تاریخچه مدیران فدراسیون فوتبال(1)

از علی کنی تا محمد دادگان و حتی داریوش مصطفوی و محسن صفایی فراهانی همگی با تمام فراز و نشیب هایی که داشتند اما باز هم  بحث قابل دفاعی درباره عملکرد آنها دیده میشود. تمام این تعابیر تنها برای این است که با نگاهی گذرا به تنی چند از مدیران فدراسیون چه قبل از انقلاب اسلامی و چه بعد از آن به این نتیجه رسید که فدراسیون وقت فوتبال ایران که علی کفاشیان را به خود میبیند تا این اندازه ضعیف عمل نکرده است.

حتی اگر هم بوده سابقه فوتبالی رئیس آن زمان فدراسیون بعضی از ضعف ها را پوشانده است ! حالا سوال اصلی را باید اینگونه مطرح کرد که چرا آقای کفاشیان که نه سابقه فوتبالی دارد و نه کارنامه درخشانی در سطح کلان مدیریت تا این اندازه باید بر سر کار خود باقی بماند؟ فقط کافی است تا با چشم بسته به سیاهه مدیراین سابق فدراسیون نگاهی بی‌اندازید تا خودتان متوجه اصل ماجرا بشوید!

علی کنی

علی کنی اولین ،اولین رئیس تاریخ فدراسیون فوتبال در ایران ، یك مرد كاملاً فوتبالی بود كه در اولین دهه قرن معاصر فوتبال بازی می كرد . او عضو كلوب اجتماعیون بود اما بعدها به تیم فوتبال طوفان پیوست و یكی از بازیكنان تیم منتخب تهران بود ، همان تیم معروفی كه در سال 1305 به بادكوبه رفت و در آنجا سه بازی انجام داد . كنی همبازی بزرگانی مثل برادران خان سردار و حسین صدقیانی بود . او مهاجم خوبی بود كه شوت های قدرتمندی هم داشت . كنی تا سال 1312 به فوتبال ادامه داد . در این سال تیم منتخبی از تهران برای مسابقه به شهرهای كرمان ، اصفهان و تبریز رفت و بازی های دوستانه ای انجام داد .

علی كنی در این تیم علاوه بر آن كه بازی می كرد مسئولیت اداره تیم را نیز بر عهده داشت .كنی یك مدیر پیشگام در امر اداره فوتبال بود كه افكارش از زمان خودش پیش بود . او در 4 سال مدیریتش بر فدراسیون فوتبال كه از اسفند 1325 آغاز شد و تا آبان 1329 ادامه یافت به ایجاد تشكیلات مخصوصی برای فوتبال ایران دست زد و با یاری حسین صدقیانی مسابقات بین المللی فوتبال را برای تیم ملی تدارك دید . حضور تیم های ملی افغانستان، تركیه و پاكستان با دعودت او و بالاخره سفر تیم ملی فوتبال به تركیه در زمان او صورت گرفت !علی كنی در بهمن سال 1334 ریاست فدراسیون فوتبال كشورمان را برای دومین بار بر عهده گرفت و این مسئولیت را به مدت 8 ماه یعنی تا مهر ماه سال 1335 در اختیار داشت . كنی كه فوتبال ایران را بی بهره از دانش خارجی نمی دید ، این بار هم برای مربیگری تیم ملی از یك اتریشی استفاده كرد .

در روزگاری كه اتریش یكی از قدرت های برتر دنیا بود و در جام جهانی 1954 با پیروزی 3 _ 1 مقابل اروگوئه قهرمان سابق دنیا به مقام سوم جهان رسیده بود ادموند مایوفسكی به ایران آمد اما عمر مدیریت دوباره علی كنی در فوتبال ایران بسیار اندك بود و بهره كافی از دوره مدیریت جدید او در فوتبال ایران برده نشد .علی كنی را می توان بانی ایجاد اولین زمین رسمی فوتبال در ایران دانست چرا كه در سال 1303 و در جلسه ای كه با حضور عده ای از فوتبالیست ها و مسئولان وقت ، از جمله سید محمد تدین رئیس وقت شورای ملی در گراند هتل تهران تشكیل شد . علی كنی با سخنرانی جالب خود مسئولان را مجاب كرد تا با تصویب لایحه ای در مجلس ”‌زمین دولت“ را به منظور ایجاد زمین فوتبال خریداری كنند و این همان زمینی بود كه بعد بعنوان اولین زمین چمن فوتبال مورد استفاده فوتبالیست های ایرانی قرار گرفت .

