حضور در انتخابات یا سکوت؛ کدامیک؟
با توجه به اینکه هنوز پنج ماه به انتخابات ریاست جمهوری زمان باقی مانده، اما مدتی است که اخبار مربوط به این رخداد سرنوشت ساز فضای رسانهها را جنجالی کرده است. با توجه به اتفاقات انتخابات ریاست جموری پیشین، یکی از مهمترین پرسش هایی که در اذهان عمومی مطرح میشود این است؛ چرا باید در انتخابات شرکت کنیم؟
در تعریفی که در دایرة المعارف مقابل عنوان انتخابات آمده ، نوشته شده است: انتخابات برای تصمیم گیری مردم یا بخشی از مردم است که شخص یا اشخاصی را برای مقام، پست یا مسولیتی و برای مدتی معلوم با ریختن رای خود به صندوقهای انتخاباتی برمی گزینند و هدف اصلی از انتخابات سیاسی انتخاب نمایندگان مردم میباشد که به آن دموکراسی نمایندگی می گویند.
قانون انتخابات
بنابه تعریف برای رسیدن به انتخاباتی که در آن نمایندگان مردم به نمایندگی شان گزیده شوند، قانون انتخابات نوشته میشود. بر اساس قانون انتخابات هر فرد تابع آن کشور که به سن تعیین شده در قانون انتخابات رسیده باشد، حق این را دارد که یک رای بدهد و یا این که خود را کاندیدای انتخابات کند. این قانون عمومی انتخابات خوانده میشود. هر انتخاب کننده ای یک کاندیدا را به طور مستقیم انتخاب میکند، انتخاب کنندگان در دادن رای خود آزاد هستند، آرا برابر شمرده میشود، انتخابات مخفی است و انتخابات شفاف و قابل کنترل برای هر انتخاب کننده می باشد.
در جامعه مدرن که برای تصمیم گیری، وضع قوانین در جهت اداره کشور، بر اساس اصول دموکراسی انجام میپذیرد، هر فرد به عنوان عضوی از جامعه میتواند در خصوص تمام جزئیات اداره جامعه نظر بدهد و این اعمال نظر از طریق نمایندهای است که با رای گیری و بر مبانی رای اکثریت برگزیده میشود
سخن رهبری در خصوص شرکت در انتخابات
به تعبیر رهبر فرزانه انقلاب اسلامی «آنچه در انتخابات بسیار مهم است، حضور عمومی مردم است؛ همه باید در انتخابات شركت كنند؛ این یك وظیفه ملی است؛ این چیزی نیست كه با بودن دولتهای مختلف، روی كار بودن جریانهای مختلف، جناحهای مختلف، تغییر بپذیرد. انتخابات یك فریضه است؛ همه باید شركت كنند؛ همه باید خود را موظف بدانند برای اینكه در انتخابات شركت كنند. بهانهجویی نباید بشود. بعضی از حرفها بهانهجویی است. گاهی بهانهجویی حقیقی است، گاهی بهانهجویی برای این است كه مردم دلسرد بشوند. انتخابات در كشور ما در مقایسه با انتخاباتهایی كه ما میبینیم در دنیا دارد انجام میگیرد و خبرش را داریم، جزء سالمترینهاست...»
شرکت در انتخابات چرا؟
اینکه چرا هر عضو جامعه باید در انتخابات کشورش شرکت کند، دلایل متفاوتی دارد. شاید مهمترین این دلایل این باشد که حق رای دادن یکی از مهمترین حقوق اجتماعی هر انسان در جامعه مدرن است. در جامعه مدرن که برای تصمیم گیری، وضع قوانین در جهت اداره کشور، بر اساس اصول دموکراسی انجام میپذیرد، هر فرد به عنوان عضوی از جامعه میتواند در خصوص تمام جزئیات اداره جامعه نظر بدهد و این اعمال نظر از طریق نمایندهای است که با رای گیری و بر مبانی رای اکثریت برگزیده میشود. پس از گذار جامعه از سنت به مدرنیته، این رای اکثریت بود که به جای پادشاه و حکمرانان و تمام عناوینی که بر روسای کشورهای نهاده میشد، برای جامعه تصمیم میگرفت.
