انتظار و انسان منتظر
مفهوم انتظار
انتظار یعنی چه؟ و چه ویژگیهایی دارد و چگونه میباید تحقق پیدا كند؟ انتظار یك صفت و ویژگی است كه باید در خودمان بپرورانیم و تجربه كنیم و مورد بحث قرار دهیم. در حقیقت انتظار، یك هدیه الهی است برای ما انسانها؛ یعنی خداوند به بعضی از انسانها این توفیق را عنایت كرده كه آگاه باشند كه امامی در پس پرده غیبت است و آگاه باشند كه باید منتظر او باشند و خود این مسئله، اولین صفت انسان منتظر را میسازد.
ویژگیهای انسان منتظر
1. اندیشیدن به آینده
یكی از ویژگیهای انسان منتظر این است كه به واقعهای كه در آینده اتفاق خواهد افتاد، ایمان دارد. این موضوع را اگر شما با این رویكرد ملاحظه كنید كه اگر در وجود انسان این قابلیت بود كه بتواند وقایع آینده را پیشبینی كند، چه میشد. خداوند دو هدیه بزرگ به ما كرامت فرموده است: نخست این كه قیامت را وعده داده است و دیگر اینكه ظهور موعود را مطرح كرده است. آیندهای را به نام عصر ظهور پیشبینی كنیم كه در آن، شیعیان منتظر دوازدهمین حجت الهی، حضرت مهدیاند. بنابراین یكی از ویژگی های تربیتی انسان منتظر این است كه به آیندهای با وقایع و ویژگی های خاص میاندیشد.
2. آمادگی
دومین ویژگی انسان منتظر، آمادگی است؛ یعنی نسل منتظر، كودك و نوجوان و جوان ما باید بداند كه در عصر ظهور چه كاره است و دارای چه نقشی است. انسان منتظر باید آمادگی كارگزاری حكومت جهانی را داشته باشد. امام زمان(ع) به نیرو و آدمی نیاز دارد كه بتواند با پدیدهها و شرایط مواجه شود. این امر كه افراد، در دوران غیبت قابلیت ها و تخصص های خودشان را گسترش ندهند، با مفهوم انتظار، تطابق ندارد.
یكی از ویژگی های انتظار این است كه انسانها را از درون خودشان بیرون بیاورد تا از پرداختن به مسائل جزئی زندگی خودشان دوری كنند. خود محوری برای جامعه بسیار خطرناك است
3. امید به آینده جهان
یكی دیگر از ویژگیهای نسل منتظر، امیدواری و نگرش مثبت به آینده جهان است. اگر ما خودمان را در این شرایط ببینیم، تصور كنیم كه منتظر دادگستر و عدلگستر جهان هستیم، در راستای این اهداف تلاش خواهیم كرد. ادیانی كه موعودگرا نیستند، یك نگرش كاملاً منفی و یأسآور نسبت به جهان دارند. اگر امید به آینده نباشد، انسان دچار افسردگی خواهد شد. اگر به آینده جهانی بیندیشیم كه به دست ابر قدرتها و امثال آنها اداره میشود، احساس ناامیدی و خطر خواهیم كرد و سرنوشت جهان را بسیار تأسفآور و نگران كننده خواهیم دید.
4. جهانی شدن
چهارمین ویژگی كه برای نسل منتظر میتوان در نظر گرفت؛ این است كه انسان از خویشتن و از خودش بیرون بیاید و جهانی شود. اصلاً یكی از ویژگی های انتظار این است كه انسانها را از درون خودشان بیرون بیاورد تا از پرداختن به مسائل جزئی زندگی خودشان دوری كنند. خود محوری برای جامعه بسیار خطرناك است. كسی كه درخت را از خیابان میكند و در منزل خویش میكارد، اندیشه این آدم در حقیقت، از خودش و خانه خودش فراتر نمیرود. و خود محوری یعنی این كه خود را در حد خودش و خانه خودش ببیند. هر چیزی، در خانه او معنا دارد؛ در درون خانه او ارزش دارد؛ فراتر از خانه خودش نمیاندیشد؛ به شهر نمیاندیشد؛ به كشور نمیاندیشد؛ انگار فقط همین نسل است و بس.
انتظار، انسان را از خانه خود بیرون میآورد و جهانی میكند. اصلاً ما میخواهیم نسل منتظر را تربیت كنیم؛ نه فقط یك شهروند. اگر بخواهیم یك نوجوان را تربیت كنیم باید بتوانیم او را با انتظار و مفهوم آن آشنا كنیم. باید به او بفهمانیم كه تو برای خودت و در چارچوبه خودت زندگی نمیكنی؛ باید به جهان بیندیشی، به حكومتی كه بر جهان حاكم است.
