روش‌های ایجاد تفکر خلاق در دانش آموز

معلم می‌تواند با به کارگیری شیوه‌‌های مناسب زمینه رشد خلاقیت در دانش آموزان را فراهم کند. مواردی که در این مطلب آورده شده، از جمله این روش‌ها است.

1- استفاده از مغایرت‌ها

ارائه مطالبی که خلاف باورهای مرسوم و عمومی علمی باشد. مثلاً معلم در درس علوم از دانش‌آموزان بخواهد که نظریات قدیمی را رد کنند و بدین ترتیب دانش آموزان را بر انگیزاند تا چیزها را ارزیابی کنند و راه‌های جالبی برای آزمودن و اثبات کردن مسائل بیابند.

2- استفاده از تمثیل

معلم به دانش آموزان کمک کند تا با استفاده از چیزهایی که قبلاً می‌دانستند، در موقعیتی مشابه، به اطلاعات، حقایق و اصول تازه‌ای دست یابند. به آن‌ها نشان داده شود كه چگونه محصولات علمی بر اساس موقعیت‌های مشابه شکل گرفته‌اند.

3- توجه دادن به کمبودها و خلأ موجود در دانش

از دانش آموزان خواسته شود به جای آنکه به دانستنی‌های انسان بپردازند، آنچه را که برای انسان مجهول مانده است بررسی کنند. مهارت‌های دانش آموزان را برای جست و جوی شکاف‌ها، ناشناخته‌ها و مجهولات توسعه دهند.

معلم باید از دانش آموزان بخواهد تا تمام تعاریف ممکن یک مسئله و همچنین موارد نقض آن را جستجو کنند.

4- تقویت تفکر درباره امکانات و احتمالات

فرصت‌هایی ایجاد شود تا با سۆال‌هایی مانند «چطور»، «اگر»، «از چه راه‌هایی»، پاسخ داده شود و حتی خود وادار به پاسخ دادن به آن شود.

5- استفاده از سۆال‌های محرک

معلم باید بیشتر به گزاره‌های پرسشی که نیاز به درک عمیق دارد، توجه کند و از سۆال‌هایی که نیاز به ترجمه، تفسیر، تعریف، اکتشاف و تجزیه و تحلیل دارد، استفاده نماید.

6- ایجاد فرصت‌هایی برای دانش آموزان تا رازهای هر چیز را جستجو کنند.

7- تشویق به مطالعه درباره افراد خلاق

8- تقویت تعامل دانش آموزان با اطلاعات قبلی

ایجاد فرصت‌هایی برای دانش آموزان تا با اطلاعاتی که دارند بازی کنند و به آن‌ها کمک کنند و فرصت دهند تا بتوانند با استفاده از حقایق و اطلاعاتی که قبلاً آموخته‌اند، کارهایی را تجربه کنند.

9- تقویت مهارت‌های مطالعه خلاق

از دانش آموزان خواسته شود به جای آنکه بگویند چه خوانده‌اند، مطالبی را که در نتیجه خواندن و فهمیدن به دست آورده‌اند، بیان کنند.

بنابراین معلم باید موقعیت یادگیری را با بیان نکته‌ای آغاز کند و سپس دست نگه دارد و اجازه دهد كه دانش آموزان، خودشان با اطلاعات همراه و درگیر شوند، این روش خوبی است که منجر به یادگیری خود هدایتی می‌شود.