دار الشفای آل محمد
در مكتب اهل بیت(ع)، به پیامبر (ص) و اهل بیت طاهرینش(س) با مهرورزی به خداوند متعال منافاتی نداشته، بلكه در طول آن قرار دارد.
پیامبر(ص) در کلام گهربارش متذکر این امر شده و به مۆمنان دستور داده است، مرا دوست داشته باشید، منتها باید دقت داشته باشید، دوستی من در عرض دوستی خدا نباشد، بلکه مرا از آن جهت که مطیع و مجری فرمانهای الهی و محبوب او هستم، دوست بدارید « مرا به خاطر خدا دوست داشته باشید».
در ادامه میفرماید: « اهل بیت مرا از آن جهت که ادامه دهنده راه من و محبوب من هستند، دوست بدارید «اهل بیت مرا به خاطر محبت به من دوست داشته باشید.»(1)
انسان باید نسبت به پیامبر الهی، از آن جهت که حلقه رابطه میان انسان و خداست و پیامهای نجاتبخش و کمالفرین را از سوی حضرت حق به انسانها تقدیم میکند، مهر بورزد.در واقع این محبت مۆید ایمان فرد است، چون نمیتوان مدعی محبت کسی شد، اما نسبت به فرستاده او مهر نورزید.بر این اساس است که پیامبر گرامی اسلام(ص)فرمود:«هیچ یک از شما به مرحله ایمانی نمیرسد، جز اینکه مرا از فرزند، پدر و مادرش و همه مردم بیشتر دوست بدارد.»(2)
بدیهی است، هر فردی میتواند از راههای متفاوتی به مقام شامخ اهل بیت احترام بگذارد و محبت صادقانه خویش را به آنها ابراز کند.
یکی از این راههای ابراز محبت به اهل بیت، برقراری ارتباط با نها از طریق زیارت مرقد مطهر شان است. به همین دلیل است که در روایات برای زیارت مرقد اهل بیت ثواب بسیار ذکر شده است.از طریق زیارت، یک رابطه قلبی میان مۆمنان و اهل بیت ایجاد میشود و با استمرار آن، ارتباط قلبی قویتر میشود.
به همین خاطر، پیامبر گرامی اسلام فرموده است:«زیارت باعث افزایش و توسعه مودت میان اهل بیت میشود.»(3) و زیارت در دین مبین اسلام، از جمله عبادتها و سنتهای نبوی به شمار رفته و در سیره و گفتار بزرگان و علماء بر آن تأکید شده است.
علامه طباطبایی (ره) از جمله افرادی بودند كه به زیارت اهل بیت(ع)، بویژه حرم حضرت معصومه(س) و امام رضا (ع) توجه و اهمیت وافری قائل بودند ایشان درباره زیارت امام رضا (ع) میفرمودند: «همه امامان (ع) لطف دارند، اما لطف حضرت رضا علیهالسلام محسوس است.»
و در نقلی دیگر، بیان میكردند: «همه امامان معصوم (ع) رئوف هستند، اما رأفت حضرت امام رضا (ع) ظاهر است.» و نیز میفرمودند: «انسان هنگامی كه وارد حرم رضوی (ع) میشود، مشاهده میكند كه از در و دیوار حرم آن امام رأفت میبارد.»
ایشان هر ساله به مشهد مشرف میشد حتی در پنج شش ماه خر عمر با همه كسالتی كه داشت به مشهد مشرف شد. یكی از بستگان نزدیك ایشان میگفت: «با غوش باز با آن كهولت سن و كسالت، جمعیت را میشكافت و با علاقه ضریح را میبوسید و توسل میجست كه گاهی به زحمت او را از ضریح جدا میكردیم ... .»
ایشان میگفت: «من به حال این مردم كه این طور عاشقانه ضریح را میبوسند، غبطه میخورم ... .» فرزند ایشان نقل میكردند: در سال آخر حیاتشان به دلیل كسالتی كه داشتند و بنا به تأكید و توصیه پزشكِ مخصوص نمیخواستیم كه ایشان به مشهد مقدس بروند. ولی ایشان اصرار داشتند و رفتند.