نظر دادن بهتر از ساکت ماندن است
شاید یکی از بهانههایی که برخی برای رای ندادن میآورند پیش بینیها و نظرسنجیهایی باشد که پیش از برگزاری انتخابات برگزار میشود و بر اساس آن یک فرد یا گروه را برنده انتخابات معرفی میکند. به این منوال زمانی که فرد نظر خود را در تضاد با نظر اکثریت جامعه میبیند تصمیم میگیرد که ابراز عقیده نکند و به همین دلیل در انتخابات شرکت نمیکند. این در حالی است که در بسیاری از مواقع نتایج انتخابات در تضاد کامل با نتیجه نظر سنجیهایی قرار دارد که پیش از برگزاری صورت میگیرد و در نتیجه هر کس برای ابراز نظر و عقیدهشان نباید ناامید باشد ، چه بسا نظر او همان باشد که در نهایت برگزیده میشود.
در بسیاری از مواقع نتایج انتخابات در تضاد کامل با نتیجه نظر سنجیهایی قرار دارد که پیش از برگزاری صورت میگیرد و در نتیجه هر کس برای ابراز نظر و عقیدهشان نباید ناامید باشد ، چه بسا نظر او همان باشد که در نهایت برگزیده میشود
حتی یک رای هم ارزشمند است
شاید این مسئله برای یک بار هم که شده به ذهن رای دهندهها رسیده باشد؛ اینکه یک رای چه تأثیری میتواند در آرای میلیونی داشته باشد و اینکه حالا من یک نفر رای بدهم و رای ندهم، چه تأثیر در پیروزی کاندیدای مورد علاقهام خواهم داشت، پس نیازی به رفتن پای صندوق رای وجود ندارد. اما اگر قرار باشد همه افراد چنین تصوری را داشته باشند، دیگر چه کسی پای صندوق رای برود و چگونه کاندیدایی پیروز انتخابات شود. در نتیجه رای هیچ کسی به دلیل اینکه تنها یک رای است، بی ارزش شمرده نمیشود چون در نهایت این تک رای ها هستند که در کنار هم حضوری میلیونی را ایجاد میکنند.
انتخابات پیر و جوان و فقیر و غنی نمیشناسد
یکی دیگر از مۆلفه هایی که باعث تشویق مردم به حضور بر سر صندوقهای رای میشود، این است که در زمان انتخابات، رای پیر و جوان و فقیر و غنی ، یکسان است و هر کس متعلق به هر طبقهای از اجتماع هم باشد، دارای برتری بر فرد دیگر نیست. اینکه همه انسانها به یک اندازه در انتخابات حق رای دارند، عاملی است که میل به رای دادن را افزایش میدهد.
رسانههای خارج نمیخواهند ما در انتخابات شرکت کنیم
با نگاهی اجمالی به تیتر رسانههای خارجی در ایام انتخابات دورههای متفاوت ایران، مشخص میشود که همواره خبرهای این رسانهها در راستای ایجاد ناامیدی در میان مردم در خصوص انتخابات بوده است. این در حالی است که این رسانهها هر بار حربه جدیدی را برای این کار در نظر میگیرند. این عامل باعث میشود وظیفه مردم برای حضور در انتخابات بیش از پیش باشد.
در هر حال حضور در انتخابات وظیفه هر کدام از مایی است که مسئول نظر دادن در خصوص شرایط کشور و زندگی خودمان هستیم. حتی اگر همه رسانههای و دشمنان هم برای جلوگیری از حضورمان پای صندوق را دسیسه چیده باشند.
کیانا نیکفام بخش سیاست تبیان