کی و چقدر آبمیوه به کودکمان بدهیم؟
هیچ هیجانی مثل تماشای اولین روز میوه خوردن بچه ها نیست. وقتی که میوه را به سر و صورت شان می مالند و صحنه های بدیعی را به وجود می آورند. برای همین والدین همیشه منتظر رسیدن این روز هستند و در مورد مصرف میوه در تغذیه کودک شان سوالاتی دارند.
این که مصرف میوه را از چه سنی شروع کنند، چه مقدار میوه به کودک شان بدهند، حساسیت به میوه را چطور تشخیص دهند و چه میوه هایی را در اولویت قرار بدهند.میوه را از کی شروع کنیم؟
مصرف آب میوه در واقع در برنامه غذایی شیر خواران در آخرین مرحله قرار دارد. بعداز 6 ماهگی شیر مادر تنها غذای انحصاری نخواهد بود و از آن پس پوره انواع میوه ها را می توان به کودک داد. در 9 تا 11 ماهگی و از آن به بعد، سیستم گوارشی و دندان های نوزاد کامل تر می شود و بیشتر می توانند آبمیوه و انواع میوه ها را بخورند. با شروع تغذیه کمکی، مصرف میوه شروع می شود. اوایل باید میوه و آب میوه هایی که خاصیت آلرژن کمتری دارند مانند آب سیب و آب پرتقال با توجه به فصل به کودک داده شود و میوه هایی مانند کیوی و توت فرنگی به دلیل آلرژی زا بودن در اوایل برای کودک مصرف نمی شود. همانطور که گفتیم در زمان شروع تغذیه کمکی، آبمیوه، آخرین گروه خوراکی است که وارد رژیم غذایی کودک می شود. به همین دلیل باید به صورت تنها و مقدار کم مصرف شود که قابل خوردن برای شیر خوار باشد. آب میوه نباید به صورت مخلوط و با ترکیبات مختلف به کودک داده شود و باید بر حسب تحمل شیر خوار باشد.
تشخیص حساسیت به میوه
حساسیت غذایی نوعی پاسخ سیستم ایمنی بدن است که به دنبال مصرف یک ماده غذایی خاص ایجاد می شود. حساسیت به میوه ممکن است نشانه های مختلفی داشته باشد. این حساسیت ممکن است به صورت کهیر در پوست و بافت های مخاطی بدن مانند دهان باشد یا واکنش های دیگری هم داشته باشد. این واکنش ها معمولا پوستی است. یکی دیگر از واکنش های آن می تواند بیماری های تب دار باشد. اگر کودک بعد از خوردن میوه خاصی یکی از این علائم را داشت باید به پزشک متخصص مراجعه کرد تا علت آن مشخص شود.
میزان مصرف میوه
میزان مصرف میوه درمیان کودکان و بزرگسالان واحد دقیقی ندارد. کودک در یک سالگی روزانه هزار کیلو کالری دریافت می کند و به ازای هرسال، 100 کیلو کالری برمیزان دریافت انرژی اش افزوده می شود که 50 تا 60 درصد از این انرژی از طریق منابع قندی مرکب، 15 تا 20 درصد از طریق پروتئین ها و بقیه از طریق چربی ها باید تامین شود. بنابراین بخشی از قند دریافتی را می توان به صورت میوه به کودک داد که به ازای 100 گرم میوه، 15 گرم ماده قندی وجود دارد.
مقدار مصرف آب میوه در سنین مختلف متفاوت است. هر چه شروع به این کار را از سنین پایین تر آغاز کنید کودک بهتر به آن عادت خواهد کرد. در سنین 1 تا 3 سال برای انجام این کار وقتی تکه ای از میوه مورد نظر را در دهان کودک می گذارید در ابتدا ممکن است کودک از خوردن آن طفره برود، برای این کار صبور باشید و در روزهای بعد آن را تکرار کنید تا کودک بالاخره به طعم میوه عادت کند و آن را بخورد. بهتر است برای شروع به این کار از میوه جات نرم، مانند موز، گلابی، پوره استفاده کنید.
