یک پازل از احساسات شما
فرق آنها اما با دریا این است كه او از آشفتگیهایش پشیمان نمیشود، اما آنها انسانند و پشیمان میشوند چون مرزهایی را زیر پا گذاشتهاند، پلهایی را پشتسر خراب كردهاند و حریمهایی را شكستهاند كه از نو ساختنشان محال است.
بیشتر این آدمها میگویند كه خشمشان دست خودشان نیست. میگویند كه وقتی عصبانی میشوند، خودشان نیستند، میگویند وقت عصبانیت دیگر حال و هوای خودشان را نمیفهمند، میگویند خشم انگار دیوانهشان میكند! شاید به همین دلیل است كه هر روز در كوچه و خیابان به دلایل بسیار ساده و لجبازیهای كودكانه شاهد درگیریهای لفظی و فیزیكی هستیم.
مگر خشم چیست؟
خشم جزئی از پازل احساسات هر انسان است و احساسی كاملا طبیعی محسوب میشود یعنی هر انسانی حق دارد گاهی در شرایط بحرانی، ناخشنود و عصبی باشد.
حتی برخی روانشناسان میگویند آنها كه به هیچوجه خشمگین نمیشوند، ممكن است از نظر روانی در شرایط سالمی نباشند.
به هر حال اوضاع همیشه بر وفق مراد نیست، وقتی رشته روابطتان با آدمهای اطراف گسسته میشود، وقتی اوضاع آنطور كه دلتان میخواهد پیش نمیرود، وقتی به نتیجه میرسید كه كیفیت زندگیتان خوب نیست، وقتی در محیط كاری یا تحصیلی با مساله پیچیدهای مواجه میشوید، طبیعی است كه احساس عدم رضایت و خشم كنید.
اما این كه بگوییم شما حق دارید گاهی عصبانی باشید، دلیل نمیشود گمان كنید میتوانید هر طور كه دلتان میخواهد بروزش بدهید؛ خشم اگر تبدیل به خشونت شود، اگر رنگ عصیان بگیرد، اگر باعث شود به خیال دفاع از خودتان به دیگران حمله كنید، اگر افسارش از دستتان لیز بخورد و نتوانید كنترلش كنید و اگر در گوشهای از قلبتان مستاجری مادامالعمر شود، دیگر طبیعی نیست، خطرناك است و ضرر دارد و به همین علت ما در این مطلب، روشهایی را به شما پیشنهاد میكنیم كه راه آن دیوانگی و از خود بیخود شدن را برای همیشه سد كنیم.
راه اول: هیسسسسسس
میگویند زنی به پیری فرزانه مراجعه كرد و گفت هر شب كه شوهرش به خانه برمیگردد با او مشاجره میكند و پی راه چارهای برای بهتر كردن اوضاع میگردد.
پیر گفت «فقط كافی است هر شب وقتی او میآید كمی چای در دهانت قرقره كنی.» زن یك ماه بعد شاد و خندان برگشت و برای پیرمرد توضیح داد كه اوضاع و احوالشان عالی شده است و دیگر با همسرش هیچ مشكلی ندارد و بعد پرسید «چای چه جادویی دارد كه باعث فروكش كردن دعوا میشود؟»
پیر فرزانه خندید كه «وقتی چای قرقره میكنی نمیتوانی حرف بزنی و دعوایی هم اتفاق نمیافتاد!»
خیلی از حرفهایی كه ما در عصبانیت میزنیم، احساس واقعیمان نیست و به واسطه گفتنشان، فقط میخواهیم از خودمان دفاع یا به دیگران حمله كنیم، چون توانایی منطقی فكر كردنمان را در شرایط عصبانیت از دست دادهایم. به همین دلیل است كه متدینها میگویند وقت عصبانیت صلوات بفرستید و حالا هم روانشناسان و مشاوران توصیه میكنند یا همان روش صلوات فرستادن را امتحان كنید یا تا ده بشمرید و اگر همچنان خشمگین بودید، یك بار دیگر بشمرید و باز بشمرید و باز بشمرید و باز... میپرسید تا چه وقت؟ میپرسید تا چند؟ تا وقتی احساس كنید آرام شدهاید و دیگر لزومی ندارد با نیش زبانتان، اوضاع را برای خودتان و دیگران بدتر كنید!
ببخشید من فعلا باید بروم...
