طالقان؛ زیارت و سیاحت همزمان

طالقان یكی از بخش‌های بسیار زیبا و پرجاذبه این منطقه شاه‌رود است كه بیش از 15 رودخانه بزرگ و كوچك در آن جریان دارد كه آب رود را از چشمه‌سارها یا كوه‌های رشته كوه البرز تامین می‌كند. جریان این رودها در منطقه كوهستانی سبب پیدایش آبشارهای كوچك و بزرگی در مسیر شده كه از زیباترین این آبشارها می‌توان به آبشار روستاهای اوچان و جوستان اشاره كرد كه پذیرای بسیاری از گردشگران و دوستداران طبیعت است. آبشارهای دیگری نیز در نزدیكی روستاهای اورازان، كركبود، آسكان و عسلك وجود دارد كه خود بر زیبایی منطقه می‌افزاید. در كنار رودخانه‌ها و این آبشارها، چشمه‌های آب معدنی در گوشه و كنار این منطقه می‌جوشد كه در كنار داشتن خواص درمانی و آرامش‌بخش، جاذبه‌ای طبیعی در منطقه به حساب می‌آید. از این چشمه‌ها می‌توان به دو چشمه آب معدنی در روستاهای عسلك و لمبران (به نام سه كوچ) و یك چشمه آب معدنی در جوستان اشاره كرد.

هر ساله كوهنوردان بسیاری به این منطقه می‌آیند و از كوه‌های بلند و صخره‌ای علم‌كوه بالا می‌روند. پراچان روستایی است كه كوهنوران می‌توانند از مسیر آن به بلندی‌های علم‌كوه دست پیدا كنند. قابل توجه است كه قله این كوه پس از قله دماوند بلندترین قله كشور به شمار می‌رود.

این كوه و قله آن به این جهت در بین كوهنوردان و صخره‌نوردان مشهور بوده كه دارای مسیر‌های فنی و سخت سنگ‌نوردی و دیواره‌نوردی است. از جاذبه‌های پرشمار طبیعی كه بگذریم، منطقه طالقان دارای آثار تاریخی و مذهبی متعددی است كه دیدنشان خالی از لطف نیست.

بقعه پیر نمیر

این بنا در روستای وشته از توابع طالقان، در هشت كیلومتری شهرك مركزی طالقان در بالای ارتفاعات مشرف به روستا و مجاور دكل‌های فشار قوی برق قرار گرفته است.

در داخل بنا در هر ضلع یك طاق‌نمای تزئینی ایجاد شده كه داخل آنها به دو بخش تقسیم می‌شود. در بخش بالایی، تزئینات كاشی به رنگ‌های فیروزه‌ای و لاجوردی اجرا شده است كه برخی از باستان‌شناسان آنها را متعلق به دوره صفوی معرفی كرده و برخی دیگر با توجه به شباهت این كاشی‌ها به نمونه‌های مشابه در گنبد سلطانیه، مجموعه تاریخی شاه‌كرم جرقویه اصفهان و بنای شاسوسای كاشان، پیشینه بنا را به سده هفتم هجری منتسب می‌كنند.

امامزاده سیدضیاالدین

این بقعه متبركه در روستای خچیره در 24 كیلومتری شهرك مركزی طالقان، كنار رودخانه شاهرود و جنب جاده خاكی منتهی به روستا قرار دارد. بنا از بیرون دارای سقف فلزی شیروانی است و دیواره‌های آن با سیمان پوشیده شده‌ و ورودی آن از ضلع شمال است و دو ضلع غرب و شمال بنا به كوه تكیه داده است. در ضلع شرقی بنا، اتاقی برای زائران ساخته شده است كه در ورودی آن از ضلع غربی است.

بنای این امامزاده از طرف اهالی مورد توجه قرار دارد و در شرایط نسبتا مناسبی به سر می‌برد. در فهرست امامزاده‌های اداره اوقاف (صفحه 69 كتاب بقاع متبركه استان تهران)، نسب این امامزاده به امام موسی كاظم(ع) نسبت داده شده است.

امامزاده زكریا

زیارتگاه امامزاده زكریا در 11 كیلومتری غرب شهرك مركزی طالقان، پایین‌تر از زیدشت، در جنوب روستای میرآش قرار دارد. در سمت شرق و جنوب امامزاده دو بنای تازه‌ساخت و جدید وجود دارد كه یكی از آنها مسجد است.

بنای امامزاده داخل قبرستان قرار گرفته و گنبدی فلزی به رنگ نقره‌ای و پوشش سقف شیروانی دارد. داخل مقبره تماما آینه‌كاری شده است. كف و دیواره‌ها به ارتفاع یك متر از كف با سنگ مرمر تزیین یافته است. ضریح بنا فلزی و جدید به رنگ طلایی و نقره‌ای است و در بالای آن كتیبه‌ای به صورت میناكاری شده قرار دارد كه ضریح ساخته ابوالحسن میبدی بوده كه در سال 1382 نصب گردیده است.

امامزاده ابراهیم

این بنا در پایین طالقان، 18 كیلومتری گلوگاه، جنب مسجد و داخل قبرستان روستای كشرود قرار گرفته است. دیواره بیرونی بنا با سیمان سفید پوشیده شده است و سپس روی پوشش سیمانی را رنگ‌آمیزی كرده‌اند. صفحه 282 كتاب آثار تاریخی طالقان به وضع گذشته بنا اشاره می‌كند:

... بنا به گفته كهنسالان ده، این امامزاده قبلا دارای دالان‌ها و راهرو‌های زیبایی با طاق جناغی بوده كه ارتباط آن را با مسجد محل برقرار می‌كرده است. متاسفانه در یكی دو دهه اخیر همه آنها تخریب و اتاق الحاقی را به بنای مقبره اضافه می‌كنند.

امامزاده هاشم

این امامزاده در روستای كجیران، از روستاهای پایین طالقان قرار گرفته است. بنای امامزاده در دامنه كوهی در شرق روستا و پس از غسالخانه قدیمی قرار دارد. هم‌اكنون از سازه اصلی بنا هیچ اثری به جا نمانده است، ولی براساس گفته آقای بزرگی، از اعضای هیات امنای روستا بنای امامزاده در سال 1378 تخریب شده است و در گذشته دارای گنبدی مخروطی بوده است. ضریح بنا چوبی است و امروزه قطعات مشبك آن به صورت پراكنده بر زمین‌های اطراف ریخته است. در چهار طرف مقبره پایه ستون‌های سیمانی كار گذاشته‌اند تا بنای جدیدی را در محل بسازند.

امامزاده موسی و سلیم

این بنا در ارتفاعات شمالی طالقان و بالای كوه جو تله‌سر و عثمان چشمه، داخل روستایی به نام اسفاران، كنار قبرستان روستا قرار دارد. بنای امامزاده موسی و سلیم شامل دو اتاق گنبددار با پلان مدور از خارج و هشت‌ضلعی از داخل است كه به‌وسیله یك اتاق میانی به هم متصل می‌شود.

نمای بیرونی بنا از سیمان سفید و دارای پوشش بام شیروانی فلزی است. در سمت جنوب بنا، ایوانی ستون‌دار و ابتدایی با ستون‌های چوبی، به اتاق میانی وارد می‌شود. در سمت غرب این ایوان درخت چنار چند شاخه و بسیار قطوری جلب توجه می‌كند و چشمه آبی نیز از جلوی بنا می‌گذرد.

بخش گردشگری تبیان

برگرفته از جام جم