روز جهانی مبارزه با دخانیات

10 خرداد

دخانیات سوغات شوم استعمار است كه متأسفانه ، همه ساله  جان میلیونها نفر را در جهان می گیرد و شمار كثیری از انسانها را به انواع معلولیت ها و بیماری های صعب العلاج، مبتلا می سازد . سیگاراعتیاد جهانشمولی است كه بخشی عظیم از سرمایه های مادی ملت ها را، دود می كند و آثار منفی دیگری را بر سلامت جسم و جان باقی می گذارد . امروز نیز كمپانی های بزرگ ، كارخانه های عظیم و موسسات اداری بسیاری را به تهیه ، تدارك ، پخش ، استعمال و تبلیغات  خود مشغول داشته و درآمدهای كلانی راعاید سوداگران  دود می كند.

تأثیر سیگار در ایجاد بیماریهای زنان ، حنجره ، مری، ریه، لوزالمعده ، معده و اثنی عشر، برونشیت ، سكته قلبی ، سرطان ریه و مثانه ، بیماریهای عروقی و تأثیر روی جنین زنان آبستن ، امروزه در مطالعات پزشكی مورد تأكید قرار گرفته است . از این رو،  برخی سیگار كشیدن را انتحار تدریجی نامیده اند .

اتلاف نفوس بر اثر دخانیات در سطح جهان به 5/2 میلیون نفر در سال رسیده ، كه حدود 47 هزار نفر از این رقم در ایران است  . بنا به تحقیقات سازمان بهداشت جهانی ، سالانه مبلغی معادل 100 میلیارد دلار بابت مصرف سیگار پرداخت می شود . در كشور ما ، مصرف سالانه ی سیگار به بیش از چهل میلیارد نخ می رسد كه 13 میلیارد تولید داخلی  ، 17 میلیارد واردات خارجی ،  و ده میلیارد به صورت قاچاق است .  سالانه بین 400 تا 700 میلیارد تومان بابت سیگار هزینه می شود كه معادل 100 تا 180 تن طلا است كه با توجه به تولید فعلی طلا در كشور كه بین 600 تا 800 كیلو گرم درسال است ، می توان گفت كه ارزش سیگارمصرفی در كشور در طول سال ، معادل بیش از 125 سال تولید طلای كشور است .

تاریخچه پیدایش دخانیات

بومیان قاره ی آمریكا در دوران باستان ،  به خواص  گیاه تنباكو را پی بردند . در سال 1492 میلادی كریستف كلمب و همراهانش به جزیره ای در میان آمریكای شمالی و جنوبی رسیدند ، آنها دیدند بومی ها برگ های  گیاهی عجیب را به روی آتش ریخته و دود آن را داخل ریه های خود می كنند. كریستف كلمب ، تصور كرد چیزی جادویی كشف كرده است و هنگام مراجعت ، مقداری از برگ ها و دانه های آن گیاه را با خود به اسپانیا برد و به این ترتیب ، توتون به اروپا راه یافت . مردم اروپا ، این گیاه را " توباكو" و در ایران" تنباكو" نامیدند. استعمال توتون را  فاتحین اسپانیائی آمریكا ، از بومیان آن سرزمین آموختند و لفظ سیگار مأخوذ از اسپانیا و اصولاً از نام توتون به زبان بومی ، احتمالاً زبان " مالیایی "  گرفته شده است . توتون كه درسال 1605 م.  كم و بیش درعثمانی ، مصر وهند شناخته شده بود ،  توسط پرتغالی ها وارد ایران شد . تاریخ  ورودش را بعضی 1590 م.  مطابق با 999 هجری نوشته اند ، اما آنچه مسلم است ، " دود " در زمان شاه عباس در ایران رواج یافت . این تحفه ی استعماری ، با همان نگرش خرافی  درمان كردن دردها، تقریباً امروزه تمام جوامع  روی زمین را مبتلا ساخته و معتادان، آن را برای خود از نان شب ضروری تر می دانند!

مبارزه با دخانیات

كشورهای استعماری ، علی رغم اینكه  در كشورهای خود سعی در كاهش مصرف این مواد دارند بیشتر تولیدات سیگار خود را به كشورهای جهان سوم صادر می كنند و با ترفندهای مختلف ِ تبلیغاتی ، سعی در افزایش مصرف سیگار در این كشورها دارند .

طبق گزارشها ، در آمریكا طی  ده  سال اخیر، رقم معتادان به سیگار از 90 میلیون نفر به 45 میلیون تقلیل یافته است و برای این كار از تمهیدات مختلفی  چون دادن جوایز به اطباء جهت معالجه معتادان و توصیه به ترك سیگار ، استفاده شده است و در انگلیس ، یازده میلیون نفر از رقم معتادان به سیگار كم شده است . درایران ، جهت مبارزه با مصرف دخانیات ، هیأت وزیران در 30 مرداد 1373 و در اجرای مصوبه مورخه سوم مرداد 1371 مجمع تشخیص مصلحت نظام و با استناد به اصل 138 قانون اساسی، طرح چگونگی كاهش استعمال دخانیات را در 4 ماده به تصویب رساند.

ماده1- برای حفظ حقوق و تأمین سلامت افراد جامعه در برابر بیماریهای ناشی از استعمال دخانیات و كاهش هزینه های درمانی كشور، كلیه دستگاههای اجرایی موظفند این تصویب نامه را اجرا كنند.

ماده2- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان صدا و سیما ، و سایر دستگاه های فرهنگی و شهرداری ها مؤظفند به منظور جلوگیری از اعتیاد جوانان و تبیین مضرات مالی، بهداشتی و اجتماعی ناشی از مصرف دخانیات، برنامه های منظم و منسجم فرهنگی و تبلیغی مناسب را به گونه ای تدوین و اجرا كنند كه:

الف: قبیح و مضر بودن مصرف دخانیات همواره مورد توجه همگان باشد.

ب: جلوگیری ازاعتیاد كسانی كه تا كنون معتاد نشده اند و خصوصاً جوانان، اولویت یابد.

ج: ازهراقدام وتبلیغی كه تشویق یا تحریك افراد به استعمال یا مصرف بیشتر دخانیات را به دنبال داشته باشد، خودداری شود.

ماده3- كلیه دستگاهها ، موظفند پیام های هشدار دهنده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی در زمینه مضرات دخانیات را درمعرض دید همگانی قرار دهند و به مفاد آن عمل كنند.

ماده 4- هر اقدام و تبلیغی كه تشویق یا تحریك افراد به استعمال دخانیات را در پی داشته باشد، در كلیه وزارتخانه ها، سازمان ها، مؤسسات و شركت های دولتی و نهادهای انقلاب اسلامی، شهرداری ها و دستگاه هایی كه شمول قانون بر آنها مستلزم ذكر نام است و همچنین درساختمانهای اداری وابسته به آنها ممنوع است.