هدایت ا... گیلانشاه

هدایت ا... گیلانشاه دومین رئیس فدراسیون فوتبال كشورمان بود كه در آبان ماه سال 1329 جانشین علی كنی شد و رهبری فوتبال كشورمان را تا سال 1331 بر عهده داشت . گیلانشاه را می توان اولین رئیس نظامی فدراسیون فوتبال دانست . بعد از او هم رۆسای نظامی دیگری فدراسیون فوتبال كشورمان را اداره می كردند .هدایت ا... گیلانشاه یكی از بازیكنان خوب تیم های كلوب ایران و طوفان در دهه 1310 بود و با بازیكنان بزرگی مثل عبداله سعیدایی ( عبداله شوتی ) عباس تنیده گر ( عباس سیاه ) و اكبرحیدری (اكبر طوفان ) هم بازی بود او در سال 1314 همراه تیم فوتبال طوفان قهرمان مسابقات فوتبال باشگاههای تهران شد .

در بازی های آسیایی 1951 دهلی نو تیم ملی فوتبال كشورمان موفق به كسب عنوان نایب قهرمانی و مدال نقره شد . ملی پوشان فوتبال كشورمان در این بازی ها مقابل برمه و ژاپن به پیروزی رسیدند و برابر هندوستان میزبان شكست خوردند . گیلانشاه كه فرمانده نیروی هوایی هم بود كاروان ورزش ایران اعزامی به بازی های آسیایی 1951 دهلی نو را با 3 فروند هواپیمای داكوتای ارتش به دهلی نو مركز هندوستان برد . تیم ملی در بازی های آسیایی دهلی نو ابتدا برمه را 2_ 0 شكست داد و در دیدار دوم با ژاپن به تساوی صفر _ صفر رسید . چون در آن زمان قانونی برای تساوی وجود نداشت بازی تكرار شد . در دیدار تكراری تیم ملی فوتبال ایران ژاپن را با نتیجه 3_2 شكست داد و در فینال با نتیجه یك _ صفر مغلوب هندوستان شده و به مقام نایب قهرمانی رسید .

عمر مدیریت گیلانشاه در فوتبال ایران فقط 17 ماه طول كشید . در این 17 ماه گیلانشاه و دبیرش مصطفی سلیمی ، تاثیر قابل توجهی روی اساس فوتبال كشورمان داشتند .

محسن حداد

محسن حداد، بی سر و صداترین مدیر فوتبال بعد از آنکه هدایت الله گیلانشاه دومین رئیس فدراسیون فوتبال عهده دار هدایت فوتبال شد، ورزش نوپای موردنظر در عرصه تشکیلاتی توان مضاعف یافت، با این حال حضور محسن حداد به عنوان سومین رئیس تاریخ فدراسیون فوتبال نشان دهنده این مطلب بود که در عرصه مدیریت، فوتبال ما پیشرفت شایان توجهی نکرده است.

محسن حداد دو دوره مسوولیت ریاست فدراسیون فوتبال را برعهده داشت. در هر دو دوره فوتبال ایران درگیر مشکلات بسیار بود.مشکلاتی که نشأت گرفته از جو سیاسی ملتهب روز بود. در دوره اول ریاست او در فدراسیون فوتبال، ایران، در گیرودار کودتای 28 مرداد گرفتار بود با این حال فرصتی فراهم آمد تا تیم ملی ایران در سال 1331 برای شرکت در دو بازی دوستانه به پاکستان برود.

