اگر نمازِ انسان اصلاح شود، همه امورمان اصلاح میشود
مقاومسازی شخصیت و هویت انسان یکی از آثار عمده نماز است و انسان در سایه نماز، اهل کرامت میشود.
نماز یکی از مهمترین و اساسیترین دستورالعمل انسانسازی و سیر و سلوک معنوی است به طوری که برخی از بزرگان فرمودهاند اگر نمازِ انسان اصلاح شود، همه امور انسان اصلاح میشود.
این نماز علاوه بر احکام فقهی و ظاهری، آداب و اسراری دارد که آشنایی با آنها انسان را بیشتر با حقیقت نماز پیوند داده و قلبش را بهتر به سوی نماز سوق میدهد.
نمازگزاران واقعی، پای شهادتهایشان میایستند
خداوند درآیات سوره معارج میفرماید: «وَ الَّذِینَ هُم بِشهََادَاتهِِمْ قَائمُون» (معارج/33) از دیگر ویژگیهایی که برای انسان نمازگزار مطرح میشود این است که در پای شهادتهایی که دادهاند میایستند. اینطور نیست که شهادت را بدهند و رها کنند.
شهادت، در همه حوزههای فکری و عملی مطرح است
این شهادتها گاهی در حوزه مسائل اعتقادی است مثل شهادت به توحید، شهادت به رسالت، شهادت به ولایت. نمازگزار این شهادتهایی را که داده باید پای اینها بایستد. شهادت به توحید لوازمی دارد. این گونه نیست که انسان بگوید: «اشهد ان لا اله الا الله» و قصه تمام بشود.
«اشهد ان لا اله الا الله» باید در مراحل اولی که گفته میشود به قلب تزریق شود و در مراحل بعدی گزارشی از حوزه قلب باشد.
شهادت به رسالت و ولایت نیز لوازمی دارد، لازمهاش تبعیت از پیامبر و معصومین علیهمالسلام است. این تبعیت باید در همه ابعاد زندگی من حضور داشته باشد
«اشهد ان لا اله الا الله» برای ما باید این گونه باشد که یعنی قلب و دل من در فضای توحید دارد میتپد. دل من در فضای توحید تنفس میکند. این حالت درونی را وقتی به زبان جاری میکنم میشود «اشهد ان لا اله الا الله». پس این شهادت باید از حوزه قلب باشد نه این که لقلقه لسان باشد.
نمازگزار، قائم به این شهادت است، پای این شهادت میایستد. به نماز، به توحید و یکتاپرستی ملتزم است، عملاً بحث توحید را اجرایی میکند.
توحید را در اخلاقش میآورد، در رفتارش پیاده میکند. در بازار، در کسب و کار، در اداره، در نوشتن، در سخنرانی، در بیان، در تدریس، در تحصیل، در ورزش، در معاشرت با دیگران توحیدی فکر و عمل میکند. یعنی همه جای زندگیاش رنگ الهی و توحیدی دارد. «صِبْغَةَ اللَّهِ وَ مَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَةً وَ نَحْنُ لَهُ عابِدُون ؛رنگ خدایى (بپذیرید! رنگ ایمان و توحید و اسلام) و چه رنگى از رنگ خدایى بهتر است؟! و ما تنها او را عبادت مىکنیم.» (بقره/138)
خداوند درآیات سوره معارج میفرماید: «وَ الَّذِینَ هُم بِشهََادَاتهِِمْ قَائمُون» از دیگر ویژگیهایی که برای انسان نمازگزار مطرح میشود این است که در پای شهادتهایی که دادهاند میایستند. اینطور نیست که شهادت را بدهند و رها کنند
ایستادن پای شهادت توحید، به چه معناست؟
«وَ الَّذِینَ هُم بِشهََادَاتهِِمْ قَائمُون» معنایش این است که یعنی من پای توحیدم ایستادم. پای توحید، ایستادگی کردن و ایستادن یعنی چه؟ یعنی در نگاه من باید توحید پیدا باشد، در زبانم باید توحید پیدا باشد، در رفتار و اخلاقم باید توحید پیدا باشد. نه این که صرفا در حوزه اندیشه، یک اعتقاد توحیدی محدود و محصور در حوزه فهم من باشد!
شهادت به رسالت و ولایت نیز لوازمی دارد، لازمهاش تبعیت از پیامبر و معصومین علیهمالسلام است. این تبعیت باید در همه ابعاد زندگی من حضور داشته باشد.
علاوه بر این شهادتهای اعتقادی، شهادتهایی که در بین عرف مردم هست نیز باید مراعات شود. مثلا دیده، فلانی قتلی مرتکب شده، شهادت میدهد و پای شهادتش میایستد تا حقوقی ضایع نشود. غرض این است که نمازگزاران واقعی به شهاداتشان قیام میکنند.
فرآوری: زهرا اجلال
بخش قرآن تبیان
منبع :
بیانات استاد محمدمهدی مهندسی