قرن اضطراب‌های رنگارنگ

همه ما در مواقع مختلف زندگی احساس اضطراب می کنیم. به طور کلی، استرس حاصل نیاز ما به سازگاری فیزیکی، ذهنی و احساسی در مقابل یک تغییر است.

استرس مجموع واکنش های عمومی انسان نسبت به عوامل ناسازگار و پیش بینی نشده داخلی و خارجی است. بدین گونه که هر گاه تعادل و سازگاری فرد به علت عوامل خارجی یا داخلی از میان رود استرس پدید می آید(علوی1372). برخی از رویدادهای زندگی ما را متقاعد می کنند که واقعاً در وضعیت خطرناکی هستیم. در این شرایط اضطراب واکنشی طبیعی است. کار اضطراب بسیج کردن نیروهای دفاعی بدن است و به ما هشدار می دهد گوش به زنگ باشیم و خود را از خطر حفظ کنیم. برخلاف آنچه همه می پندارند استرس الزاماً یک واکنش منفی نیست.

استرس تا حدی می تواند مفید باشد، چرا که به زندگی جذابیت و تحرک می بخشد و ما را روی پای خودمان نگه می دارد.

یافته ها حاکی از آن است که بین کیفیت کارکرد افراد و شدت یا سطح استرس وارد شده بر آنها ارتباط خاصی وجود دارد. بدین شکل که انسان در موقعیت هایی با حداقل و حداکثر استرس، ضعیف ترین کارکرد را د ارد و بهترین کارکرد انسان در مواقعی است که شدت استرس بین حداقل و حداکثر  باشد. 

اضطراب زمانی مشکل ساز است که شما بدون دلیل موجه، احساس ناراحتی و تنش کنید. در نتیجه بی جهت دچار رنج و عذاب می شوید، زیرا بدن و ذهن شما برای دفع خطر یا تهدیدی که به طور اشتباه برای خود ایجاد کرده اید، برانگیخته می شود.

می توان استرس را به دو نوع حاد و مزمن تقسیم نمود.استرس حاد استرسی است که فرد ناگهان با آن مواجه می شود، حال آنکه در استرس مزمن، فرد مدت ها درگیر یک موقعیت تنش زا می گردد. اینکه با سرویس به سمت دانشگاه در حرکت هستیم و ناگهان ترافیک باعث می شود که دیر به جلسه ی امتحان برسیم یک استرس حاد است. و اینکه فاصله ی محل اقامت(خوابگاه یا منزل) تا دانشگاه به حدی است که هر روز در طول ترم مجبور به طی آن هستیم یک استرس مزمن است.

نشانه های استرس

نشانه های استرس در 4 بعد جسمانی، رفتاری، هیجانی و شناختی نمایان می شود:

علایم جسمانی: مهم ترین علایم بدنی اضطراب عبارتند از تپش قلب، تنگی نفس، بی اشتهایی، تهوع، تکرر ادرار، تعرق، یبوست، سرگیجه، بیقراری و...

علایم شناختی: اختلال در حافظه و تمرکز،ناتوانی در تصمیم گیری،فراموشکاری، از دست دادن خلاقیت، ترس از دست دادن کنترل، گوش به زنگی و افکار تکرار شونده، توقع بیش از حد از دیگران و..

علایم هیجانی:خشم، تنهایی، دمدمی مزاج شدن،افسردگی، به سادگی گریه افتاد، بی طاقتی و..

علایم رفتاری: ناخن جوبدن، وقت تلف کردن، زیاد یا کم خوابیدن، سریع رانندگی کردن، نا تمام رها کردن کارها و ...

اضطراب بخشی از زندگی است و هر فردی ممکن است به آن دچار شود. اضطراب شما به این علت نیست که شما ضعیف یا روان رنجور هستید، بلکه به علت انسان بودن شماست. شما باید بر مهارت های مقابله با اضطراب مسلط شوید و نیروی باارزش خود را با تنبیه و سرزنش خود هدر ندهید. اگر آمادگی لازم برای مقابله با این مشکلات فراهم نباشد، استرس با تاثیری که بر افکار، اندیشه ها، عواطف و انگیزه ها از یک سو و جنبه های فیزیولوژی از سوی دیگر می گذارد توانمندی های روانی و جسمانی فرد را کاهش داده و مقاومت بدن و روان را پایین آورده و با مختل ساختن سیستم ایمنی بدن فرد را در معرض انواع بیماری های روحی و جسمی قرار می دهد.جالب است که بدانیم خود ما تاثیر مهمی بر شدت احساس استرس در موقعیت های روزمره داریم. و خود ما هستیم که می توانیم شاخص های فیزیولوژیک استرس را تحمل کرده و به شیوه ای مثبت، سالم و چالشی در یک موقعیت فشارزا عمل کنیم.

منابع:

1-مهرت های زندگی- کریس-ال- کلینکه- ترجمه دکتر شهرام محمد خانی

2- استرس و روش های مقابله با آن- دکتر معصومه غلامی با همکاری واحد آموزش سلامت

3-بررسی رابطه اضطراب با عزت نفس در بین دانشجویان دانشگاه تهران- شیوا زرگر

4-تاثیر آموزش نیروی انسانی بر استرس آنها- فهیمه قاسمیان

5- مهارت های زندگی- حسین ناصری

مطالب مرتبط:

زندگی بدون استرس هم می شود؟

استرس‌های‌تان را اداره کنید

گلاویز شدن با استرس

دلم شور می زنه!