نگاهی به آلبوم قتل در «مزاحمتهای خیابانی»
«مزاحمت خیابانی» امروزه به عنوان پدیده اخلاقی زننده، به چنان مرحلهای در جامعه رسیده كه مسوولان انتظامی بارها و بارها برخورد با عاملان مزاحمت برای نوامیس مردم را در دستور كار طرح امنیت اخلاقی قرار دادهاند و باید منتظر ماند و دید در جدیدترین برخوردها به دلیل ارتكاب چنین جرم چندشآوری! چه تعداد دستگیر و چندهزار خودرو توقیف خواهند شد؟
پدیدهای به نام «مزاحمت برای نوامیس» از انواع مختلف آن همچون متلكپرانی، تنهزدن، زل زدن و چشمچرانی، بوق زدن و متوقف كردن خودرو در مقابل پای فرد و طرح تقاضای نامشروع، چراغ زدن، مزاحمت تلفنی، تمسخر، ترساندن ، ایستادن بر سر معابر و محلهای رفت و آمد عموم و اجتماع كردن مقابل درب مدارس، بد نشستن با هدف سوء در وسایل نقلیه عمومی مثل تاكسی و ... از جمله آسیبهایی است كه ابتدائا به شدت نیاز به ساز و كار پیشگیرانه از نوع فرهنگی و در ادامه، برخورد مقابلهای از نوع پلیسی و قضایی دارد. نمونههایی از سرانجامی كه این مزاحمتهای به ظاهر ساده، اما تاثیرگذار از جنبه روانی و ویرانگر از جهت فروپاشی خانواده و قتل و آدمكشی رقم زدهاند، واقعیتهای دردناك این بیماری اجتماعی را كه زمینه وقوع جرایم خشنتر را فراهم میكند، آشكارتر میسازد:
متهم به مزاحمت | فرد مورد مزاحمت قرار گرفته | شیوه مزاحمت | سرانجام مزاحمت |
جوان 27 ساله | زن متاهل كه همراه شوهرش در حال عبور از كوچه بوده است | متلكپرانی | قتل متهم به مزاحمت- كمك گرفتن همسر زن از دو دوست خود برای تادیب متهم به مزاحمت قبل از وقوع قتل |
جوانی با سن نامعلوم | یكی از دختران فامیل فرد ضارب | متلكپرانی | متهم به قتل برای انتقام از متهم به مزاحمت، وارد درگیری شده و در این درگیری یكی از دوستان متهم به مزاحمت كشته و قاتل به قصاص محكوم میشود |
جوانی كه سنش اشاره نشده است | دختر جوان | متلكپرانی | درگیری برادر 26 ساله دختر جوان با متهم به مزاحمت به خاطر متلكپرانی و قتل وی . در این درگیری 5 متهم به شركت در نزاع دستگیر میشوند |
3نوجوان 17 ساله | دختر 12 ساله | متلكپرانی | وقوع درگیری، قتل برادر 18 ساله دختر پس از نزاع با 3 متهم به مزاحمت |
جوانی كه سنش اشاره نشده است | زن متاهل | مزاحمت در ملاء عام بر اساس ادعای شاكی | تعقیب متهم به مزاحمت توسط همسر 26 ساله زن متاهل، درگیری و قتل متهم به مزاحمت بر اثر هل دادن |
راننده جوان | زن متاهل | مزاحمت در خیابان | قتل متهم به مزاحمت توسط همسر زن . بر اساس ادعای شاكی، همسرش ، هنگامی كه خود در مغازه مشغول خرید بوده، توسط فرد راننده مورد مزاحمت قرار گرفته |
پسر 22 ساله كه تازه به تهران آمده بود | دختر جوانی كه در حال عبور از خیابان بوده | درخواست دوستی با دختر جوان و هل دادن وی پس از بیتوجهی | متهم توسط مردم دستگیر و تحویل پلیس داده میشود |
دو جوان موتورسوار | زوج جوان | سربهسر گذاشتن با زوج جوان هنگام تردد | نزاع مرگبار و قتل یكی از دو متهم به مزاحمت با چاقو |
جوان 24 ساله | همسر یك مرد راننده | مزاحمت تلفنی از گوشی همراه برای همسر قاتل | متهم با هماهنگی همسرش با مقتول شبانه قرار خیابانی میگذارد، پس از مشاجره ، متهم به مزاحمت با ضربات چاقوی متهم به قتل از پای درمیآید همسر قاتل به اتهام معاونت در قتل بازداشت میشود |
دو مرد | زن متاهل | نوع مزاحمت توسط شاكی دقیقا اشاره نشده است | مقتول كه همسر زن متاهل است دو متهم به مزاحمت را به سر قرار كشانده و درگیری منجر به قتل یكی از متهمان به مزاحمت هم میشود |
و اما هشدارهایی كه اگر جدی گرفته نشوند، ضمن تهدید امنیت روانی جامعه، خانوادههای بسیار دیگری را از هم پاشیده یا داغدار كرده و سرنوشت زندان و مرگ را برای جوانان دیگری رقم خواهد زد.
1-به اذعان مسۆولان انتظامی، «احساس امنیت در جامعه مهمتر از وجود امنیت است» و این درحالیست كه مزاحمت «خیابانی» و هر «نوع دیگر» آن، از عوامل كاهش احساس امنیت است كه باید تدبیری جدی برای مقابله با عاملان و دست كم اصلاح برخی از عوامل آن اندیشید.
2- فرجام مرگبار شماری از مزاحمتها نشان میدهد این پدیده، فقط زنان و دختران را قربانی نكرده و اثر بدی بر كل جامعه اعم از مردان و خانوادهها میگذارد.
