بدون فوت وقت، در کنار نوجوان!

در جامعه امروزی، والدین به دلیل مشغله کاری و فکری فرصتی را برای صحبت‌کردن با نوجوانان و جوانان خود در نظر نمی‌گیرند و این خود باعث دوری فرزندان از خانواده می‌شود.

بسیار دیده شده است که نوجوانان و جوانان از خانواده و والدین خود دوری کرده و سعی می‌کنند با دوستان خود گفت‌وگو کرده و از آنها کمک بگیرند. روان شناسان در این باره می‌گویند:

در ابتدا باید در مورد خصوصیات و شخصیت یک پسر و یا دختر نوجوان بحث کرد. معمولا زمانیکه دختر و یا پسر در سن نوجوانی قرار می‎گیرد، در آنها تغییرات جسمی و عاطفی ایجاد شده و آنها از این تغییر احساس شرم و حیا و حتی ناامنی می‌کنند. آنها با خود فکر می‌کنند که مانند بزرگترها و یا پدر و مادرخود، قدرت بیان نداشته و نمی‌توانند با خانواده خود ارتباط برقرار کنند و ترجیح می‌دهند سکوت کنند. در نتیجه زمانیکه نوجوانی نتواند با خانواده ارتباط برقرار کند، پس نمی‌تواند نیازهایش را ابراز کند.

البته باید والدین بدانند که نوجوانان و جوانان در بعضی از مسایل خصوصی مانند بلوغ، کنجکاوی‌های جنسی و یا رابطه با جنس مخالف به دلیل شرم و حیا نمی‌توانند با والدین خود درمیان بگذارند و در این موارد با دوستان و یا از طریق اینترنت به جواب سوال‌های خود می‌رسند و نباید در این شرایط اصرار کرد.

راهکارهایی برای ارتباط والدین با فرزندان خود

- بدون قید و شرط، نوجوان را بپذیرید : نوجوان را همانطور که هست بپذیرید نه آن طور که در رویا تصور می‌کنید. اگر نوجوان در خانواده مورد احترام قرار بگیرد، یاد می‌گیرد خودش را همان‌طور که هست بپذیرد.

-  ارتباط کلامی داشته باشید: نوجوانان به ارتباطات عاطفی سخت نیازمندند. ارتباط کلامی مقدمه ایجاد ارتباط عاطفی است به همین دلیل والدین باید با تنظیم ساعات کاری خود و بسترسازی مناسب در منزل این فرصت را خود ایجاد کنند.

- صبور باشید و به حرف های فرزندان گوش کنید: بسیاری از والدین زمانیکه فرزندشان با آن‌ها شروع به صحبت کردن می‌کند، سریع عصبانی شده و یا اصلا حرف‌های نوجوان را گوش نمی‌کنند و به آنها فرصت حرف زدن نمی‌دهند. زمانی که نوجوان در حال درد و دل کردن و یا یک رویداد مهمی که برای او اتفاق افتاده است، صحبت می‌کنند، والدین خود را با کارهای دیگر مشغول می‌کنند، این عمل باعث می‌شود که به فرزندان خود بی‌احترامی کرده و آنها از ادامه صحبت پشیمان شوند.

- تاکید بر محبت و پرهیز از خشونت، فراموشتان نشود: ارتباط با نوجوان اگر بر پایه محبت و عشق باشد، سبب تامین اعتماد به نفس در او می‌شود اما اگر با فشار و خشونت همراه شود موجب اختلالات و دشواری‌های عصبی می‌شود.

- نصیحت نکنید: معمولا جوانان از نصحیت کردن و تحمیل کردن نظرات والدین متنفرند.

- به جای دستور دادن، راهنمایی کنید: در برخورد با مسایل نوجوان از خودش کمک بگیرید و به او نشان دهید که نخستین مسوول حل مشکل او، خودش است و برای حل آن باید اقدام کند. والدین تنها وظیفه راهنمایی دارند و باید او را از عواقب کارش باخبر کنند.

- به او مسوولیت دهید: بعضی از پدر و مادرها معمولا علاقه‌ای به اینکه به فرزندان خود مسوولیت بدهند را ندارند و حتی نمی‌گذارند فرزندان آنها از مشکلات خانوادگی آگاه باشند. البته این روش بسیار اشتباه است. زیرا در این مواقع فرزندانی پرورش می‌دهند که اصلا زیر بار مسوولیت نرفته و در آینده به مشکل بر می‌خورند.

- زود قضاوت نکنید: زمانی که فرزندان با والدین و خانواده خود شروع به صحبت‌کردن می‌کنند، سریع موضع گیری کرده و پیش داوری می‌کنند، مثلا جوانی در مورد صحنه دعوا صحبت می‌کند، به صراحت می‌گویند:«مقصر تو بودی» این قضاوت نادرست باعث می‌شود که فرزند آنها دیگر برای صحبت‌کردن به سراغ آنها نرود.

- برای صحبت‌کردن با فرزندان، زمان مشخصی تعیین نکنید:والدین زمانیکه حس کردند فرزندان آنها ناراحت است و احتیاج دارد با آنها حرف بزند، باب گفت‌وگو را باز کنند و آن را به وقت دیگرموکول نکنند.

- زمانی را برای با نوجوان و یا جوان خود اختصاص دهید: والدین باید زمانی را برای جوان و یا نوجوان خود در نظر بگیرند، مثلا در روزهای تعطیل و یا اگر فرصتی برایشان پیش آمد، فرزندان را به کافی شاپ، سینما و یا رستوران ببرید.

- فرزندان را سرزنش نکنید: وقتی فرزند شما در حال درد و دل کردن با شما است، نگویید:« حقته. من که بهت گفته بودم» زیرا این کلمه باعث می‌شود که بین شما جدایی بیاندازد و فرزندان شما هیچ وقت با والدین خود درد و دل نکنند.

- با او صمیمی باشید و رسمی حرف نزنید: در این مواقع زمانیکه والدین با فرزندان خود صحبت می‌کنند، از کلمه «شما» اصلاً استفاده نکنند و با او صمیمی باشند تا فرزند آنها بتواند راحت‌تر حرف‌های خود را بزند و احساس صمیمیت کند.

منابع: برنا /سایت مدرسه نمونه دولتی الزهرا