زنان نیز باید خمس بدهند؟!
قرار دادن سال خمسی جداگانه زنان یكی از سوالاتی است كه برخی از خانمها می پرسند و دانشجویان متدین دختر نیز برایشان مهم است كه بدانند آیا باید خمس جداگانه ای از همسر یا خانواده شان بپردازند یا خیر؟ این موضوع كه در استفتائات برخی مراجع تقلید نیز به مطرح شده است را در این مقاله اشاره می نماییم .
مشاور: سلام خانم صفایی. خوبید؟
دانشجو: سلام خانم ممنون.
- چه خبر؟
- الحمدلله شما خوبید؟
- من هم خوبم. كلاس ها تمام نشد؟
- تمام شد خانم.
- خب الحمدلله.
- بله البته امتحانات نزدیك است.
- یعنی هیچ كس نمی آید؟
- نه خانم غالبا مشغول مطالعه هستند.
- شهرستانیها؟
- آنها غالبا رفته اند.
- پس شما؟
- من نه حال ندارم این همه راه ...
- بله البته شما دلیل دیگر هم دارید ..
- یعنی چه؟
- بالاخره شما نامزدتان تهران است.
- بله البته اما راه هم زیاد است و الا دلم برای خانه تنگ شده.
- خب سوالی دارید؟
- ببخشید خانم. من باید جداگانه سال خمسی داشته باشم؟
- بله.
- جدی خانم.
- بله. در حكم كه شوخی نداریم.
- چون هنوز عروسی نكردم؟
- عروسی؟ چه ارتباطی دارد؟
- پس بعد عروسی هم باید جداگانه سال خمسی و خمس داشته باشم؟
- بله عزیزم.
- چرا؟
- در اسلام زن حتی بعد ازدواج هم استقلال مالی دارد یعنی مالكیتش نسبت به دارایی ها و درآمدش مال خودش است و شوهر شریك آنها نیست.
- جدی؟!
- بله. شرعا همینطور است؟
- قانونا چه؟
- قانون هم همین را می گوید.
- پس چرا ...
- خب در عمل همانطور كه شوهر كارهایی را روی محبت انجام می دهد زن هم همینطور ممكن است بخشی یا همه در آمدش را در زندگی مشتركشان خرج كند ببخشد اصلا همه را بدهد به شوهرش یا هركار دیگری كه دوست دارد.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند: «کسی که آنچه خداوند بر او واجب کرده ادا نماید، سخاوتمندترین مردم است.»(الحکم الزاهره، 2/249)
بدترین اموال آن مالی است که حق خداوند از آن خارج نشده باشد.» امام علی (علیه السلام )
- پس من باید الان سر سالی كه داشتم باز همانطور خمس بدهم؟
- بله عزیزم. چرا فكر كرده اید تغییر می كند؟
- خب ...
- آخر این سوال از مراجع هم استفتاء شده است.
- جدا؟
- بله.
- پس معلوم می شود خیلی هم سوال پرتی نكردم.
- این چه حرفیه؟ منظورم این بود كه با وجود استقلال مالی زن در اسلام وجود سال خمسی جداگانه برای او تعجب ندارد والا شما دختر باهوشی هستید.
- پس خلاصه خمس بر من واجب است.
- بله البته اگر شرایط دیگرش را هم داشته باشید.
- یعنی ...؟
- یعنی در آمد (یا هدیه اگرمرجعت هدیه را هم مشمول خمس می داند ) به اضافه سایر شرایط كه مهمترینش گذشت سال است.
- البته یك شرط دیگر هم دارد.
- اینكه خرجش نكرده باشم در طول آن سال؟
- بله خرجی كه در حدود نیاز و شان شما باشد .
- بنابر نظر همه مراجع همین حكم جاری است؟
- بله . اختلاف عبارات لفظی است و الا همه قبول دارند .
" امام صادق(علیه السلام ) در تفسیر آیه شریفه ویل للمطففین (وای بر کم فروشان) فرمودند: کم فروشان یعنی کسانی که از خمس ما کم می کنند وقتی بر مردم کیل می کنند حق خود را از غنایم به تمامی می گیرند و هرگاه نمی خواهند حقی بپردازند کم می کنند و وقتی که خمس ما را از ایشان بخواهند از خمس می کاهند.»(خمس به نقل از جامع احادیث الشیعه، 8/598)
متن را می زنید به تابلو؟
بله. حتما.
خیلی ممنون.
خواهش می‌کنم. خدا حافظ .
متن استقتاء:
سۆال: آیا زن باید برای خود سال خمسی جداگانه داشته باشد؟
حضرت آیة الله خامنه ای(دام ظله):
هر یک از آنان (زن و شوهر) سال خمسی مستقلی به حساب درآمد خودش دارد واجب است هر کدام خمس باقیمانده حقوق درآمد سالانه خود را در پایان سال خمسی بپردازند. (اجوبة الاستفتائات، 1/307)
حضرت آیة الله سیستانی(دام ظله):
بلی و اگر کسب داشته باشد سال از روز شروع به کار است و اگر ندارد می تواند برای هر پولی که به دست می آورد یک سال جداگانه قرار دهد.
حضرت آیة الله صافی گلپایگانی(دام ظله):
بلی اگر عوائی دارد در حکم مثل مرد است.
حضرت آیة الله فاضل لنکرانی(ره):
اگر درآمد دارد بلی.
حضرت آیة الله بهجت(ره):
برای اموال شخصی خودش باید سال قرار بدهد.
حضرت آیة الله تبریزی(ره):
چنانچه برای خود عایدی دارد که ممکن است از مۆونه سالش زاید باشد لازم است حساب سال نگه دارد.
زهرایی
بخش احکام اسلامی تبیان
منابع و مآخذ:
مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید. گرد آورنده: سید محسن محمودی، انتشارات علمی فرهنگی صاحب الزمان (عج) مجموعه چهار جلدی. قم .
توضیح المسائل امام خمینی (ره)
اجوبة الاستفتاءات، مقام معظم رهبرى (دام ظله)
استفتاءات آیةالله سیستانى (دام ظله)، Sistani.org.
توضیح المسائل آیةالله وحید خراسانی (دام ظله)
جامع المسائل آیةالله فاضل لنكرانى، ج 1، ج 2،
استفتاءات، ج 2، آیةالله نورى(دام ظله)
توضیح المسائل آیةالله صافى(دام ظله)
توضیح المسائل آیةالله تبریزى(ره)
توضیح المسائل آیةالله بهجت(ره)
