کمبود خواب در دانش آموزان شیفت صبح
یکی از نیازهای اساسی و فیزیولوژیک انسان نیاز به خواب است. که بدون آن ادامه حیات برای او غیر ممکن است. بر اساس تحقیقات صورت گرفته نه فقط انسان نیاز اساسی به خواب دارد بلکه حیوانات هم می خوابند.
گویا خواب انرژی لازم را برای ادامه حیات و سازگاری موفق با محیط را برای انسان و حیوان تأمین می کند.
در این میان میزان خواب برای انسان ها در دوره های مختلف زندگی متفاوت است و انسان هر چه قدر جوان تر باشد به خواب بیشتری نیازمند است.
برای همین نوزاد انسان بیشترین نیاز را به خواب دارد و بدون آن روند رشد و بالندگی او مختل خواهد شد. امروزه مشخص شده است که کمبود خواب تمرکز حواس و یادگیری را با مشکل مواجه می سازد و رشد ذهنی انسان کند می شود.
در پی چنین واقعیت هایی است که محققان توصیه می کنند که کودکان و نوجوانان در شبانه روز 8 الی 9 ساعت بخوابند این در حالی است که شش و نیم الی هفت و نیم ساعت خواب برای بزرگسالان کافی است.
نیاز به خواب در دوره نوجوانی که همزمان با رخداد بلوغ است و سوخت و ساز بدن افزایش پیدا می کند یک نیاز جدی و اساسی است. اما متأسفانه ما در مدارس (شهری) شاهد هستیم که بسیاری از دانش آموزان به عللی نمی توانند به قدر کافی بخوابند و کمبود خواب دارند و عوارض آن را تحمل می کنند.
به نظر می رسد که مدیریت خواب دانش آموزان توسط اولیاء امروز یک ضرورت است و در صورت عدم توجه ممکن است عواقب جبران نا پذیری را به دنبال داشته باشد. البته این مسئله می تواند یکی از وظایف دولت هم باشد همچنان که در برخی از کشورها مثل آمریکا سازمان ملی خواب به وجود آمده است که در زمینه خواب کارهای زیادی را انجام می دهند و ما بیشتر اطلاعات علمی خود را در باره خواب از طریق آن ها بدست می آوریم چنین سازمان هایی در کشور ما هم می تواند شکل گیرد.
انسان وقتی به دانش آموزان شیفت صبح مدارس ایران نگاه می کند تعجب می کند که چگونه بسیاری از کمبود خواب رنج می برند. آن ها هر روز صبح مجبور می شوند هفت و نیم صبح در مدرسه باشند در حالی که آن ها بعد از یازده شب به خواب رفته اند و یک ساعت قبل از آمدن به مدرسه بیدار شده و خود را آماده کرده اند. تازه بسیاری از آن ها صبحانه هم نمی خورند و برخی از آن ها در طول زنگ های اول و دوم دچار انقباضات شکمی شده و دل درد می گیرند.
از طرفی بسیاری از معلمین با توجه تجارب شغلی خود می گویند که دانش آموزان شیفت ظهر بهتر درس می خوانند و درصد قبولی آن ها هم بیشتر است.
هر کس می داند معنی و مفهوم این مسئله یعنی چه؟!
به نظر شما آیا این امکان وجود ندارد که مثلا مدرسه یک ساعت دیرتر شروع شود یا مدارس شیفت صبح بعد از ظهر، فعالیت خود را آغاز کنند؟
مرکز یادگیری سایت تبیان - نویسنده: بهمن رحمانی
تهیه: ستاره نوربخش - تنظیم: مریم فروزان کیا
