تبیان، دستیار زندگی
وحدت از نگاه امام و مقام معظم رهبری به معنای رها کردن اصول و بنیانهای نظری شیعه نیست که قرنها هویت ما را حفظ کرده است؛ بلکه به این معناست که ما ضمن تاکید بر اهمیت اهل بیت، فقه جعفری و معارف آنها ،به برادران مسلمان خود به نگاه اخوت می نگریسته و زمینه را ب
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آسیب شناسی وحدت اسلامی


در مقابل بدعت جدید چه باید کرد؟ اهداف این انحراف چیست؟

هفته وحدت

از دهها سال پیش علمای روشن اندیشی مانندحضرت آیت الله بروجردی(ره)  ضمن درک توطئه استعماری ایجاد اختلاف میان فرقه های اسلامی و بهره برداری آن در جهت منافع استکبار، با خلاقیت خود و همراهی عالم سنی مذهب و شیخ بزرگ الازهر- شیخ شلتوت- مسیر دشوار تقریب مذاهب اسلامی را آغاز کردند. مسیری که اگرچه برای برخی افراطیون خودی و سلفیون و وهابیون جهان اهل سنت غیر ممکن می نمود، اما روحانیت روشن ضمیر شیعه و مفتیان منصف اهل سنت این مسیر را شروع کردند. اگرچه اندیشه وحدت میان مسلمین از زمان مصلح شهیر سید جمال الدین اسد آبادی آغاز شده بود اما به نظر می رسد اولین گام عملی به همت آیت الله بروجردی در این زمینه برداشته شد .

اندیشه وحدت در انقلاب اسلامی هم جایگاه رفیعی یافت. حضرت امام خمینی (ره) با درک و تبیین اهمیت جایگاه  وحدت ، هفته وحدت را در فاصله 12 ربیع الاول (میلاد حضرت رسول(ص) به روایت اهل سنت) و 17 ربیع الاول(ولادت پیامبر اعظم به روایت شیعه) به عنوان ابتکاری خلاقانه و موثر معرفی کردند. این انتخاب دارای دو بعد مهم می باشد:

1-وحدت مسلمین بر اساس اعتقاد به اهمیت و محوریت رسول الله(ص) شکل خواهد گرفت و امت واحده اسلام با گرایشهای مختلف فقهی  حضرت رسول را فصل الخطاب و اسوه خود می دانند.

2-با توجه به برخی روایتهای نادرست تاریخی  مبتنی بر قتل خلیفه دوم  در نهم ربیع  برخی افراد  با بعضی اقدامات تحریک کننده و تند  و ....موجبات درگیریهای فرقه ای را فراهم می آوردند. امام  خمینی به عنوان  منادی اسلام ناب محمدی   با انتخاب ایام نزدیک به این روز به عنوان هفته وحدت نشان دادند که گفتمان انقلاب اسلامی با باورها و اقدامات تند و تحریک کننده تناسبی ندارد.

شایسته است مراجع عظام تقلید و روحانیت  آگاه شیعه ،رسان ها و همه معتقدان به گفتمان اسلام ناب محمدی(ص) با هوشیاری و  اقدام به‌ موقع  ضمن تاکید بر اصول تقریب مذاهب و هفته وحدت ، برائت خود را از این جریان مشکوک اعلام داشته و اجازه ندهند از  جهان تشیع ندایی تفرقه‌افکنانه و خلاف مصالح مسلمین منتشر شود و زمینه را برای آتش افروزی بیشتر تکفیریها و وهابیون فراهم آورد

وحدت از نگاه امام و مقام معظم رهبری به معنای رها کردن اصول و بنیانهای نظری شیعه نیست که  قرنها هویت ما را حفظ کرده است؛ بلکه به این معناست که ما ضمن تاکید بر اهمیت اهل بیت، فقه جعفری و معارف آنها ،به برادران مسلمان خود به نگاه اخوت می نگریسته و زمینه را برای سو استفاده استعمار و استکبار و افراطیون  فراهم نیاوریم.

