پاسخ پیامبر به كسانی كه آرزوی مرگ می كنند

اگر ما انسان های وارسته ای هستیم که با طلب مرگ می خواهیم از این جهان برویم که آسوده شویم این باز جای سۆال دارد بنده خوب و مطیع خداوند هرگز آرزوی مرگ نمی کند او راضی است به رضای خدا،اگر هم از ترس مشکلات است که مرگ برای انسان های مأیوس و درمانده که امید به خداوند متعال را از دست داده اند ،هولی بزرگ است کسی که امید ندارد رحمت خداوند در زندگی شامل حالش شود ،پس نباید در مرگ هم امیدی به رحمت او داشته باشد .

خداوند متعال در آیه ششم از سوره جمعه  خطاب به یهودیان می فرماید، اگر واقعا شما نژاد برتر و از اولیای خدا هستید باید ترسی از مرگ نداشته باشید و به استقبال آن بروید:

(قُلْ یا أَیهَا الَّذینَ هادُوا إِنْ زَعَمْتُمْ أَنَّكُمْ أَوْلِیاءُ لِلَّهِ مِنْ دُونِ النَّاسِ فَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ إِنْ كُنْتُمْ صادِقین: بگو: «اى كسانى كه یهودى شده‏اید، اگر پندارید كه شما دوستان خدایید نه مردم دیگر، پس اگر راست مى‏گویید درخواست مرگ كنید.)( الجمعة :  6)اما در ادامه خداوند متعال پرده از اعمال و رفتار آنان بر می دارد و می فرماید چون شما انسان های ظالمی هستید هیچ گاه آرزوی مرگ نخواهید كرد.

این آیه بیانگر این مسئله است كه آمادگی كامل برای مرگ یكی از نشانه های انسان های های مومن و متقی است ، طبق آیه شریفه تنها افرادی از مرگ هراسی ندارند كه آمادگی كامل برای این سفر طولانی را داشته باشند و تأكید آیه بیشتر بر مسئله آمادگی برای مرگ است.

اما در روایات اسلامی از چنین آرزویی منع شده است، چنانچه در روایتی بیان شده است كه پیامبر اعظم به دیدار مریضی رفتند كه از شدت بیماری آرزوی مرگ می كرد، رسول خدا در جواب او فرمود:

( آرزوی مرگ نداشته باش، زیرا اگر تو آدم خوب و نیکو کاری باشی با طولانی تر شدن عمرت بر کارهای نیک شما افزوده می شود و اگر آدم بدی باشی با تأخیر افتادن مرگت، چه بسا دچار عتاب شوی(یعنی یا توبه كنی و یا كفاره گناهانت را پس بدهی )(وسائل الشیعه، ، ج2، ص449 )

همچنین در روایتی دیگر افرادی را كه آرزوی مرگ می كنند را سرزنش كرده ،می فرمایند:

«لا تَمَنَّ المَوت فَإِن كُنتَ مِن أَهلِ الجَنَّه فَالبَقاءُ خَیرٌ لَك وَ إِن كُنتَ مِن اَهلِ النّار فَما یعجِلُكَ إِلَیها:چرا درخواست مرگ می‏كنی؟ اگر اهل بهشت باشی بمانی بهتر است، (چون كارهای نیك بیشتری انجام می دهی )امّا اگر اهل آتش باشی، چرا برای رفتن به جهنّم شتاب می‏كنی؟(کنز العمال، ج15، ص553)

وقتی از زندگی سیر شدیم چه کنیم ؟

رسولُ اللّه‏ِ صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله : لا یَتَمنّى أحَدُكُمُ المَوتَ لِضُرٍّنَزَلَ بهِ ، فإن كانَ ولابُدَّ فاعِلاً فلْیَقُل: اللّهُمّ أحیِنی ما كانَتِ الحَیاةُ خَیرا لی ، وتَوَفَّنی إذا كانَتِ الوَفاةُ خَیرا لی (الترغیب والترهیب : 4/257/54) ؛ پیامبر خدا صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله فرمود : هیچ یک از شما به خاطر گزندى كه به او مى‏رسد ، مرگ را آرزو نكند؛ و اگر ناچار به این كار شد، بگوید : بار خدایا! تا زمانى كه زندگى براى من بهتر است مرا زنده بدار و هرگاه مرگ برایم بهتر بود، مرا بمیران.

الإمامُ الكاظمُ علیه ‏السلام ـ لِرجُلٍ یَتَمَنّى المَوتَ ـ : هل بینَكَ وبینَ اللّه‏ِ قَرابَةٌ یُحابیكَ لَها ؟ قالَ :لا . قالَ : فهَل لكَ حَسَناتٌ قَدَّمتَها تَزیدُ على سَیّئاتِكَ؟ قالَ : لا . قالَ : فأنتَ إذا تَتَمنّى هَلاكَ الأبَدِ ! (كشف الغمّة : 3/42 .)

كشف الغمّه : امام كاظم علیه ‏السلام به مردى كه آرزوى مرگ مى‏كرد فرمود: آیا میان تو و خداوند خویشاوندى‏اى است كه به خاطر آن تو را كمك رساند؟ عرض كرد : خیر. فرمود : آیا خوبى‏هایى كه بر بدى‏هایت فزونى داشته باشد پیش فرستاده‏اى؟ عرض كرد : خیر. فرمود : پس، در این صورت تو هلاكت ابدى را آرزو مى‏كنى !

دوستان عزیز در دنیا چیزی حتمی تر و قطعی تر از مرگ وجود ندارد دیر و زود دارد اما حتما فرا می رسد این که دیگر آرزو کردن ندارد ،ما باید حیات را قدر بدانیم که گذشتن و از دست دادنش هیچ جبرانی دارد هیچ دعا و آرزویی برش نمی گرداند ، دو روزه عمر به سرعت ثانیه شمار ساعت در حرکت است و این لحظه لحظه های فانی عمر ما بوده اند ،باید دید چگونه می گذرانیمشان .

زندگی رنج دارد سختی دارد ،خوش و زیبایی هم زیاد دارد ، سختی ها به زودی جایشان را به آسایش و راحتی می دهند ، و تنها چیزی که ما را به آن ها نزدیک می کند صبر است. خداوند متعال در قرآن فرموده است«همانا بعد از سختی آسانی است». پس به وعده خدا دل بسپاریم و خوش باشیم و آرزوی مرگ این کار بیهوده را کنار بگذاریم که هر آن بر سرمان می بارد و ما را با خود به سرای باقی می برد و دستمان برای همیشه از دنیا کوتاه می ماند.

امام على علیه ‏السلام فرمود : براى مرگ آماده شوید؛ زیرا مرگ بر سر شما سایه افكنده است و همچون گروهى باشید كه بر سر آنها فریاد زده شد و بیدار گشتند و دانستند كه دنیا سراى آنها نیست و از این رو آن را [با جهان دیگر ]عوض كردند···و میان هر یك از شما و بهشت و دوزخ فاصله‏اى جز فرود آمدن مرگ بر او نیست···

از خداى سبحان مسألت داریم كه ما و شما را از كسانى قرار دهد كه هیچ نعمتى سرمستشان نمى‏كند و هیچ هدفى آنان را از طاعت پروردگارشان باز نمى‏دارد و پس از مرگ پشیمانى و اندوهى گریبان گیرشان نمى‏شود.( نهج البلاغة : الخطبة 64.)

فرآوری : محمدی              

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان

منابع :

وبلاگ رهپویان قرآن

پایگاه دارالحدیث