تبیان، دستیار زندگی
در مقاله گذشته جنبش فوتوریسم را مورد نقد و بررسی قرار دادیم. در این نوشتار به معرفی مهمترین هنرمندان این جنبش و آثار و دیدگاه هایشان خواهیم پرداخت.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

هنرمندان فوتوریسم


در مقاله گذشته جنبش فوتوریسم را مورد نقد و بررسی قرار دادیم. در این نوشتار به معرفی مهمترین هنرمندان این جنبش و آثار و دیدگاه هایشان خواهیم پرداخت.

هنرمندان فوتوریسم

بطور کلی هنرمندان فوتوریست تلاش می کردند تا جنبه های گوناگون زندگی ماشینی قرن بیستم را پرتوان و نیرومند و در عین حال خشن تصویر کنند. آنها با تکرار ، شکستن و در هم کردن اشکال به این خواسته نزدیک می شدند. حرکت را می شد در تلفیق پیاپی اشکال مجسم کرد ، همان گونه که در صحنه فیلمبرداری این کار انجام می گیرد.

امبرتو بوتچونی در بیانیه خود به سال 1910 م درباره اصل همزمانی و حرکت چنین نظر می دهد: " هرچیزی در حال حرکت است. هر چیزی میدود، هر چیزی شتابان می دود، پیکره ای که در برابر خود می بینیم هیچ گاه ساکن نمی شود بلکه تا ابد پدیدار و ناپدید می شود و دراثر پایداری تصویرها بر شبکیه چشم ، اجسام متحرک به تعداد بیشتر و یا شکلی دیگر دیده می شوند و هم چنین امواج در فضا از پی یکدیگر می آیند، مثلا اسبی که تاخت می دود ، چهار پا ندارد ، بیست پا دارد و حرکات این پاها مثلثی شکل است." (1)

اگرچه مرکز فعالیت فوتوریستها در میلان بود، ولی اولین " بیانیه فنی نقاشان فوتوریست " را امبرتو بوتچونی که از برجسته ترین هنرمندان این جنبش بود در رم انتشار داد. او همچنین نظریات خود را در کتاب دیگری تحت عنوان " نقاشی و پیکره سازی فوتوریستی" به سال 1914 گردآوری کرد. وی دراین کتاب هدف فوتوریسم را ترکیب تمامی لحظات ممکن برای ثبت پیچیدگیهای واقعیت بیان نمود و این ثبت پیچیدگیها را بیان حالتهای روحی می دانست. از دیگر مشغله های ذهنی بوتچونی حرکت همزمان سطوح در فضا بود او در ارتباط با درک این مفهوم به خلق آثاری دست زد که در آنها خطوط راست و یکنواخت وجود ندارد. تندیس "صور یگانه" یا " پیوستگی در فضا" یکی از آثار برجسته بوتچونی در این مقوله است. در اینجا او حرکت یک پیکره را در فضا به نمایش درآرده است. پیکره فردی در حال راه رفتن که به نظر می رسد در فضا در حال از هم گسستن و از هم متلاشی شدن است. " حذف مطلق و کامل خطوط مشخص و تندیس محصور، ما پیکره آدمی را از هم می گشاییم و در محیط محصورش می کنیم." (2)

از دیگر مشغله های ذهنی بوتچونی حرکت همزمان سطوح در فضا بود او در ارتباط با درک این مفهوم به خلق آثاری دست زد که در آنها خطوط راست و یکنواخت وجود ندارد. تندیس "صور یگانه" یا " پیوستگی در فضا" یکی از آثار برجسته بوتچونی در این مقوله است. در اینجا او حرکت یک پیکره را در فضا به نمایش درآرده است. پیکره فردی در حال راه رفتن که به نظر می رسد در فضا در حال از هم گسستن و از هم متلاشی شدن است. " حذف مطلق و کامل خطوط مشخص و تندیس محصور، ما پیکره آدمی را از هم می گشاییم و در محیط محصورش می کنیم."

تصویر 1 یکی از آثار بوتچونی است که بازی نور و حرکت را در کارش مشخص می کند. او که به سال 1916 در یک تصادف از دنیا رفت در آخرین سالهای زندگی اش به خلق پیکره هایی پرداخت که کمک قابل توجهی به این جنبش هنری کرد. او کوشید پیکره ها یا اشیای را که خلق می کند با محیط اطرافش پیوند دهد و فضا به عنوان یک عنصر مهم در آثارش نقش بازی می کند. بوتچونی در پیکرتراشی از هر ماده ای استفاده می کرد و هیچ محدودیتی برای مواد کارش قائل نبود. شیشه، چوب ، مقوا، اهن، سیمان، چرم، پارچه، فلز ، مو و غیره وسایل کار او بودند و این نامحدودی مواد به کار او گسترش می داد.

هنرمندان فوتوریسم

جاکومو بالا در میان اعضای این گروه میانسال تر بود. او نیز در رم مشغول به کار بودو در آثارش تاکید بسیار بر حرکت و دیدهای همزمان داشت. او در این ارتباط سعی می کرد شکلهای مختلف حرکتی اشیا را به تصویر درآورد. تابلوی " حرکت یک سگ با ریسمان" (تصویر2) توله سگی را در حال دویدن نمایش می دهد. به واسطه دویدن حالتهای مختلفی در دستها ، پاها، دم، بدن و سر سگ ایجاد شده است ک همچون فیلم متحرکی در صحنه یک تابلو به تصویر درآمده است.بالا که در آثار خود به مفهوم نوینی در حرکت فرم رسیده بود، بعدها به سمت انتزاع گری پیش رفت.

جینو سورینی، از دیگر اعضای پایه گذار جنبش فوتوریستی ، تقریبا تمامی عمر هنری خود را در پاریس گذراند. او بیش از هنرمندان هم شیوه اش به کوبیستها احساس نزدیکی می کرد و پس ا ز جنگ جهانی اول نیز به کوبیستها پیوست. او در کتابی تحت عنوان " کوبیسم تا کلاسیسیزم" که به سال 1921 م نوشت، نظرات خود را در باب هنر ارائه داد.

کارلو کارا اگرچه از نقاشان فوتوریستی به حساب می آمد و بیانیه سال 1910 را نیز امضا کرده است، ولی خصیصه نقاشی های او نیز بیشتر به کوبیسم نزدیک می شود.

مارسل دوشان نقاش فرانسوی از دیگر هنرمندانی است که اثر معروفش " زنی از پلکان پایین می آید" نگاهی فوتوریستی را به مخاطب القا می کند. گرچه او هرگز خود را یک نقاش فوتوریست قلمداد نکرد ولی دراین اثر و چند اثر دیگر به شیوه نگاه فوتوریستها در باب حرکت نزدیک شده است.

پی نوشت:

1- گاردنر، ص 625

2- آرناسن، ص 210

 سمیه رمضان ماهی

بخش هنری تبیان


منبع:

گاردنر، هلن، هنر در گذر زمان، 1369

آرناسون، هـ. هـ، تاریخ هنر مدرن، 1376

شاد قزوینی، پریسا، مروری بر تاریخ نقاشی معاصر غرب، 1383