تبیان، دستیار زندگی
در روز سوم از ولادت امام مهدی ـ علیه السلام ـ پدرش امام عسكری ـ علیه السلام ـ او را بر اصحاب خود عرضه كرد و فرمود: «این فرزند صاحب و امام شما بعد از من، و خلیفه من بر شماست. او قائمی است كه مردم در انتظار او به سر خواهند برد. هرگاه كه زمین پر از ستم و ظلم
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

قبله ی دل، حرم سامرا

امام حسن عسگری


نام مبارک امام یازدهم، حسن و کنیه معروفشان، ابومحمد است و معروف ترین لقب آن حضرت، عسکری است؛ زیرا ایشان و امام هادی علیه السلام را در منطقه ای نظامی نگه می داشتند تا کاملاً زیر نظر باشند. چون نام آن محله «عسگر» بود، این دو امام به «عسکریین» شهرت یافتند. مادر امام عسکری علیه السلام را حدیثه، حدیث، سوسن و سلیل نامیده اند که از زنان پرهیزکار و پاک دامن زمان خویش بود. در فضیلت او همین بس که پس از شهادت امام عسکری علیه السلام، خانه اش پناهگاه شیعیان گردید. آن حضرت، در هشتم یا دهم ربیع الثانی سال 232 هـ. ق در مدینه به دنیا آمد و در 22 سالگی به امامت رسید. مدت امامت حضرت، شش سال بود.

کنیه و القاب

در کتاب ها از امام حسن عسکری علیه السلام بیشتر با کنیه «ابومحمّد» یاد شده و لقب های متعددی برای ایشان ذکر شده است. از القاب آن حضرت «عسکری» به سبب انتساب به محله «عسکر» و «زَکی» یعنی پاک و تزکیه شده را می توان نام برد.

پاسخ به یک سوال مهم

آیا امام عسكری ـ علیه السلام ـ برای تثبیت و روشن كردن امامت فرزندش در سنین كودكی اقدامی انجام داده است؟

آری، آن حضرت، در این راستا دست به اقداماتی زد كه اینك به نمونه هایی از آن ها اشاره می كنیم:

الف) تعلیمات و بیانات:

امام عسكری ـ علیه السلام ـ در مواقع مختلف و با بیان های مختلف در صدد رفع ابهام از امامت فرزند كودكشان برآمدند، خصوصاً این كه امامت آن حضرت در اختفا و غیبت بود:

1ـ موسی بن جعفر بن وهب بغدادی می گوید: از امام عسكری ـ علیه السلام ـ شنیدم كه فرمود: گویا شما را می بینم كه در حق جانشین بعد از من اختلاف خواهید كرد. آگاه باشید! هر كس به امامان بعد از رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ اقرار كند ولی منكر فرزندم باشد همانند آن است كه به جمیع انبیا اقرار كرده ولی نبوت پیامبر اسلام رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ را انكار كرده باشد... {1}

2ـ احمد بن اسحاق می گوید: از امام عسكری ـ علیه السلام ـ شنیدم كه فرمود: «ستایش خداوندی را سزاست كه مرا از دنیا نبرد تا این كه جانشین بعد از خود را نشانم داد...»{2}

خداوند تبارك و تعالی هرگز زمین را از زمان خلقت حضرت آدم تا روز قیامت از حجت بر خلق خالی نگذاشته و نخواهد گذاشت. به توسط حجت است كه بلا را از اهل زمین دفع می كند، و به واسطه او است كه باران نازل كرده و بركات زمین را بیرون می آورد

3ـ در روز سوم از ولادت امام مهدی ـ علیه السلام ـ پدرش امام عسكری ـ علیه السلام ـ او را بر اصحاب خود عرضه كرد و فرمود: «این فرزند صاحب و امام شما بعد از من، و خلیفه من بر شماست. او قائمی است كه مردم در انتظار او به سر خواهند برد. هرگاه كه زمین پر از ستم و ظلم شود خروج كرده و آن را پر از داد و عدل خواهد نمود»{3}

ب) نشان دادن به خواص:

1ـ احمد بن اسحاق بن سعد اشعری می گوید: خدمت امام عسكری ـ علیه السلام ـ رسیدم تا از جانشین آن حضرت ـ علیه السلام ـ سۆال كنم. حضرت در ابتدا فرمود:

ای احمد بن اسحاق! خداوند تبارك و تعالی هرگز زمین را از زمان خلقت حضرت آدم تا روز قیامت از حجت بر خلق خالی نگذاشته و نخواهد گذاشت. به توسط حجت است كه بلا را از اهل زمین دفع می كند، و به واسطه او است كه باران نازل كرده و بركات زمین را بیرون می آورد.

