تدوین گزارش اقدام پژوهی
درطول زمانی كه از عمر تعلیم و تربیت مدرن می گذرد، رفته رفته بر دست اندركاران علوم تربیتی محرز گشته است كه تحقیقات دانشگاهی به تنهایی پاسخگوی مسائل و مشكلات عملی آموزش و پرورش نیستند. لذا این نقطه عطفی شد برای شروع نوعی دیگر از پژوهش كه بتواند مسائل واقعی محیط كلاس درس و آموزش را حل و فصل كند این نوع تحقیق همان اقدام پژوهی است. در فرایند اقدام پژوهی، خود معلم همزمان محقق و مجری یافته های پژوهشی است.
دراین نوشته كوتاه سعی شده است تدوین گزارش مربوطه، به صورت موجز و مختصر بیان گردد. امید است كه در راهنمایی همكاران علاقه مند به اقدام پژوهی، مفید واقع گردد.
صفحه عنوان:
شامل:
- سازمان مربوطه (سازمان و ادارات آموزش و پرورش نواحی و مناطق)
- عنوان اقدام پژوهی
- نام اساتید راهنما (در صورت وجود)
- نام اقدام پژوه (و همكاران در صورت وجود)
- تاریخ (ماه، سال)
چكیده:
چكیده باید به گونه ای تهیه شود كه خواننده به یك شمای كلی از تحقیق دست یابد.این نكات را رعایت كنید:
- از ذكر آن چه در متن نیامده، خود داری شود.
- از زبان خود بنویسید و نقل قول مستقیم نكنید.
- اصطلاحات مهم و كلیدی را درچكیده بیان كنید.
- برای شماره ها، از ارقام به جای حروف استفاده كنید.
- فقط گزارش ارایه گردد و از اظهار نظر پرهیز كنید.
- افعال مورد استفاده، به صورت گذشته و مجهول باشد.
- به موضوعاتی چون مسأله پژوهش، آزمودنی ها، ابزار گردآوری دادها، در صورت استفاده از آمار، روش آن، یافته های تحقیق و كاربرد آن اشاره شود.
تشكر و قدردانی:
- فهرست مطالب
- شروع متن اصلی گزارش
- مقدمه
در مقدمه به این مطالب بپردازید:
- دلیل منطقی اجرای پژوهش
- ارتباط منطقی بین مسأله و طرح پژوهش
- دلایل نظری موجود در پژوهش
- ارتباط این پژوهش با پژوهش های قبلی
بیان مسأله:
در تبین مسأله به موارد زیر بپردازید:
- شما كیستید؟
- كارتان چیست؟
- محیط شما چه وضعیتی دارد؟
- چرا به فكر این مسأله افتاده اید؟
- این مسأله برای شما چه مشكلی ایجاد كرده؟ چرا؟
- مدرسه پسرانه است یا دخترانه؟
- چند نفر در كلاس دارید؟
- وضعیت درس دانش آموزان چگونه است؟
جمع آوری اطلاعات (شواهد 1):
- با اطلاعاتی دقیق وجود مسأله را نشان دهید.
- از روش های علمی برای جمع آوری اطلاعات استفاده كنید.
- از كلی گویی بپرهیزید و روش كار خود را دقیقاً با شواهد توصیف كنید.
- از شواهدكمی و كیفی توأماً استفاده شود.
- خلاصه ای از آنچه پیرامون موضوع از منابع گوناگون مطالعه كرده اید، بیان كنید.
ارایه راه حل ها:
- با توجه به مطالعات و تجارب خود راه حل هایی را برای حل مشكل و تغییر وضعیت پیشنهاددهید.
انتخاب راه حل و اجرای آن :
- دلایل علمی و مستند برای انتخاب خود بیاورید.
- مراحل اجرای راه حل ها را به تفصیل توضیح دهید.
- مشكلات حین اجرا را بیان كنید.
- آیا تغییر و تعدیلی در راه حل به كار گرفته شده، اعمال كردید، آن را بنویسید.
- چگونگی نظارت بر اجرای راه حل ها را گزارش كنید.
اطلاعات مربوط به تغییرات ایجاد شده (شواهد 2):
- شما در شواهدیك نشان دادید كه وضعیت موجود شما چگونه است، اینك باید به شواهدی استناد كنید كه نشان دهد، آن وضعیت تغییر كرده است.
نتیجه گیری:
- از این اقدام پژوهی چه نتایجی گرفتید، آن را مختصر و گویا بیان كنید.
* فهرست منابع:
* پیوست ها:
برای آشنایی بیشتر با ماهیت و مفهوم اقدام پژوهی (پژوهش در عمل) مطالعه منابع پیشنهادی زیر توصیه می شود:
1- استرینگر، ارنست تی، تحقیق عملی، راهنمای مجریان تغییر و تحول، ترجمه: سید محمد اعرابی و داود ایزدی، تهران: دفتر پژوهش های فرهنگی،1381.
2 - ایرانی، یوسف و بختیاری ابوالفضل، روش تحقیق عملی (اقدام پژوهی)، تهران: لوح زرین، 1382.
3- ساكی، رضا، اقدام پژوهی(راهبردی برای بهبود آموزش و تدریس)، تهران: پژوهشكده تعلیم و تربیت،1383.
4- سرمد، زهره، بازرگان، عباس و حجازی ، الهه، روش تحقیق در علوم رفتاری، چاپ سوم، تهران: نشر آگاه، 1379.
5- سیف الهی، وجه الله، راهنمای اقدام پژوهی در آموزش و پرورش، گیلان: انتشارات گیلان، 1381.
6- قاسمی پویا، اقبال، راهنمای معلمان پژوهنده، تهران: لوح زرین، 1382.
7- مك نیف، جین، لوماكس، پالاما و وایتهد، جك، اقدام پژوهی: طراحی، اجرا و ارزشیابی، ترجمه محمد رضا آهنچیان، تهران: رشد، 1382.
8- وایت، ویلیام فوت، پژوهش عملی مشاركتی، ترجمه محمد علی حمید رفیعی، تهران: دفتر پژوهش های فرهنگی، 1379.
9- ین، رابرت كی، تحقیق موردی، ترجمه علی پارسائیان و سید محمد اعرابی، تهران: دفتر پژوهش های فرهنگی.1376، چاپ دوم، 1381.
10- ین، رابرت كی، طرح تحقیق و روش های مورد پژوهی، ترجمه هوشنگ نایبی، تهران: مۆسسه فرهنگی آینده پویان، 1378.