در سنین 4 تا 8 سال در روز یک چهارم پیمانه آب میوه خالص و طبیعی را با مقدار مساوی آب، رقیق کرده و به کودک بدهید. وقتی آن ها به خوردن آب میوه عادت کردند می توانید کم کم مقدار آب میوه را نسبت به آب بیشتر کنید.
ویتامین موجود درمیوه ها
همانطور که می دانیم، علم تغذیه علم تعادل است و در مورد میوه ها نمی توان گفت کدام میوه برتری خاصی نسبت به دیگری دارد. میوه ها به دلیل دارا بودن املاح و مواد معدنی نقش بسزایی در سلامت بدن، پوست و مو ایفا می کنند. به طور متوسط میوه ها به مقدار قابل توجهی سرشار از کلسیم، فسفر، سدیم، پتاسیم، منیزیم و آهن بوده و برای تأمین، رشد و استحکام پوست و مو بسیار مۆثر و سودمند هستند و انواع ویتامین ها را به بدن می رسانند.در همه میوه های تازه و سالم ویتامینC یافت می شود. ویتامین های گروه B و پیشتازهای ویتامین A، ترکیبات کاروتنوئیدی و بعضی از املاح و پتاسیم و منیزیم و املاح آهن در میوه ها وجود دارد. در بعضی ازمیوه ها هم مقدار کمی کلسیم وجود دارد که این میوه ها جزو بهترین میوه ها هستند، ولی بیشترین ویتامین های موجود در میوه ها ویتامین C است که از ناپایدار ترین ویتامین هاست و بهترین شکل مصرف آن خوردن میوه های تازه است.
راه حلی برای کودکانی که میوه دوست ندارند
لازم است مادر از 6 تا 18 ماهگی که عادات غذایی کودک در حال شکل گرفتن است، انواع خوراکی ها را با طعم و رنگ و مزه به شیر خوار بچشاند تا شیر خوار همه نوع طعمی را چشیده باشد. تنها در اینصورت است که مقاومت کودک در برابر مصرف میوه کمتر خواهد بود. اگر در زمان شروع تغذیه کودک تجربه کمتری نسبت به طعم و رنگ و مزه میوه داشته باشد، طبیعتا مقاومتش بیشترخواهد شد. بهتراست مادر از همان ابتدا در عادات غذایی کودک مصرف میوه را لحاظ کند. اگر مادری از ابتدا این کار را نکرده هم اکنون می تواند سعی کند میوه ای را به کودک بدهد که مزه اش را دوست داشته باشد و بر اساس سلیقه اش به او میوه دهد. بهترین حالت برای میوه خوردن، تهیه آن به صورت سالاد میوه است. میوه ها باید به صورت تکه های ریز و اندازه دهان کودک باشد تا او بتواند با دست تمیز خود میوه را بخورد. به این غذا ها اصطلاحآً غذاهای انگشتی گفته می شود که جذابیت بیشتری برای کودک دارد و مصرف آن به اینصورت برای او بهتر خواهد بود. از 8 ماهگی به بعد کودک قادر است مواد غذایی را با انگشت خود بردارد و به دهان ببرد. این کار که تغذیه با انگشت نام دارد سبب تشویق کودک به عمل جویدن و تغذیه توسط خود او می شود.
مصرف آبمیوه با دارو
به صورت کلی بهتر است دارو با آب مصرف شود. اگر چه با توجه به نوع داروی مصرفی اگر آن دارو خاص نباشد می توان دارو را با آب میوه به کودک داد. به عنوان مثال قطره آهن بهتر است با آب میوه به کودک داده شود. در بعضی از داروهای خاص ترکیباتی وجود دارد که بهتر است آن دارو با آب مصر ف شود. همانطور که گفته شد بسته به نوع دارو می توان از آب میوه هم برای مصرف دارو استفاده کرد. در این مورد پرسیدن نظر دکتر متخصص بهترین راه است.
مشاوره سلامتی
تنظیم: گل محمدی
مجله شهرزاد
مرکز مشاوره
