کنجد: دانه دانه سلامتی

در داستان‌های «هزار و یک شب» علی بابا برای باز کردن در غار و دست یافتن به گنج 40 دزد رمز معروفی داشت. می‌دانید آن رمز معروف چه بود؟ «کنجد، باز شو»! به عقیده‌ی خیلی‌ها این داستان نشان دهنده‌ی اهمیت کنجد در برنامه‌ی غذایی مردم بوده است.

این دانه‌ها با آن قد و قواره‌ی ریزشان حاوی ارزش غذایی بالایی هستند برای همین هم در داستان‌های قدیمی یک قدرت جادویی برای آن قائل شده‌اند. این دانه‌ها طعم غذاها را بهتر می‌کنند، سرشار از فیبر، منیزیم، روی و آهن هستند و روغن آن برای مصرف سالاد بسیار خوب است.

با ما همراه باشید تا گوشه‌ای از اسرار رمز معروف علی بابا را با شما در میان بگذاریم.

کنجد می‌خورم پس هستم

کنجد یک گیاه روغنی است که دانه‌های آن مصرف خوراکی می‌شود. زادگاه این دانه‌ها آسیاست. می‌توان از کنجد سبوس دار یعنی پوست نکنده، کنجد بو داده یا روغن آن استفاده کرد. توجه داشته باشید که کنجد سبوس دار سرشار از مواد معدنی می‌باشد.

کنجد سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها

آنتی‌اکسیدان‌ها ترکیباتی هستند که سلول‌های ما را در برابر آسیب‌های رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کنند. رادیکال‌های آزاد مولکول‌های بسیار موذی هستند که بدن ما را در معرض بیماری‌های قلبی عروقی، برخی از سرطان‌ها و بیماری‌های دیگر مربوط به پیری قرار می‌دهند. اگر می‌خواهید خودتان را از این بیماری‌ها و پیری دور نگه دارید بهتر است از مواد غذایی سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها غافل نشوید. کنجد هم یکی از این مواد غذایی مفید است. به غذاهایتان از این دانه‌های ریز اضافه کنید. یک مشت از این دانه‌های بو داده میل کنید تا بدنتان قوی‌تر و جوان تر شود.

کنجد و ویتامین E

کنجد حاوی ترکیبات آنتی اکسیدانی به نام توکوفرول‌ها می‌باشد که سازنده‌ی ویتامین E هستند. نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهد اگر روزانه کنجد را چه به صورت دانه ( 11 گرم)، روغن ( 22.5 گرم) یا پودر (50 گرم) به غذاهایتان اضافه کنید میزان آنتی‌اکسیدان‌های خونتان را بالا می‌برد. زمانی که به اندازه‌ی کافی از این آنتی‌اکسیدان‌ها جذب کنید بدنتان را در برابر سرطان و بیماری‌های قلبی عروقی ایمن کرده‌اید. توجه داشته باشید جذب ویتامین E بالا پوستتان را در وضعیت بهتری نگه می‌دارد یعنی آکنه و مشکلات پوستی را از شما دور می‌کند.

کنجد و لیگنان‌ها

دانه‌های کنجد جزو خوراکی‌هایی هستند که حاوی بیشترین میزان لیگنان‌ها می‌باشند. لیگنان‌ها ترکیبات گیاهی هستند که همانند هورمون استروژن عمل می‌کنند برای همین به آن‌ها لقب فیتواستروژن داده‌اند. لیگنان‌های موجود در کنجد به خصوص کنجد آسیاب نشده همانند لیگنان‌های موجود در دانه‌ی کتان جذب بدن می‌شوند. «سزامین» یکی از لیگنان‌های اصلی کنجد محسوب می‌شود.

این ترکیبات علاوه بر خواص آنتی اکسیدانی دارای خواص دیگری هم می‌باشند: مصرف کنجد برای افرادی که کلسترول خون بالایی دارند خوب است به خاطر اینکه لیگنان‌های موجود در آن برخی از چربی‌های خون مانند کلسترول بد(LDL) را کاهش می‌دهند. نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهد مصرف روغن کنجد برای افرادی که از فشار خون بالا رنج می‌برند و همچنین مصرف پودر کنجد برای زنان یائسه بسیار مفید است چون این دانه‌های مفید باعث کاهش فشار خون و چربی خون می‌شود.

