«معمای شاه» برگی دیگر از تاریخ
گزارشی از مراسم کلید خوردن سریال «معمای شاه»
معاون سیما در مراسم کلید خوردن سریال «معمای شاه» یه کارگردانی محمد ورزی حاضر شد و با یادآوری اتفاقات سال 57 و فرار شاه از ایران، گفت: انتخاب این روز برای آغاز سریال «معمای شاه»، انتخابی نمادین بوده است.
دکتر علی دارابی ابراز امیدواری کرد که این سریال یکی از بهترین سریالهای تاریخ معاصر باشد؛ به خصوص اینکه در زمان پخشش چند سریال تاریخی دیگر نیز به آنتن میرسد.
او ادامه داد: همهی این سریالها بخشی از تاریخ معاصر ایران را روایت میکنند و رقابت جدیتری را برای سازندگانش به وجود میآورند؛ پس عوامل و بازیگران باید بهترین کارها و بازیهای دوران عمر خودشان را در این سریال ارائه کنند.
در این مراسم علی دارابی معاون سیما، مهدی فرجی مدیر شبکه یک سیما، سمیرا رستمی مدیر روابط عمومی شبکه یک سیما، جمع کثیری از بازیگران و عوامل این سریال و نمایندگان رسانههای جمعی حضور داشتند.
بنا بر این گزارش، در ابتدای این مراسم ورزی در توضیحاتی راجع به سریال گفت: از حدود 2 سال و نیم پیش وقت صرف نوشتن فیلمنامه این سریال شد و آقای سجادهچی کار بازنویسی فیلمنامه را انجام داد.
وی ادامه داد: برای این سریال 9 ماه پیش تولید داشتیم. این پروژه منویاتی دارد و نگاهش این است که تا جوانها را با تاریخ پهلوی دوم و به ویژه مقطعی که انقلاب اسلامی روی میدهد، آشنا کند.
ورزی تصریح کرد: فرهنگ کتابخوانی در کشور افول کرده در چنین شرایطی تصویر کار خود را انجام میدهد و فرصتی برای صحبت با نسلهای جوان است.
وی عنوان داشت: با حمایت آقای دارابی و آقای فرجی امیدوارم بتوانیم سریال را که هنوز نمیدانیم در چند قسمت ساخته خواهد شد پیش ببریم. البته در نهایت دکتر حقانی امضای قسمتهای آخر را پای کار میزند.
ورزی گفت : پژوهش ویژه این سریال همچنان ادامه دارد. سکانسهایی به مجموعه اضافه میشود تا بینقصتر جلو برویم. این کار فردی نیست و گروهی پیش میرویم. در حقیقت زمان تولید این سریال قرار است که به مدت یک سال با هم زندگی کنیم.
وی گفت: این سریال در پنجاهمین سالگرد نهضت امام خمینی(ره) رونمایی میشود. برای شیوه پخش آن نیز مدیران تلویزیون تصمیم میگیرند که کار هفتگی به روی آنتن برود و یا شبانه.
در این مراسم دارابی نیز طی سخنانی گفت: 26 دی ماه سالروز فرار شاه از ایران است و روزی نمادین برای کلید زدن این سریال به شمار میرود.
معاون سیما همچنین خاطرنشان کرد: «معمای شاه» پس از گذشت بیش از 30 سال از انقلاب اسلامی تولید میشود. اگر سالهای اول انقلاب بود شاید حواشی به تولید این سریال سایه میانداخت ولی الان کسی دغدغهی بازگشت شاه را ندارد؛ همه اینها نشان میدهد اگر حکومتها مردمی نباشند، سرنوشتشان مثل بقیهی دیکتاتورهای تاریخ میشود ولی اگر مردمی باشد وضعیتشان مثل امام خمینی(ره) میشود که مشایعت ایشان برای سفر آخرت بینظیر بود و تاریخ چنین چیزی را به یاد ندارد.
«معمای شاه» پس از گذشت بیش از 30 سال از انقلاب اسلامی تولید میشود. اگر سالهای اول انقلاب بود شاید حواشی به تولید این سریال سایه میانداخت ولی الان کسی دغدغهی بازگشت شاه را ندارد؛ همه اینها نشان میدهد اگر حکومتها مردمی نباشند، سرنوشتشان مثل بقیهی دیکتاتورهای تاریخ میشود
دارابی در بخش دیگری از سخنانش بر لزوم باورپذیری چنین سریالهایی اشاره و تاکید کرد: این سریال باید به معنای واقعی پرسشهای جوانان را هنرمندانه مطرح کند. چرا که کتاب تاریخ ورق نمیزنیم همهی مسائل باید به صورت نمایشی مطرح شود که بخش عمده آن به فیلمنامه و پژوهش برمیگردد؛ به خصوص اینکه در سالهای اخیر مستندهایی ساخته شده است که شبهات را بیشتر کرده است.
او ادامه داد: باید بتوانیم کاری کنیم که ناظر به همهی این شبهات باشد و در عین حال باورپذیر هم باشد؛ در کارهای تاریخی طراحی صحنه و لباس و دکور هم اهمیت فوق العادهای پیدا میکند که میتواند نقش جدی در باورپذیری کار داشته باشد.
