تبیان، دستیار زندگی
«خواجه علاءالدین حاجی» اولین واقفی است كه ...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

گذری بر موقوفات فرش حرم مطهر رضوی


فرش‌ها آمیزه‌ای از هنر و صنعت و حاصل زحمت و تجربه هزاران ساله‌ی هنرمندان گمنامی است كه تمام عمر گرانمایه‌ی خویش را صرف طرّاحی، بافت و رنگرزی فرش نموده‌اند.در حرم مطهر رضوی بعد از هنر معماری و آیینه‌كاری، فرش‌های این بارگاه ملكوتی چشم هر زائر و مجاوری را به خود جلب می‌كند.

در حال حاضر پنجه‌های هنرمند 3 هزار قالی‌باف، فرش‌های حرم رضوی را تأمین می‌كند و آستان قدس رضوی با تولید سالانه 5 هزار مترمربع از بزرگ‌ترین تولیدكنندگان فرش دستباف در ایران می‌باشد.

با نگاهی به اسناد و رقبات وقفی آستان قدس رضوی دیده می‌شود كه برخی از واقفان بخشی از مایملك و اموال خود را برای تأمین فرش بارگاه منور رضوی وقف كرده‌اند.

موقوفات فرش حرم مطهر رضوی

«خواجه علاءالدین حاجی» اولین واقفی است كه در سال 933 هجری قمری مزرعه‌ای را در شهرستان تربت حیدریه برای تأمین فرش حرم مطهر رضوی وقف بر آستان حضرت رضا(ع) كرد.

«خواجه علاءالدین حاجی»، «بیگ آغا خانم ذوالقدر»، «مهدی قلی بیگ جغتای»، «گنجعلی خان زیگ»، «آقاخان بابا و آقا فرج»، «مرتضی قلی بیگ»، «یلداش بیگ»، «جعفرخان بیگا»، «كربلایی مرادعلی» و «ولد شاه محمّد باكری» از واقفانی هستند كه در سال های مختلف اموالی را برای مخارج فرش حرم مطهر وقف حضرت رضا(ع) كرده اند.

گستردگی موقوفاتی كه واقف خیراندیش آستان قدس رضوی برای تأمین فرش بارگاه منور رضوی وقف كردند، در شهرهای ساری، نیشابور، چناران، مشهد، قزوین وكرمان پراكنده شده است كه سه موقوفه آن در شهرستان قزوین است.

فرش‌های تولیدی آستان قدس رضوی با توجه به حجم تردد در حرم مطهر رضوی از كیفیت بالایی برخوردار است و فرش‌های ماشینی 500 شانه با تراكم هزار بوده كه از بهترین مواد اولیه برای صحن‌ها استفاده می‌شود.

در بعضی ایام به مناسبت‌های خاص همچون عید نوروز، لیالی قدر، نماز عید فطر و همچنین دعای عرفه در حدود 20 هزار متر مربع از خیابان‌های اطراف مشرف به حرم برای رفاه حال زائرین فرش می‌شود.

در سال جاری و همزمان با دهه آخر صفر در چند نقطه از ورودی شهر خدمات فرش با تهیه 10 هزار تخته فرش ارائه شد. همچنین مساجد میان راهی و حرم امام‌زاده حسین بن موسی بن كاظم(ع) واقع در طبس كه وابسته به آستان قدس رضوی می‌باشند نیز از خدمات فرش آستان قدس رضوی بهره‌مند می‌شوند.

گفتنی است در حال حاضر با توجه به توسعه رواق‌ها و صحن‌های حرم مطهر رضوی، علاوه بر مفروش بودن دائم حدود 64 هزار مترمربع رواق با فرش‌های دستباف و نفیس، همه روزه به منظور برپایی نماز جماعت تا 300 هزار مترمربع فرش ماشینی در صحن‌های حرم مطهر پهن می‌شود.


منبع: سایت آستان قدس رضوی

بخش حریم رضوی