خوشبختانه در رگههایی كه با عنایت خود امام (عج) در وجود جوانان، بهوجود آمده، كاملاً دیده میشود كه مثلاً دانشجوی مهندسی اینگونه میاندیشد كه من باید پاسخگوی امام زمانم باشم؛ امامی كه حكومت جهانی برقرار خواهد كرد. حال اگر ایشان را درك كردم كه به مقصود رسیدهام؛ در غیر اینصورت نیز باز پاسخگوی او هستم و برای تحقق حكومتش تلاش كردهام. او از عمل و حاصل عمل ما آگاه است.
و از آن طرف، متأسفانه در دستگاهها و ادارات ما برخی از افراد، گویا با همین رئیس كه بالای سرشان است مواجهند؛ مثلاً میگویند، آقا تا وقتی در این اداره وضعیت اینگونه است، من مانند شمعك كار میكنم؛ یعنی شعلهور نمیشوم. این حرف در حقیقت حرف آدمی است كه گویی رئیس او همین كسی است كه بالای سرش است. نسل منتظر نباید اینگونه باشد. او باید پاسخگوی امام زمانش باشد؛ یعنی هر كس كه منتظر است: كارمند، دانشجو، طلبه، پزشك و... باید امام زمان(عج)را بالای سرش ببیند، نه رئیس و وزیر و رئیسجمهور و... را.
علاوه بر مسئله پیش گفته، مسئله نیاز به ولیّ و مرشد است. كسی كه به او عشق بورزیم و او را از صمیم دل دوست بداریم و به گونهای عمل كنیم كه گویی ذرّه ذرّه عمل ما با هدایت او انجام میگیرد.
نسل منتظر، كودك و نوجوان و جوان ما باید بداند كه در عصر ظهور چه كاره است و دارای چه نقشی است. انسان منتظر باید آمادگی كارگزاری حكومت جهانی را داشته باشد. امام زمان(عج) به نیرو و آدمی نیاز دارد كه بتواند با پدیدهها و شرایط مواجه شود. این امر كه افراد، در دوران غیبت قابلیت ها و تخصص های خودشان را گسترش ندهند، با مفهوم انتظار، تطابق ندارد
5. زیستن با یاد او
ما باید این آرزو را داشته باشیم كه اگر توفیق زیارت ایشان حاصل شد، چگونه زیستن و چگونه مردن را از او بپرسیم. نسل منتظر باید منتظر لحظهای باشد كه وقتی امامش را میبیند، صراط مستقیم را با تمام اجزای آن از امام بخواهد؛ منتها این كار احتیاج به آمادگی دارد. «... فزت و ربّ الكعبة...» جملهای نبود كه علی(علیه السلام) در هنگام ضربت خوردن به ذهنشان رسیده باشد؛ امام سراسر عمرشان با این جمله زیسته بودند و منتظر این لحظه بودند؛ لحظه رهایی از دنیای تنگ و تاریك به سوی جوار الهی.
ما باید به نسل منتظر بیاموزیم، از امامی كه در پس پرده غیبت است چگونه استفاده كند. نوجوانان ما باید لحظه به لحظه از امام زمان(عج) بهره بگیرند. اگر در تمامی مراحل درس و زندگی مان هرگاه توكل به خدا كردیم و پشت سرش «یا مهدی أدركنی»گفتیم؛ یعنی از او هم به عنوان ولیّ و امام مان كمك خواستیم، راههایی را در مقابلمان باز خواهد كرد. هر نعمتی كه نصیب همه ما شده، از بركت یاری طلبیدن از امام زمان(عج) است. این را به نوجوانان و جوانان منتقل میكنیم. لحظهای نباشد كه از یاد امامشان غافل باشند. اینها نكاتی است كه ما باید كودكان و نوجوانان و كودكان و فرزندانمان یادآوری كنیم كه همین الان از امام كمك بخواهند و او كمك میكند و كمكش را در درازمدت خواهند دید، نه این كه بگوییم امروز كه كمك بخواهند، فردا یاری میبینند.
بنابراین، یكی از ویژگیهای نسل منتظر این است كه در همه اعمالش توجه به امام زمان(عج) دارد؛ ازدواج، تحصیل، غذا خوردن و...
اگر بخواهیم نسل امروز را تربیت كنیم، باید هدفهای رفتاری و تربیتی ما این ویژگیها را داشته باشد.
فرآوری: فاطمه زین الدینی
بخش مهدویت تبیان
منبع: سایت مهدیون