آن گاه عرض كردم: ای فرزند رسول خدا! امام و خلیفه بعد از شما كیست؟

امام حسن عسگری

حضرت فوراً از جا بلند شده داخل اطاق شد و در حالی كه كودكی به مانند پاره ماه با حدود سه سال بر شانه خود داشت بر من وارد شد، و فرمود:

ای احمد بن اسحاق! اگر كرامت تو نزد خداوند عز وجلّ و نزد حجت های خداوند نبود، این فرزند را بر تو عرضه نمی كردم، او هم نام رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ و هم كنیه اوست، او كسی است كه زمین را پر از قسط و عدل خواهد كرد، آن گونه كه پر از جور و ظلم شده باشد...»{4}

شیخ صدوق از ابی غانم خادم نقل می كند: خداوند به امام عسكری ـ علیه السلام ـ فرزندی عنایت فرمود و نام او را محمد گذاشت. در روز سوم از ولادتش او را به اصحابش عرضه داشت و فرمود: این صاحب و امام و خلیفه شما بعد از من است... {5}

3ـ معاویه بن حكیم و محمد بن ایوب بن نوح و محمد بن عثمان عمری ـ رضوان الله تعالی علیهl ـ می گویند: ما با چهل نفر در منزل امام عسكری ـ علیه السلام ـ بودیم كه آن حضرت فرزند خود را بر ما عرضه كرده و فرمود: این امام و خلیفه شما بعد از من است، او را اطاعت كرده و بعد از من در ادیان خود متفرق نشوید كه هلاك خواهید شد، بدانید كه بعد از این روز هرگز او را مشاهده نخواهید كرد... .{6}

در روز سوم از ولادت امام مهدی ـ علیه السلام ـ پدرش امام عسكری ـ علیه السلام ـ او را بر اصحاب خود عرضه كرد و فرمود: «این فرزند صاحب و امام شما بعد از من، و خلیفه من بر شماست. او قائمی است كه مردم در انتظار او به سر خواهند برد. هرگاه كه زمین پر از ستم و ظلم شود خروج كرده و آن را پر از داد و عدل خواهد نمود»

4ـ یعقوب بن منقوش می گوید: خدمت امام عسكری ـ علیه السلام ـ رسیدم در حالی كه كنار اتاقی كه بر درب آن پرده ای آویزان بود نشسته بودند. عرض كردم: ای آقای من! صاحب امر امامت ـ بعد از شما ـ كیست؟ فرمود: پرده را كنار بزن. كنار زدم، ناگهان كودكی با شمایلی خاص بر ما وارد شد و بر دامان امام عسكری ـ علیه السلام ـ نشست. حضرت فرمود: این فرزند صاحب و امام شما بعد از من است. آن گاه كودك بلند شد و حضرت به او فرمود: ای فرزندم داخل شو تا وقت معلوم. من به او نگاه می كردم تا آن كه وارد اتاق شد.{7}

سامراء، همچنان مظلوم

با گذشت بیش از یازده قرن از شهادت امام هادی علیه السلام و امام حسن عسکری علیه السلام، مظلومیت این دو امام همچنان ادامه دارد. با وجود اینکه شیعیان از سراسر دنیا به زیارت عتبات عالیات می شتابند، ولی با اشک چشم و سوز دل رو به سامرا می کنند و از دور سلام می دهند؛ چرا که اشغالگران با ایجاد ناامنی در عراق، اطراف سامرا را پایگاه نظامی خویش قرار داده اند و آن را به منطقه نظامی تبدیل کرده اند.

در سایه این ناامنی ها بود که دشمنان انسانیت و اسلام، بارگاه پاک عسکریین علیه السلام را با بمب تخریب کردند و داغ سنگینی بر قلب سوخته عاشقان اهل بیت علیهم السلام گذاشتند. البته به کوری چشم دشمنان، ارادتمندان خاندان عصمت و طهارت با کمک های خویش، گنبد و بارگاه زیباتر و بزرگ تری برای آن دو امام مظلوم خواهند ساخت.

پی نوشتها:

[1]. بحار الانوار، ج51، ص 160 ، ح6.

[2]. كمال الدین ص 408، بحار الانوار، ج51، ص 161، ح9.

[3]. كمال الدین، ص 431.

[4]. كمال الدین، ص 384 ـ 385، ح1.

[5]. همان، ص 431، ح8.

[6]. همان، ص 435، ح2.

[7]. كمال الدین ، ص 436 ـ 437، ح5.

فرآوری: آمنه اسفندیاری         

بخش تاریخ و سیره معصومین تبیان


منابع:

مجله ـ گلبرگ ـ اردیبهشت 1381، شماره 29 .

سایت اندیشه قم.

سایت تبیان (مطلبی از بخش کودک و نوجوان 4/12/1388)

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.