کنجد و کلسیم

دانه‌های کنجد سبوس دار یعنی پوست نکنده منبع فوق‌العاده‌ی کلسیم محسوب می‌شود. می‌دانید که برای داشتن استخوان و دندان‌های سالم به این ماده‌ی معدنی نیاز فراوان داریم. از این گذشته کلسیم در انعقاد خون، کنترل فشار خون و انقباض عضلات نقش موثری دارد.

کنجد و فسفر

دانه‌های کنجد سرشار از فسفر هستند. معمولاً کمبود کلسیم و فسفر در بدن رایج است. فسفر نقش موثری در ساخت و حفظ سلامت استخوان و دندان‌ها دارد. علاوه بر این به رشد و احیای بافت‌های بدن کمک کرده و pH خون را در وضعیت نرمالی نگه می‌دارد. حتماً می‌دانید که فسفر برای بهبود عملکرد مغز نیز لازم است. اگر شما فعالیت مغزی زیادی دارید هر روز کنجد میل کنید.

کنجد و منیزیم

دانه‌های ریز کنجد سبوس دار منبع فوق‌العاده‌ی منیزیم محسوب می‌شوند. منیزیم در سلامت استخوان‌ها، ساخت پروتئین، عکس‌العمل آنزیم‌ها، انقباض عضلات، سلامت دندان‌ها و عملکرد سیستم ایمنی بدن نقش فعالی دارد. از این گذشته این ماده‌ی معدنی مفید در متابولیسم یا همان سوخت و ساز انرژی و همچنین انتقال واکنش‌های عصبی شرکت دارد. برای حفظ سلامت هر کدام از این اعضای مهم بدن حتماً سعی کنید کنجد را در برنامه‌ی غذایی روزانه‌تان بگنجانید. حتی می‌توانید روز بادمجان سرخ شده کنجد بپاشید. هم جلوه‌ی زیبایی پیدا می‌کند و هم این که شما از خواص آن بهره‌مند می‌شوید.

کنجد و آهن

باورتان می‌شود این دانه‌های ریز منبع آهن باشد؟ بله کنجد سبوس دار سرشار از آهن است. هر یک از سلول‌های بدن ما حاوی آهن می‌باشد. وجود این ماده‌ی معدنی برای حمل اکسیژن مورد نیاز سلول‌ها و برای ساخت گلبول‌های قرمز خون لازم و ضروری است. باید بدانید آهن همچنین در ساخت سلول‌های جدید، هورمون‌ها و ناقل‌های عصبی نقش دارد. این دانه‌ها برای گیاهخواران که از گوشت استفاده نمی‌کنند منبع خوبی برای جذب این ماده‌ی معدنی محسوب می‌شود. البته باید توجه داشته باشید که آهن موجود در گیاهان به اندازه‌ی آهن موجود در مواد غذایی حیوانی جذب بدن نمی‌شود. برای اینکه آهن منابع گیاهی بیشتر جذب بدنتان شود آن را همراه با یک ماده‌ی غذایی حاوی ویتامین C میل کنید.

کنجد و زینک

جذب زینک یا همان روی برای بدن لازم است. خوشبختانه کنجد بو داده یک منبع فوق‌العاده از این ماده‌ی معدنی محسوب می‌شود. زینک برای سیستم ایمنی بدن، برای درک حس چشایی، التیام و درمان زخم‌ها و جراحات و رشد جنین لازم است. این ماده معدنی در پانکراس به تولید، ذخیره و آزاد کردن انسولین کمک می‌کند. اگر می‌خواهید بدنتان روز به روز قوی‌تر باشد و به این زودی‌ها در برابر بیماری‌ها تسلیم نشوید مصرف کنجد را در برنامه‌ی غذایی‌تان بگنجانید.

کنجد و منگنز

منگنز علاوه بر کمک رسانی به آنزیم‌های بدن در پیشگیری و مقابله با آسیب‌های رادیکال‌های آزاد نقش موثری دارد.

ادامه دارد...

فاطمه مهدی پور

بخش تغذیه و آشپزی تبیان

مطالب مرتبط:

خواص کنجد (sesame)

روغن کنجد و خواص شگفت انگیز آن

کنجد ؛ دانه ای مفید برای تقویت بدن