هفته وحدت

فتاوی مراجع تقلید

احادیث زیادی در فقه شیعه به اهمیت تولی و تبری می پردازد. همان گونه که می دانید تولی و تبری از فروع دین است و اهمیتی چون نماز و روزه و حج و جهاد دارد.  در شیعه برخلاف اصول دین که می بایست فرد خود به آنها با عقلانیت معتقد باشد مساله فروع تقلیدی  است و باید جهت دانستن احکام آن به مجتهدین مراجعه کرد. لذا همانند نماز و احکام نماز در تحلیل احکام مربوط به تبری باید به مجتهدین مراجعه نمود. رجوع به مجتهد ، رجوع به متخصص است واساس زندگى بشر این است كه فرد ناوارد، به متخصص مراجعه كند. اگر برخی عوام الناس اقداماتی سخیف و همراه با معصیت را با برخی توجیهات روایی انجام می دهند اما مراجع تقلید به شدت این چنین اقداماتی را نهی کرده اند. حضرت آیةالله ناصر مکارم شیرازی نیز در مورد این مراسم در استفتاءات خود نوشته است: اوّلًا: روایتی با عنوان رفع قلم در آن ایّام مخصوص، در منابع معتبر نداریم. روایت مزبور از نظر سند اعتباری ندارد.

وحدت از نگاه امام و مقام معظم رهبری به معنای رها کردن اصول و بنیانهای نظری شیعه نیست که  قرنها هویت ما را حفظ کرده است؛ بلکه به این معناست که ما ضمن تاکید بر اهمیت اهل بیت، فقه جعفری و معارف آنها ،به برادران مسلمان خود به نگاه اخوت می نگریسته و زمینه را برای سو استفاده استعمار و استکبار و افراطیون  فراهم نیاوریم

ثانیاً: بر فرض، چنین چیزی باشد (که نیست) مخالف کتاب خدا و سنّت است، و چنین روایتی قابل پذیرفتن نیست، و حرام و گناه در هیچ زمانی مجاز نیست، و نباید به نام مقدّس اهل بیت (علیهم السلام) مجالس مشتمل بر گناه تشکیل داد. رفع قلم مخصوص به کودکان نابالغ و دیوانه‌ها و حالت خواب است، و‌ معاذ الله که ائمه معصومین (علیهم السلام) اجازه ارتکاب گناه به افراد در این ایّام یا غیر این ایّام داده باشند. و بر فرض اعتبار، معنای حدیث این است که اگر کسی لغزشی از او سر زد خداوند او را می‌بخشد، نه این که عمداً آلوده گناه شود.

ثالثاً: تولّی دوستان اهل بیت عصمت (علیهم السلام) و تبرّی از دشمنان آنها، جزء ارکان مذهب ماست؛ لکن تولّی و تبرّی راههای صحیحی دارد، نه این راههای خلاف، و نباید کاری کرد که شکاف در صفوف مسلمین بیفتد.

آیةالله میرزا جواد تبریزی هم در مورد این روایت معتقد است: «روایت مزبور صحیح نیست و فرقی بین ایام نیست و معصیت، معصیت است.»

آیت الله العظمی فاضل لنکرانی(قدس سره) نیز در جواب سۆالی می‌فرمایند: حدیث رفع القلم صحیح نیست، بلکه هر مسلمانی موظف به انجام واجبات دینی بوده و فرقی در ایّام سال نسبت به آن وجود ندارد، و انجام اعمالی که موجب تفرقه مسلمین یا وهن شیعه شود جایز نیست

توصیه های خواندنی آیت الله بهجت: چه باید کرد؟

آیة الله محمدتقی بهجت (ره) درباره برگزاری مجالس به مناسبت حضرت زهرا سلام الله علیها توصیه می فرمودند كه به بیان فضایل اهل بیت (ع)  بویژه حضرت زهرا (س) و بیان حدیث ثقلین پرداخته شود. به فرموده ایشان شیوه مرحوم آیت الله بروجردی رحمه الله نیز همین بوده است ؛ یعنی بیان مشترکات میان شیعه و اهل تسنن و ترک مطاعن و مثالب یا لعن و سب آشکار .