فرض كنیم زوجی جوان، در ساعت 9 و 15 دقیقه صبح با هم جر و بحث میكنند. احساس خشم و نارضایتی در هر دو نفر از همان دقیقه اول شروع میشود.
برای كنترل خشم، تا ده بشمارید اگر همچنان خشمگین بودید، باز هم بشمارید، آنقدر كه احساس كنید آرام شدهاید و دیگر لزومی ندارد نیش زبانتان اوضاع را بدتر كند.
در ساعت 9 و 16 دقیقه صدای هر دو نفر بلندتر از قبل میشود. آنها، توصیه قبلی ما را درباره نگه داشتن زبان نخواندهاند، پس در ساعت 9 و 17 دقیقه، مشغول نثار كردن حرفهای گزنده به هم و یادآوری همه خرده حسابهایی كه از گذشته با یكدیگر داشتهاند، میشوند.
سه دقیقه از وقت مشاجره آنها با همین روش میگذرد. حال هر دو نفر بدتر شده و هر دو احساس میكنند حتی با گفتن بدترین حرفهای دنیا هم دلشان خنك نمیشود.
در ساعت 9 و 21 دقیقه، فرزند كوچك این دو نفر، وارد اتاق میشود و از مادرش چیزی میخواهد یكی از زوجها از شدت عصبانیت، بچه را تنبیه میكند و از این مرحله مجوز خشونتطلبی ظاهر شده است.
فكر میكنید اگر آنها فرزندی نداشتند كارشان به خشونت نمیرسید؟ اشتباه میكنید! آنها به هر حال بهانه خشونتطلبی را در رفتار هم پیدا میكردند. به این ترتیب تنها در 16 دقیقه یك بحث ساده تبدیل به زد و خورد شد. در حالی كه طرفین این بحث در هر مرحله اگر محیط را ترك میكردند، شرایط بهتری داشتن برای مثال اگر در همان ساعت 9 و 16 دقیقه مرد خانواده میگفت «بهتر است بحثمان را زمان دیگری ادامه دهیم، چون در حال حاضر هر دو عصبانی هستیم.» و از خانه بیرون میرفت، هیچیك از آنها سر دیگری فریاد نمیكشید. اگر ساعت 9 و 17 دقیقه این كار را میكرد، درگیری كلامی پیش نمیآمد و حتی اگر همین جمله را در ساعت 9 و 21 دقیقه میگفت هنوز هم دیر نشده بود و دستكم فرزندشان تنبیه نمیشد و كارشان به برخورد فیزیكی با هم نمیرسید.
همه اعضایتان را كنترل كنید
اگر قرار باشد در فیلمی نقش آدمی عصبانی را بازی كنید، اولین ژستی كه میگیرید، چیست؟ باید ابروها را در هم بكشید و تندتند نفس نفس بزنید و بلندبلند صحبت میكنید. در توصیههای قبلی درباره حرف نزدن در عصبانیت برایتان گفتیم. حالا وقتش است كه زبان بخشهای دیگر بدن را هم كنترل كنیم، برای مثال یكی از روشهای مفید برای كنترل خشم، تنظیم نفسهایتان است. وقتی عصبانی میشوید منظم و عمیق نفس بكشید تا ضربان قلبتان را تنظیم كنید. با تنظیم ضربان قلب، به مرور زمان، خشم از یادتان میرود.
در این شرایط، نوشیدن آب خنك هم بسیار موثر است چون باعث میشود حرارت بدنتان تنظیم شود و از شدت عصبانیتتان بكاهد. علاوه بر اینها، در خشم باید مراقب دستهایتان هم باشید. خیلیها عادت دارند وقتی عصبانی میشوند به طرف مقابل نزدیك شوند و در صحبت كردن دستهایشان را با حرارت تكان میدهند، تا به حال فكر كردهاید كه این روش ممكن است طرف مقابلتان را تحریك كند و او هم بخواهد با دستهایش از خودش دفاع كند؟!
به سلامت خود بیندیشید.
عصبانیت موجب افزایش هورمون استرس و عصبانیت در بدن شما میشود که این خود موجب افزایش فشار خود شما میشود. پس بگذارید با آرامش مشکلات برطرف شود، چرا که عصبانیتهای طولانی مدت و شدید سلامت قلب شما را هم به خطر میاندازد.
بخش خانواده ایرانی تبیان
منبع : جام جم /سیمرغ
مطالب مرتبط :