تبیان، دستیار زندگی
در این طرح دانش آموزان با نثر ساده و ویژگی های آن آشنا می شوند و نیز مهارت ها ی نگارش نثر ساده را فرا می گیرند...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ساده نویسی

ساده نویسی

اهداف یادگیری:

  • آشنایی با نثر ساده و ویژگی های آن
  • آشنایی با مهارت های ساده نویسی

زمانی که مطلبی را از مجله یا روزنامه می خوانید انتظار دارید آن مطلب برای شما قابل فهم باشد، یکی از نکاتی که به قابل فهم بودن یک مطلب کمک می کند ساده بودن آن مطلب است؛ اکنون می خواهیم بدانیم ویژگی های یک نثر ساده چیست؟

  • زبان آن صمیمی و نزدیک به زبان گفتار است.
  • جملات کوتاه، ساده و روانند.
  • کلمات و عبارت های دشوار و پر تکلف در آن ها دیده نمی شود.
  • عبارت ها و کلمات زاید در آن ها دیده نمی شود.
  • مقصود نویسنده به خوبی فهمیده می شود.

اکنون ببینیم چه نکاتی در ساده نویسی به ما کمک می کند:

1)  باید همان طور که سخن می گوییم بنویسیم؛ تمرین تبدیل گفتار به نوشتار در یادگیری این مهارت به ما کمک شایانی خواهد کرد.

2)  برای بازگو کردن آن چه از زبان دیگران شنیده اید باید لبّ مطلب را به زبان خودمانی بنویسید. زبان خودمانی به صداقت و صمیمیت نزدیکتر است زیرا هرچه زبان ساده تر و بی تکلف تر باشد، صمیمی تر خواهد بود.

3)  جملات کوتاه مفهوم را زودتر و بهتر منتقل می کند، بنابراین باید از به کاربردن جملات بلند اجتناب کرد.

4) از به کاربردن سخنان پر تکلف و فضل فروشانه باید پرهیز کرد، زیرا مخاطب مفهوم گوینده را دیرتر در خواهد یافت.

5)  باید از به کاربردن واژگان و عبارات زاید که نقشی در جمله ایفا نمی کنند پرهیز کرد، همچنین از تکرار و استفاده ی نابجا از کلمات مترادف و جملات معترضه اجتناب کرد.

6) از کلی گویی و ابهام گویی دوری کنید.

7) در نوشته های علمی نباید از آرایه های ادبی استفاده کرد، همچنان که در نوشته های ادبی نیز کاربرد بیش از حد ارایه های ادبی موجب از بین رفتن شیوایی سخن می گردد.

8) از واژگان و ساخت های دستوری کهن استفاده نکنید.

اکنون به یکی از شیوه های نگارش توجه کنید:

زمانی که کلمه ی ما به « مصوت » ( آ- ای – او ) ختم شود، در حالت اضافه باید یک « ی » میانجی نیز بدان اضافه شود اما چنان چه این واژه ی مضاف به « مصوت » ختم شود تنها نیازمند نقش نما یا کسره ی اضافه است؛ مانند:

  • کلام خدا/ کتاب علی/ فرمان مدیر / سخنان مادر
  • صدای پای آب/ سبوی تشنگان/ لبوی قرمز

تمرین:

1)  جملات زیر را به جملاتی کوتاه تبدیل کنید:

هر انسانی در زندگی خود دارای اهداف گوناگونی است که برای رسیدن به این اهداف باید تلاش بسیاری نموده و از کست ها و موانعی که بر سر راهش وجود دارد به هیچ وجه نهراسد.

1)  هر انسانی در زندگی خود دارای اهداف گوناگونی است.

2) او برای رسیدن به این اهداف باید تلاش بسیاری نماید.

3) وی باید از شکست ها و موانعی که بر سر راهش وجود دارد به هیچ وجه نهراسد.

( جمله ی بالا به سه جمله ی کوتاه تقسیم شد )

  • یکی از عناصر مهم و کارآمد موجود در عرصه ی خانواده وجود مادر است که هم چون محوری گرداننده ی این آسیاب است به گونه ای که هر کدام از اعضای این کانون مهم برای ادامه ی حیات نیازمند آن هستند و تا زمانی که این محور بچرخد کانون خانواده گرم و پر رونق خواهد بود.

1) یکی از عناصر مهم و کارآمد موجود در عرصه ی خانواده وجود مادر است.

2) وی هم چون محوری گرداننده ی این آسیاب است به گونه ای که هر کدام از اعضای این کانون مهم برای ادامه ی حیات نیازمند آن هستند.

3) تا زمانی که این محور بچرخد کانون خانواده گرم و پر رونق خواهد بود.

( جمله ی بالا به سه جمله ی کوتاه تبدیل شد )

2 ) به جای واژگان زیر مترادف های مناسب بنویسید:
  • قس علی هذا : بر همین اساس مقایسه کن.
  • مهمل: بدون کاربرد
  • استرس: نگرانی
  • آباء و اجداد : پدران و نیاکان

3) نوشته ی زیر را به زبان ساده باز گردانید:
  • چون پروردگار عالمیان لطف و عنایت بکردی و از فضلش زمینیان را متمتع بگرداندی بر آدمیان است که این لطف و فضل الهی را شکر گویندی و بر خاک بیفتندی چونان که  حیوانات و نباتات سحرگاهان تسبیح حق گفتندی و اوامرش را اطاعت کردندی.

آفریدگار دو جهان مخلوقاتش را از لطف و عنایتش بهره مند کرده و هم چنان که حیوانات و گیاهان تسبیح گوی خداوند هستند و از او اطاعت می کنند، انسان ها نیز باید شکرگزار این همه لطف و عنایت باشند و به درگاهش سجده کنند.


مرکز یادگیری سایت تبیان

تهیه: فاطمه شیرزاده - تنظیم: داودی