیاز انسان برای انجام‌دادن كارها در موعد مقرر، تنها یك وسیله حمل و نقل كوچك می‌تواند ترافیك را دور بزند و این مشكل شهروندان را حل كند.

شاید تا چند سال پیش و با بحرانی‌نشدن ترافیك معابر، وجود شغلی به نام پیك موتوری بی‌معنی بود، اما حالا تقریبا در هر سازمان دولتی و خصوصی، پیك‌های موتوری فعالیت می‌كنند كه در واقع كار اصلی‌شان فرار از ترافیك آزاردهنده شهرهای بزرگ است.

تاكسی‌ها در انحصار مردان نیست

تاكسی بانوان را شاید بتوان ازجمله شغل‌های بسیار نویی به حساب آورد كه ظهورش به چند سال اخیر می‌رسد. در برهه‌ای كه خیلی از مردها گمان می‌كردند جابه‌جایی مسافر در دل جاده‌ها، شغلی مردانه است و خانم‌ها نباید وارد آن شوند، تاسیس تاكسی بانوان را باید نقطه عطفی در تغییر این نگرش سنتی به حساب آورد.

علاوه بر آن كه هم‌اكنون بسیاری از خانم‌ها در دل جاده‌ها رانندگی می‌كنند و در خدمت ناوگان حمل و نقل عمومی هستند، برخی رانندگان خانم هم زیر نظر شركت‌هایی با عنوان «تاكسی بانوان» به طور اختصاصی فقط به خانم‌ها خدمات حمل و نقل ارائه می‌كنند.

احساس امنیت و راحتی بیشتر خانم‌های مسافر با رانندگان زن و همچنین ایجاد یك منبع جدید درآمد برای خانم‌ها ، دغدغه‌هایی است كه تاكسی بانوان را به یك شغل جدید و مفید تبدیل كرده است.

من خانه‌هایتان را می‌آرایم

یكی از آن دسته شغل‌های جدیدی كه ظهورش با گسترش دنیای آپارتمان‌نشینی گره خورده، شغل طراحی دكوراسیون منزل است.

این حرفه، عمری بسیار كوتاه در كشور ما دارد و البته خیلی‌ها هم شاید اصلا ندانند كار یك طراح داخلی خانه چیست؟

با وجود آن كه تعداد این شركت‌ها هم در كشور ما بسیار اندك است، اما ایده تنوع‌دادن و هنری‌ساختن دكوراسیون منزل، حالا برای خیلی‌ها به یك شغل نان و آبدار تبدیل شده است البته طراحی دكوراسیون منزل، با وجود آن كه در ظاهر شغلی راحت و بی‌دردسر به نظر می‌آید اما این كار ازجمله مشاغلی است كه نیاز به آموزش‌دیدن، تخصص لازم و ذوق هنری دارد. با وجود آن كه بازار هدف این شغل جدید، عمدتا خانه‌های افراد متمكن جامعه است، اما از رونق‌افتادن خانه‌هایی با حیاط‌های بزرگ و سرسبز و افزایش روزافزون برج‌نشینی، حتی شهروندان غیرمتمكن را هم ترغیب كرده است از هنر طراحان داخلی منازل استفاده كنند.

پاركبانی؛ شغلی برای تمام فصول

پاییز و تابستان ندارد، آنقدر در سطح معابر شهرهای بزرگ ماشین‌های رنگارنگ ریخته است كه به زحمت می‌توانید در مراكز پرتردد شهرهای شلوغ، جای پارك برای خودرویتان پیدا كنید.

شاید در گذشته تصورش سخت بود كه فكر كنیم برای پارك‌كردن خودرو در خیابان، باید پولی به دیگران پرداخت كنیم.اما حالا به لطف خیابان‌های شلوغ فعلی، پارك خودرو در خیابان‌ها پولی شده و در همین راستا نیز شغلی به نام پاركبان متولد شده است.

شاید تا همین چند سال قبل، صحبت از به وجود آمدن چنین شغلی نیز بسیار خنده‌دار بود، اما حالا پاركبان‌ها با فروش حق پارك به خودروها، نیاز جدید انسان‌ها را برای توقف چند ساعته خودروهایشان در سطح معابر مرتفع می‌كنند.

در هر صورت شکل گیری مشاغل مختلف در کشورها علاوه بر رفع نیازهای بازار کار، تامین کننده نیازهای معیشتی افراد نیز است. همچنین فرصت هایی را فراهم می آورد که افراد بتوانند از بیکاری به اشتغال برسند.

منابع:برگرفته از دو مطلب جام جم آنلاین