تبیان، دستیار زندگی
منظور از صداقت داشتن و درستکاری چیزی بیش از گفتن حقیقت به دیگران است، منظور از آن نشان دادن خود حقیقی، مقاصد و تعهدات انسان به خود و دیگران به شیوه ای بی ریا و خالصانه است، و این هم حرف و هم عمل انسان را توأم با هم فرا می گیرد.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

حرف زدن آنقدر ها هم آسان نیست !


صداقت به عنوان یکی از برجسته ترین ویژگی ها و کمالات انسانی بر شمرده می شود که وجود آن در اعمال ، رفتار و گفتار برای انسان عزت در نزد خدا و کرامت نزد بندگان می آورد.


صداقت

معمولا همه می گویند حرف زدن آسان و عمل کردن مشکل است، امّا اگر دقت کنیم، حرف زدن هم به این آسانی نیست که ما فکر می کنیم،ولی چون برای ما به صورت عادتی در آمده، بسیار ساده و سهل جلوه می کند؛ به عنوان مثال اینکه انسان بر زبان جاری کند که شخص صادقی است کفایت نمی کند، بلکه داشتن زندگی ای به شیوه ای اصیل و برپایه راستی را هم شامل می گردد.

منظور از صداقت داشتن و درستکاری چیزی بیش از گفتن حقیقت به دیگران است، منظور از آن نشان دادن خود حقیقی، مقاصد و تعهدات انسان به خود و دیگران به شیوه ای بی ریا و خالصانه است، و این هم حرف و هم عمل انسان را توأم با هم فرا می گیرد.

صداقت به عنوان یکی از برجسته ترین ویژگی ها وکمالات انسانی بر شمرده می شود که وجود آن در اعمال ، رفتار و گفتار برای انسان عزت در نزد خدا و کرامت نزد بندگان می آورد.

امام علی علیه السلام می فرماید:

الصَّادِقُ عَلَى شَفَا مَنْجَاةٍ وَ کرَامَة (خطبه/85 ) ؛ راستگو بر کنگره‏هاى رستگارى و بزرگوارى است .

مسأله صداقت در گفتار و اعمال از مسائل بسیار مهم اخلاقی، انسانی است، به گونه ای که بسیاری از فضایل و خوبی ها از آن سرچشمه می گیرند. امام علی علیه السلام بین ایمان انسان ها ومیزان راستگویی شان رابطه  قرار داده اند ایشان می فرماید:

علامه الایمان ان توثر الصدق حیث یضرک علی الکذب حیث ینفعک (شرح نهج البلاغه، ج20ص175)

نشانه ایمان این است که راستی را در جایی که به زیان تو است بر دروغی که به سود توست مقدم داری .

امیرالمۆمنین میزان صداقت هرکس را وابسته به جوان مردی او می دانند، زیرا افراد جوانمرد دارای روح بزرگی هستند، راستی و درستکاری پیشه ی همگی آنان است، چون از دروغ و نیرنگ که افراد پست به آن عادت کرده اند بیزار اند. (فروغ حکمت، سید جعفر موسوی ص134)

وجود صداقت در زندگی، اندیشه، گفتار و کردار انسان ها، مبنای سامان یافتن امور، برطرف شدن اندوه ها و شداید می شود.

منظور از صداقت داشتن و درستکاری چیزی بیش از گفتن حقیقت به دیگران است، منظور از آن نشان دادن خود حقیقی، مقاصد و تعهدات انسان به خود و دیگران به شیوه ای بی ریا و خالصانه است، و این هم حرف و هم عمل انسان را توأم با هم فرا می گیرد

امیرالمۆمنین در این زمینه می فرماید:

وَ لَوْ أَنَّ النَّاسَ حِینَ تَنْزِلُ بِهِمُ النِّقَمُ وَ تَزُولُ عَنْهُمُ النِّعَمُ فَزِعُوا إِلَى رَبِّهِمْ بِصِدْقٍ مِنْ نِیَّاتِهِمْ وَ وَلَهٍ مِنْ قُلُوبِهِمْ لَرَدَّ عَلَیْهِمْ کلَّ شَارِدٍ وَ أَصْلَحَ لَهُمْ کلَّ فَاسِد. ( خطبه/ 177)

اگر مردم هنگامى که بلا بر آنان فرود آید، و نعمت ایشان راه زوال پیماید، فریاد خواهند از پروردگار، با نیّت درست و دلهایى از اندوه و بیم سرشار. هر رمیده را به آنان بازگرداند، و هر فاسد را اصلاح و بساز ،راست کرداری و راست گفتاری اساس و پایه ی تحول و اصلاح گرفتاری هاست. خداوند عنایت خاص و ویژه ای بر انسان هایی دارد که مبنا ی امور زندگی شان را بر این اصول بگذارند و اساساً باب گشایش امداد های الهی است.

حضرت علی ( علیه السلام) رمز موفقیت مسلمانان در صدر اسلام را صداقتشان دانسته و دراین باره فرموده اند:

وَ لَقَدْ کنَّا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ (صلى‏الله‏علیه‏وآله) نَقْتُلُ آبَاءَنَا وَ أَبْنَاءَنَا وَ إِخْوَانَنَا وَ أَعْمَامَنَا مَا یَزِیدُنَا ذَلِک إِلَّا إِیمَاناً وَ تَسْلِیماً وَ مُضِیّاً عَلَى اللَّقَمِ وَ صَبْراً عَلَى مَضَضِ الْأَلَمِ وَ جِدّاً فِی جِهَادِ الْعَدُوِّ وَ لَقَدْ کانَ الرَّجُلُ مِنَّا وَ الْآخَرُ مِنْ عَدُوِّنَا یَتَصَاوَلَانِ تَصَاوُلَ الْفَحْلَیْنِ یَتَخَالَسَانِ أَنْفُسَهُمَا أَیُّهُمَا یَسْقِی صَاحِبَهُ کأْسَ الْمَنُونِ فَمَرَّةً لَنَا مِنْ عَدُوِّنَا وَ مَرَّةً لِعَدُوِّنَا مِنَّا فَلَمَّا رَأَى اللَّهُ صِدْقَنَا أَنْزَلَ بِعَدُوِّنَا الْکبْتَ وَأَنْزَلَ عَلَیْنَا النَّصْرَ حَتَّى اسْتَقَرَّ الْإِسْلَامُ مُلْقِیاً جِرَانَهُ وَ مُتَبَوِّئاً أَوْطَانَهُ ( خطبه/55)

ما- در میدان کارزار- با رسول خدا بودیم. پدران، پسران، برادران و عموهاى خویش را مى‏کشتیم و در خون مى‏آلودیم. این خویشاوندکشى-  ما را ناخوش نمى‏نمود-  بلکه بر ایمانمان مى‏افزود، که در راه راست پا برجا بودیم، و در سختی ها شکیبا، و در جهاد با دشمن کوشا. گاه تنى از ما و تنى از سپاه دشمن به یکدیگر مى‏جستند، و چون دو گاو نر سر و تن هم را مى‏خستند. هر یک مى‏خواست جام مرگ را به دیگرى بپیماید، و از شربت مرگش سیراب نماید. گاه نصرت از آن ما بود، و گاه دشمن گوى پیروزى را مى‏ربود. چون خداوند-  ما را آزمود-  و صدق ما را مشاهدت فرمود، دشمن ما را خوار ساخت، و رایت پیروزى ما را برافراخت. چندان که اسلام به هر شهر و دیار رسید، و حکومت آن در آفاق پایدار گردید.

امیرالمۆمنین میزان صداقت هرکس را وابسته به جوان مردی او می دانند، زیرا افراد جوانمرد دارای روح بزرگی هستند، راستی و درستکاری پیشه ی همگی آنان است، چون از دروغ و نیرنگ که افراد پست به آن عادت کرده اند بیزار اند

سنت الهی بر این است که هر که صداقت را در تمامی اعمالش جلوه گر باشد خداوند یار و مددکارش بوده و همواره از

تمامی نعمات برخوردار است، زیرا در جود و بخشش الهی هیچ بخل و تنگی نیست و از جانب ذات اقدس الهی مانعی وجود

ندارد و بخشش و الطاف خدا هر انسان مستعد رحمتی را فرا می گیرد؛ (شرح نهج البلاغه ابن میثم ج2،ص147)

انسان راستگو در مقابل مردم دارای اعتماد و محبت و احترام و ابهت خاصی است.

امام دراین زمینه می فرماید:

یَکتَسِبُ‏ الصَّادِقُ بِصِدْقِهِ ثَلَاثاً حُسْنَ الثِّقَةِ بِهِ وَ الْمَحَبَّةَ لَهُ وَ الْمَهَابَةَ عَنْهُ ( تصنیف غرر الحکم و درر الکلم / / 219)

مرد راست گفتار با راست گفتنش سه چیز را به دست می آورد خوبی، اعتماد مردم را بر او و محبت را برای خودش و نیز شکوه گرفتن مردم را از وی .

آری

راستگویی بهترین وسیله برای هدایت انسان ها به سوی کامیابی و پیروزی است . از این رو ست که بهترین رسم در زندگی و زیباترین و نیکوترین شیوه حیات اجتماعی راستی و صداقت است.

فاطمه زین الدینی   

بخش نهج البلاغه تبیان

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.