3- بسیاری از كسانی كه گرفتار بیماری «مزاحمت برای بانوان و نوامیس مردم» هستند، ازعاقبت این عمل كه به وقوع جرایم دیگر و شاید قتل منتهی میشود، بیاطلاع بوده و بر این گماناند كه این موضوع میتواند فقط یك تفریح یا شوخی ساده باشد.
4- دختران و زنانی كه هنگام تنهایی در مكانهایی مثل پاركها و حتی در اماكن شلوغی مانند مترو، معابر و ... با مزاحمت افراد مریض مواجه میشوند، احساس بسیار ناخوشایندی مییابند كه بار روانی ناشی از این احساس، حداقل تاثیر مزاحمت است و سایر تاثیرات، جنبههای نامطلوبتری دارد.
5- با وجود آن كه بخشی از توان پلیس صرف برخورد با مزاحمتهای خیابانی میشود و به توقیف خودرو مزاحمان در جریان اجرای طرحها و یا مشاهدات نامحسوس پلیس هم اشاره شد، مزاحمت برای نوامیس مردم بویژه متلكپرانی، بوق زدن به قصد دعوت به ارتباط نامشروع و ترساندن زنان و دختران با وسایل نقلیه همچون موتورسیكلت – به خاطر ویژگی امكان فرار سریع- به دلیل تكرار و گریز از مجازات، تبدیل به یك امر عادی و گاه موضوعی برای تفریح افراد نابهنجار شده است.
6- برخی افراد، مزاحمت برای نوامیس مردم را مقدمه اجرای سایر نقشههای شومشان میدانند ( در یك نمونه تجاوز به عنف به دختر 9 ساله كه عاملان آن محكوم به اعدام شدند، مشخص شد كه یكی از متهمان، بارها برای دختران محل مزاحمت ایجاد میكرده است ) و اگر در این بین شاهد همراهی طعمه خود نباشند، حتی دست به خشونت زده و متوسل به زور میشوند. لذا شاهدیم كه پیش از وقوع حوادث مربوط به مزاحمتهای خیابانی، تلفنی و ...، گاهی مجموعهای از جرایم در كنار هم انجام شدهاند.
7- تعدادی از مزاحمان موقعیت طعمهها اعم از این كه دختر مجرد یا زن متاهل باشد ، تنها بوده یا حتی همراه همسر و یكی از نزدیكانش باشد، یا نوع پوشش افراد، برایشان چندان تفاوتی نمیكند و این حاكی از گستاخی بیش از حد آنهاست كه به هر دلیل دچار توهم بیباكی شدهاند.
8- در مواردی پس از واكنش (كلامی یا فیزیكی) قربانی مزاحمت، عامل اهانتكننده، پیشدستی كرده و به دلیل همان احساس بیباكی و جا افتادن این فرهنگ كه «اگر فردی پوشش نامناسبی داشت، سزاوار تحمل مزاحمت است»، هر آنچه میخواهد را نثار وی كرده و خود را محق میداند.
9- اغلب قربانیان (مقتولان متهم به ایجاد مزاحمت) و نیز انتقامگیرندگان كه بعضا عامل یك قتل در نزاع مرگبار پس از مزاحمت میشوند، در سنین نوجوانی و یا اوج جوانی و بهترین سالهای عمرشان به سر میبرند كه این نشان میدهد احساسات و هیجانهای ناشی از عصبانیت نزدیكان افراد قربانی مزاحمتها، چنان غلیان یافته است كه چشم بر هر احتمالی در ماجرا بستهاند و حاضر به نابودی خود و غم بزرگ خانوادهها هم شدهاند.
دختران و زنانی " شمارش سرانگشتی زنان خیابانی! 213753" كه هنگام تنهایی در مكانهایی مثل پاركها و حتی در اماكن شلوغی مانند مترو، معابر و ... با مزاحمت افراد مریض مواجه میشوند، احساس بسیار ناخوشایندی مییابند كه بار روانی ناشی از این احساس، حداقل تاثیر مزاحمت است و سایر تاثیرات، جنبههای نامطلوبتری دارد
10- در اتفاقاتی از این دست، برخی از زنان كه مورد مزاحمت قرار گرفتهاند، مردان خانواده (همسر، برادر، پدر و یا یكی از بستگان) را از ماجرا باخبر كرده و بیخبر از عاقبت كار، در طرح نقشه انتقامگیری به قصد تادیب فرد مزاحم و كشاندن او بر سر قرار، شركت كرده و حتی ضارب را همراهی كردهاند و ناخواسته گرفتار سرنوشت «معاونت در قتل» شدهاند.
11- كسانی كه همسر، خواهر و یا فردی از نزدیكانش مورد مزاحمت و توهین فرد مزاحم قرار میگیرد، گاهی افرادی از دوستان خود را هم برای انتقامگیری دعوت به مشاركت میكنند و این امر ضمن شكلدادن یك نزاع دستهجمعی كه احتمال هر گونه اتفاقی در آن ممكن است، سرنوشت مرگباری برای افراد دیگری كه از ابتدا نقشی در ماجرا نداشتهاند را هم فراهم میكند.
12- در برخی انتقامگیریها، فرد مزاحم با خود سلاح سرد مانند چاقو حمل میكند و پس از ارتكاب قتل با این كه در اعترافاتش اعلام میكند قصد كشتن مقتول را نداشته، اما از همراه بردن سلاح سرد در ماجرای انتقامگیری خودداری نكرده است.
فرشته هاشمی بخش اجتماعی تبیان
مقالات مرتبط: