آموزش پروژه محور در ایران
روش آموزشی پروژه محور (Project Base Learning ) به عنوان ضرورت آموزشی در شرایط کنونی مطرح است .تقریبا در تمام کشورهای توسعه یافته از این روش برای تدریس همه گروه های سنی ها استفاده می کنند. در کشور ما هم بیشتر از یک دهه است که این روش یکی از راه های آموزش شده است.
اوایل در مدرسه هایی که به نوعی پیشرو بودند این روش پیاده شد و سپس مسئولین آموزش و پرورش به ضرورت آن رسیدند. اما هم چنان مدرسه های پیشرو حرف اول را می زنند و سیستم آموزش و پرورش به دلایل مختلف نتوانسته به عنوان متولی این امر نقش اول را داشته باشد .
تجربه ی 10 ساله ی من در پشبرد این روش آموزشی دو بعد عملی و تئوری دارد. در زمینه عملی مسئول و یا معلم پژوهش در دبیرستان ها و مدرسه های راهنمایی تهران است و در زمینه تئوریک شرکت در کنفرانس های خارجی و داخلی و ارائه ی مقاله های مختلف می شود.
استفاده از روش PBL در مدرسه های ما به سه روش انجام شده است:
1- تنظیم کتاب های آموزش همگانی با رویکرد جدید از طرف آموزش و پرورش
2- اختصاص دادن زنگ پروژه در برنامه ی درسی
3- افزودن پروژه های دانش آموزی همراه تمام یا بعضی از درس ها
کتاب های آموزش همگانی همیشه در حال تغییر و تکمیل شده هستند . قطعا نویسنده های آن ها از روزآمدترین روش ها استفاده می کنند، اما این که در سراسر میهن ما با توجه به وسعت و جمعیت زیاد تا چه اندازه هدف های نویسندگان و تهیه کنندگان کتب های درسی عملی می شود جای بحث دارد.
در بسیاری از مدرسه های پیشگام، زنگی برای انجام کارهای پژوهشی اختصاص می دهند. این برنامه در مقاطع ابتدایی، راهنمایی و اول و دوم دبیرستان اجرا می شود.
در این ساعت دانش آموزان در آزمایشگاه ها، کتابخانه و سایت کامپیوتری زیر نظر معلم های متخصص به انجام کارهای پژوهشی می پردازند. مسئولین این مدرسه ها هزینه بالایی برای این کار متحمل می شوند و نسبت به هدف آن ها از تاسیس مدرسه برخوردشان هم با این مسئله متفاوت است.
عمده مدرسه ها در طیفی قرار دارند که به دلیل کمبودهای زمانی، مالی، نیروی متخصص و ... قادر به پشبرد امر پژوهش به صورت موثر نیستند. در این مدرسه که بیشتر مدرسه های دولتی را شامل می شوند. مدیر مدرسه یا معلم ها بر اساس بخش نامه های اداری و یا تعهد اخلاقی از روش آموزش پروژه محور به هنگام تدریس استفاده می کنند .
البته دانش آموزهای بسیار زیادی هستند که نسبت به علاقه خودشان بدون حضور معلم ها کارهای پژوهشی خوبی انجام می دهند. همچنین همکاران تلاش گری که با اندک امکانات در جهت آموزش منطبق و کار آمد با ویژگی های جغرافیایی، قومی و... هستند.
کار این همکاران ستودنی است.
بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تهیه : زهرا انصاری
تنظیم: نسرین صادقی