بعد از باکو در سال 1304 و افغانستان در سال 1320، سفر به پاکستان در سال 1331 سومین سفر خارجی فوتبال ایران به منظور برگزاری دیدارهای دوستانه بود. پاکستانی ها یک فروند هواپیما فرستادند تا تیم ملی فوتبال ایران به این کشور برود.در ترکیب آن تیم مردانی مثل امیر آقاحسینی، حسن مدنی، منصور حاجیان، مهدی نصیر اوغلی، نادر افشار نادری، محسن آزاد، محمود بیاتی، حسین سرودی، محمود حریری، محمود مقیمی، مهدی صفری، بیوک جدی کار، پرویز کوزه کنانی، مسعود برومند، ابوالفضل مصطفی، محمود شکیبی، شاپور روحانی، امیرال خیراندیش و ناصر غفاری حضور داشتند. تیم ملی را در این سفر علی کنی، مصطفی سلیمی و کاظم رهبری همراهی می کردند. تیم ایران ابتدا در شهر لاهور یک مسابقه برابر تیم ایالت پنجاب برگزار کرد و سه بر یک برنده شد. هر 3 گل ایران را در این بازی مسعود برومند به ثمر رساند. دومین حریف، تیم ملی پاکستان بود که برابر ایران با نتیجه مساوی بدون گل متوقف شد.محسن حداد رئیس فدراسیون فوتبال، در سال 1332 جای خود را به سرتیپ حسین سیاسی داد. سیاسی هم یک سال رئیس فدراسیون فوتبال بود و در سال 1333، محسن حداد جای خود را از سیاسی پس گرفت و بار دیگر تا سال 1334 عهده دار مسوولیت ریاست فدراسیون فوتبال کشورمان بود.

حسین مبشر

بعد از مصطفی سلیمی، حسین مبشر به رئیس فدراسیون فوتبال شد. وی از مرداد ماه سال 1336 تا شهریور ماه سال 1337 این سمت را بر عهده داشت .بعد از مصطفی سلیمی، حسین مبشر به رئیس فدراسیون فوتبال شد. وی از مرداد ماه سال 1336 تا شهریور ماه سال 1337 این سمت را بر عهده داشت. مبشر بار دیگر از آبان سال 1341 برای دومین بار رئیس فدراسیون فوتبال شد و این مسئولیت را تا 4 سال و 2 ماه بعد در دی ماه 1345 عهده دار بود .حسین مبشر از فوتبالیست های بزرگ تیم ملی بود. او در سال 1321 تا 1329 یكی از بهترین مهاجمان و گلزنان فوتبال ایران و عضو باشگاه دارایی تهران بود و در تمام بازی های تیم ملی و تیم منتخب تهران در این دوران یار ثابت بود. در بازی ایران و افغانستان كه سال 1328 برگزار شد و با پیروزی 4 0 و به عنوان اولین پیروزی رسمی تاریخ فوتبال ایران ثبت شد، حسین مبشر 2 گل به ثمر رساند. مبشر در سال 1329 به دنبال آسیب دیدگی پا فوتبال را در سن 28 سالگی كنار گذاشت و در دوران ریاست محسن حداد و دوره دوم ریاست علی كنی با تشكیلات فدراسیون فوتبال همكاری نزدیك داشت.حسین مبشر برای دومین بار در آبان ماه سال 1341 رئیس فدراسیون فوتبال كشورمان شد.او این مسئولیت را چهار سال حفظ كرد.