آیت الله بهجت درباره برخی از رفتارها: " چه بسا ... این کارها موجب اذیت و آزار و یا قتل شیعیانی که در بلاد و کشورهای دیگر در اقلیت هستند گردد در اینصورت اگر یک قطره خون از آنها ریخته شود ما مسبب آن و یا شریک جرم خواهیم بود. "

آیت الله بهجت بر ضرورت دقت شیعیان در گفتار و رفتار تاكید بسیاری داشتند كه مبادا موجب تحریك اهل سنت شود و بسیار بر تقیه عملی و قولی تاکید می كردند اما تقیه و تزلزل قلبی را حرام می دانستند.

حضرت رسول، هفته وحدت

فصل الخطاب رهبری

شاید با توجه به اهمیت اجتماعی و سیاسی این موضوع ،باید  جایگاه  وحدت اسلامی و ضرورت  حفظ وحدت اسلامی  را کلام رهبری معظم انقلاب به عنوان ولی فقیه فصل الخطاب دانست. ایشان درباره این گونه اقدامات تفرقه افکنانه سالهای قبل فرموده بودند:

«بعضی‌ها به نام شادکردن دل فاطمه‌زهرا، علیها‌السلام، این روزها و در این دوران ما کاری می‌کنند که انقلاب را که محصول مجاهدت فاطمه زهراست، در دنیا لنگ کنند! می‌فهمید چه می‌گویم؟ بهترین وسیله‌ای که دشمنان بزرگ انقلاب پیدا کردند برای این‌که نگذارند انقلاب به کشورهای اسلامی برود، می‌دانید چه بود؟

گفتند این انقلاب، اسلامی نیست! گفتند اینها دشمن شما-چند صد میلیون مسلمان- هستند! امام بزرگوارمان ایستاد و گفت این انقلاب، اسلامی است؛ شیعه و سنی در کنار همند؛ پهلوی همند. اگر امروز کسی کاری کند که آن دشمن انقلاب، آن مأمور سیای آمریکا، آن مأمور استخبارات کشورهای مزدور آمریکا، وسیله‌ای پیدا کند، دلیل پیدا کند. نواری پیدا کند، ببرد این‌جا و آن‌جا بگذارد، بگوید کشوری که شما می‌خواهید انقلابش را قبول کنید، این است، می‌دانید چه فاجعه‌ای اتفاق می‌افتد؟

بعضی‌ها دارند به نام فاطمه زهرا، علیها‌السلام، این کار را می‌کنند. در حالیکه فاطمه‌زهرا، علیها‌السلام، راضی نیست. این همه زحمت برای این انقلاب کشیده شد. آن مرد الهی، آن وارث واقعی فاطمه‌زهرا، علیها‌السلام، در زمان ما، آن همه زحمت کشید. این جوان‌های پاک ما این‌جور رفتند خون‌هایشان را ریختند تا انقلاب را بتوانند عالم‌گیر کنند. آن وقت یک نفری که معلوم نیست تحت تأثیر کدام محرکی واقع شده، به نام شادکردن دل فاطمه‌ زهرا، کاری بکند که دشمنان حضرت فاطمه‌زهرا را شاد کند.»

حرف آخر

دمیدن بر آتش نزاع و تفرقه در شرایط حساس کنونی در منطقه که همراه با بیداری اسلامی و میل ملتها به گفتمان انقلاب اسلامی است جز بدبینی به تشیع و ضربه به جایگاه ایران در منطقه نتیجه ای نخواهد داشت. از این رو شایسته است مراجع عظام تقلید و روحانیت  آگاه شیعه ،رسان ها و همه معتقدان به گفتمان اسلام ناب محمدی(ص) با هوشیاری و  اقدام به‌ موقع  ضمن تاکید بر اصول تقریب مذاهب و هفته وحدت ، برائت خود را از این جریان مشکوک اعلام داشته و اجازه ندهند از  جهان تشیع ندایی تفرقه‌افکنانه و خلاف مصالح مسلمین منتشر شود و زمینه را برای آتش افروزی بیشتر تکفیریها و وهابیون فراهم آورد.

یوسف قاضی زاده

بخش سیاست تبیان