پس از مراجعت از مشهد، به ایشان گفتم سرانجام به مشهد رفتید، فرمود: «پسرم جز مشهد كجاست كه دم بتواند دردهایش را بگوید و درمانش را بگیرد؟»
علامه طباطبایی وقتی به مشهد، مشرف میشد، از وی تقاضا میكردند كه در خارج از مشهد چون طُرقبه و ... به دلیل اعتدال هوا، سكونت داشته باشند و گهگاهی برای زیارت مشرف گردد.
ایشان ابداً قبول نمیكرد و میفرمود: «ما از پناه امام هشتم به جای دیگری نمیرویم.» یكی از شاگردان علامه طباطبایی میگوید: «... هیچ به خاطر ندارم كه از اسم هر یك از ائمه (ع) بدون ادای احترام گذشته باشند.
در مشهد كه همه ساله مشرف میشدند و تابستان را در آنجا میماندند وقتی وارد صحن حضرت رضا (ع) میشدند، بارها كه در خدمتشان بودم و میدیدم كه دستهای مرتعش را روی ستانه در میگذاشتند و با بدن لرزان از جان و دل ستانه در را میبوسیدند، گاهی از محضرشان التماس دعا درخواست میشد میگفتند: «بروید از حضرت بگیرید؛ ما اینجا كارهای نیستیم؛ همه چیز نجاست! »
یك بار علامه میخواستند به روضه رضوی علیه السلام مشرف شوند. به ایشان عرض شد: « آقا! حرم شلوغ است؛ وقت دیگری بروید! » فرمودند: «خوب، من هم یكی از شلوغها! » و رفتند.
مردم هم كه ایشان را نمیشناختند تا راهی برایشان بگشایند و در نتیجه، هر چه سعی كردند دستشان را به ضریح مبارك برسانند، نشد و مردم ایشان را به عقب هل دادند.
وقتی بازگشتند، اطرافیان پرسیدند: «چطور بود؟» فرمودند: «خیلی خوب بود! خیلی لذت بردم! » حجت الاسلام معزّی نقل میكند كه یك بار در ایام طلبگی به مشهد رفته بودم و در صحنهای حرم رضوی علیه السلام قدم میزدم و به بارگاه امام مینگریستم اما داخل رواقها و روضه نمیرفتم. ناگهان دست مهربانی بر روی شانههایم قرار گرفت و با لحنی آرام فرمود: «حاج شیخ حسن! چرا وارد نمیشوی؟! » نگاه كردم و دیدم علامه طباطبائی است.
عرض كردم: خجالت میكشم با این شفتگی روحی بر امام رضا علیه السلام وارد شوم. من آلوده كجا و حرم پاك ایشان كجا! نگاه مرحوم علامه فرمود: «طبیب برای چه مطب باز میكند؟ برای این كه بیماران به وی مراجعه كنند و با نسخه او تندرستی خود را بیابند. این جا هم دارالشفای ل محمد ـ علیهم السلام ـ است. داخل شو كه امام رضا علیهالسلام طبیب الأطباء است.»(4)
به هر حال، زیارت معصومین: چه در حال حضور و چه بعد از وفات ایشان تأثیرات شگرفی بر روح و روان انسان دارد و انسان را به سوی معنویات و مکارم اخلاقی و انسانی سوق می دهد. همانطور كه در سیره علامه طباطبایی (ره) مشاهده گردید، یکی از حکمتهای مهم زیارت، همین توجه زائر به معنویات، دعا، ذکر و نماز در حرم اولیای الهی و سعی در اصلاح، خودسازی و کسب طهارت درونی است.
پی نوشتها:
1. محمد محمدی ریشهری، میزان الحکمه،قم، انتشارات دارالحدیث، ج 2، ص 236.
2.المتقی بن حسام الدین الهندی، کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال، بیروت، موسسه الرساله، ج 1، حدیث 70، ص 37.
3. محمد محمدی ریشهری، همان، ج 4، ص 298.
4. پایگاه اطلاع رسانی صالحین
منابع:
قرآن کریم
میزان الحكمه
تهیه و فراوری: فربود، گروه حوزه علمیه تبیان