در این دوران فوتبال ایران به اولین موفقیت تاریخ فوتبال كشورمان رسید و با مربیگری مرحوم حسین فكری به المپیك 1964 توكیو صعود كرد. اما فدراسیون مبشر در بازی های المپیك 1964 توكیو بازیكنان تیم ملی فوتبال شاهین را به دلیل عدم تمكین از قوانین و قواعد تیم ملی محروم كرد و بدون یاران این تیم موفقیت تیم ملی در این مسابقات تحت الشعاع قرار گرفت. در دوره ریاست مبشر فوتبال ایران برای اولین بار در بازی های جام عمران منطقه ای شركت كرد و به مقام قهرمانی رسید. ضمن آن كه فوتبال ایران در سال 1345، گئورگی سوچ مربی نامدار مجار را به استخدام خود درآورد و در بازی های آسیایی 1966 بانكوك با حضور او به عنوان قهرمانی رسید. دوره دوم مدیریت حسین مبشر كه توام با كسب افتخار برای فوتبال ایران بود با كنار رفتن ایزدپناه از سازمان تربیت بدنی و روی كار آمدن منوچهر قراگزلو به پایان رسید.

 ناصر نوآموز      

او بعد از انقلاب اسلامی اولین كسی بود كه عهده دار مسئولیت هدایت فدراسیون فوتبال شد. ناصر نوآموز اولین بار، در مهر ماه سال 1358 به دنبال رای گیری اعضای شورای اداره كننده فوتبال، به ریاست فدراسیون فوتبال رسید.

ناصر نوآموز، یازدهمین رئیس فدراسیون فوتبال بود. او بعد از انقلاب اسلامی اولین كسی بود كه عهده دار مسئولیت هدایت فدراسیون فوتبال شد. ناصر نوآموز اولین بار، در مهر ماه سال 1358 به دنبال رای گیری اعضای شورای اداره كننده فوتبال، به ریاست فدراسیون فوتبال رسید.

نوآموز در این دوره بیشترین آراء را به خود اختصاص داد و بعد از او داریوش مصطفوی صاحب رای دوم شد و به سمت دبیر ناصر نوآموز در فدراسیون فوتبال رسید. در فاصله بهمن 57 تا مهر 58 فدراسیون فوتبال كشورمان به صورت شورایی اداره می شد. اما از مهر ماه 58 ناصر نوآموز مسئولیت ریاست فدراسیون را بر عهده گرفت. تا مهرماه سال 1359 یعنی تا آخرین روزهای حكومت شورای موقت انقلاب نوآموز صاحب این مسئولیت بود.

ناصر نوآموز كه در دوران ریاست فدراسیون فوتبال 41 ساله بود از فوتبالیستهای قدیمی تیم های تهران جوان، دارایی و پاس بود. او كه هنگام قبول مسئولیت ریاست فدراسیون فوتبال سرهنگ دوم بود، در بازی های مقدماتی جام ملت های 1968 آسیا در كرالای هندوستان هم عضو تیم ملی فوتبال كشور مان بود.

نوآموز، بعدها عضو تیم ملی فوتبال ارتش و بالاخره كاپیتان این تیم شد. نوآموز در خط حمله بازی می كرد و سالها بعد پسرش آرش نوآموز یكی از بهترین مدافعان چپ فوتبال ایران شد.در اسفند ماه 1358 ایران در مسابقات المپیك 1980 مسكو شركت كرد و علی رغم آن كه از وجود مردانی مثل حسین كازرانی، حسن نظری، آندارنیك اسكندریان، محمد صادقی، ایرج دانایی فرد، حسن روشن، غفور جهانی و ابراهیم قاسمپور بی بهره بود با تلفیقی از مردان با تجربه مثل علی پروین، ناصر حجازی و نصرا.. عبداللهی و اضافه شدن جوانانی مثل عبدالرضا برزگری، محمود حقیقیان، بهتاش فریبا و حمید علیدوستی با ارائه بازی های خوب ، صعود به مسابقات فوتبال المپیك را تجربه كرد. بعد از این مسابقات علی پروین از كسوت ملی كناره گیری كرد.ناصر نوآموز بعد از 10 سال، به دنبال حضور دكتر حسن غفوری فرد به عنوان رئیس سازمان تربیت بدنی از مهر ماه 1368 برای دومین بار، این بار در 51 سالگی رئیس فدراسیون فوتبال كشورمان شد. نوآموز این بار مسئولیت مورد نظر را تا تیر ماه سال 1372 به عهده داشت.

تاریخچه مدیران فدراسیون فوتبال(2)