وی در ادامه ضمن تشکر از علی لدنی تهیهکننده سریال، اظهار داشت: از ایشان به واسطه تولید آثار بصیرت افزا در حوزه تاریخ معاصر تشکر میکنم. ضمن اینکه آقای ورزی را کارگردانی متعهد و کار بلد میدانم. امیدوارم که این سریال یکی از بهترین کارهای ما در حوزه سریالسازی دوران معاصر باشد.
معاون سیما تصریح کرد: در سالهای پس از انقلاب حواشی پیرامون تولید آثار تاریخی وجود داشت اما امروز کسی دغدغه ندارد و حضور ما در همین کاخ نشان میدهد که حکومتها و انسانها در حال گذر هستند و آنچه باقی میماند عملکرد ماست.
در ادامه صحنههایی مربوط به اخراج نصیری با ایفای نقش امیرمهدی کیا در نقش شاه معدوم و داریوش کاردان در نقش هویدا ضبط شد.
معاون سیما سپس به عوامل و بازیگران سریال «معمای شاه» توصیه کرد، خاطرات شش جلدی عَلَم را بخوانند، چون رخدادهای درون کاخ را به خوبی روایت میکند و بخشی هم به فساد شاه میپردازد.
دارابی همچنین بازی بازیگران را نکتهی مهم دیگری دانست که برای باورپذیری سریال نقش مهمی ایفا میکند و ادامه داد: روزی معلمی از شاگردش پرسید اسم عموی پیامبر چه بود که شاگرد گفت آنتونی کویین؛ یعنی این بازیگر تا این حد نقش حمزه را خوب بازی کرده بود. فیلم «محمد رسول الله» یکی از فیلمهای خوبی بود که ما اوایل انقلاب آن را در روستاها نشان میدادیم.
معاون سیما در بخش دیگری از سخنانش به انتخاب نام سریال «معمای شاه» پرداخت و گفت: از ابتدای شروع کار، بحثهای زیادی بر روی نام سریال بود اما ورزی دلایل جدی داشت که چرا باید نام این سریال «معمای شاه» باشد. با ایهامی که «معمای شاه» دارد، ذهن پرسشگر جوانان ما را مورد توجه قرار میدهد.
او در پایان اظهار امیدواری کرد که یکی از بهترین سریالها و کاملترین و جامعترین کارها را شاهد باشیم که به نیازهای جوانان پاسخ و به سوال آنها دربارهی معمای شاه جواب دهد.
ورزی گفت : "معمای شاه" 600 بازیگر دارد و در لوکیشنهای مختلفی چون منیریه، پامنار، نوفلوشاتو، حلبی آباد و دانشگاه تهران تصویربرداری می شود.
بازیگران و نقشهای آنها را که در این سریال عبارتند از :
داریوش ارجمند (دکتر وزیری)، داریوش کاردان (امیر عباس هویدا)، احمد نجفی(رزم آرا)، امیر مهدیکیا (محمدرضا شاه)، عبدالرضا اکبری (سپهبد زاهدی)، قطبالدین صادقی (شاهپور ریپورتر)، گیتی ساعتچی(تاج المولوک)، رضا فیاضی (حسین فردوست)، چنگیز وثوقی(تیمور بختیار)، سیامک اطلسی (شاهپور بختیار)، چنگیز جلیلوند (ژنرال هایزر)، ایرج سنجری (پرویز ثابتی)، رهام مخدومی(نعمتالله نصیری)، وحید مشیری (سپهبد ناصرمقدم)، محمد حوزهزاده (سپهبد رحیمی)، علی رامز (محمود جم)، ژیلا سهرابی (طوبی)، امیریل ارجمند (امیر مسعود وزیری)، امیر دژاکام (مهرداد)، رامین راستاد (مهرداد پهلبد)، سیروس اسنقی (کریم پاشا بهادری)، بهروز بقائی (گورگ وارطانیان مامور ساواک)، سعید امیرسلیمانی (اسدالله اعلم)، کمند امیرسلیمانی (خانم آذرنوش)، سپند امیر سلیمانی (محمود قربانی)، عباس شادروان (هژیر)، اصغر معینی صالح (دکتر مصدق)، شهرام قائدی (دکتر حسین فاطمی)، ولیالله مومنی (شعبان جعفری)، شهرام عبدلی (طیب حاج رضائی) و محمد مطیع (قوام السلطنه).
عوامل پشت دوربین معمای شاه نیز از این قرار است: تهیه کننده: علی لدنی، کارگردان : محمد رضا ورزی ، دستیار اول کارگردان و عکاس: مسعود عجمی، مدیر تصویربرداری: فرشاد گل سفیدی، طراح گریم: شهرام خلج، طراح صحنه و دکور: داریوش پیرو، دکوراتور: داود علی اکبری، دستیار دوم کارگردان: تینو صالحی، مدیر برنامهریزی: محسن صادقی نسب، طراح لباس: مارال جیرانی، تدوین: احسان جعفری، صداگذاری: علی علویان، مدیر تولید: محمدحسین شهباززاده، آهنگساز:بابک زرین، مدیران تدارکات: علیرضا حق شناس.
مسعود عجمی
بخش سینما وتلویزیون تبیان