وقتی انگور می‌خورید، حتماً هسته‌اش را بجوید
خواص روغن هسته‌ی انگور
روغن هسته انگور جزو گران‌قیمت‌ترین روغن‌های موجود در قفسه فروشگاه‌های مواد غذایی است که تا یک سال پیش در کشور ما اصلاً تولید نمی‌شد و تا سال گذشته ایران جزو واردکنندگان این روغن به صورت آماده و بسته‌بندی بود. روغن هسته انگور بیشتر در کشورهایی که این میوه کشت می‌شود مانند فرانسه تولید و به مصرف می‌رسد. این روغن به دلیل قیمت بالا، نتوانسته جای خودش را بین مردم کشور ما به خوبی باز کند اما خیلی‌ها معتقدند خواص فراوان آن به قیمت بالایش می‌چربد و به دلیل همین خواص است که باید آن را در سبد غذایی خانواده گنجاند.
حالا اینکه چنین ادعایی تا چه حد درست است و اصلاً روغن هسته انگور چطور تهیه می‌شود و چه خواصی دارد، سۆالی است که دکتر محمدحسین عزیزی، متخصص صنایع غذایی و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس به آن پاسخ داده‌اند.
تولید روغن هسته انگور چگونه است و کار روغن‌کشی از هسته کدام انگورها انجام می‌شود؟
به طور کلی ما دو نوع انگور داریم؛ انگورهای بدون هسته یا با هسته‌های بسیار ریز که به آن‌ها انگور «بی‌هسته» یا «بی‌دانه» گفته می‌شود و انگورهای درشت با هسته‌های نسبتاً درشت. روغن‌کشی از هسته انگورهایی با دانه‌های درشت انجام می‌شود. برای این کار باید هسته این انگورها هنگام فرآوری انگور برای تهیه انواع آب‌میوه‌ها از آن‌ها جدا و جمع‌آوری و بعد با دستگاه‌ها و روش‌های مخصوصی روغن آن‌ها گرفته شود. این روغن با بسته‌بندی مناسبی به بازار فروش راه پیدا می‌کند.
تولید روغن هسته انگور در کارخانه‌های داخلی هم انجام می‌شود؟
در حال حاضر بله. تا یک سال پیش روغن هسته انگور را وارد می‌کردیم ولی حدود یک سال است که یکی از کارخانه‌های تولید آب‌میوه، پس از استفاده از انگورهای هسته‌دار برای تولید انواع نوشیدنی، هسته آن‌ها را جدا و روغن هسته انگور ایرانی تهیه می‌کند. کیفیت این روغن مانند روغن‌های خارجی است و در فروشگاه‌های عرضه مواد غذایی هم می‌توان آن را با برند ایرانی پیدا کرد.
چرا روغن هسته انگور از گران‌ترین روغن‌های دنیاست؟
به این دلیل که تولیدکنندگان برای تهیه یک شیشه روغن به تعداد بسیار زیادی هسته انگور نیاز دارند و از آنجا که انگور به اندازه دانه سویا، آفتابگردان یا حتی میوه زیتون کشت نمی‌شود و فراوان نیست، هزینه‌های تولید این روغن خیلی بیشتر از سایر روغن‌هاست. تولیدکننده مجبور است برای داشتن صرفه اقتصادی مناسب، قیمت نهایی محصولش را بالا ببرد پس گران بودن این روغن به دلیل داشتن خواص بیشتر آن نسبت به سایر روغن‌های گیاهی مانند روغن زیتون یا کانولا نیست.
روغن هسته انگور را می‌توان برای پخت‌وپز هم استفاده کرد؟
بله، از این روغن می‌توان در تهیه انواع سس و سالاد استفاده کرد یا طبخ غذاها را با آن انجام داد. روغن هسته انگور برای تفت دادن مواد غذایی مختلف هم مناسب است ولی به دلیل گران بودن، استفاده از آن برای پخت‌وپز یا سرخ کردن چندان توصیه نمی‌شود.
از آنجا که روغن هسته انگور حاوی آنتی‌اکسیدان و اسید چرب اولئیک است،
می‌توان از آن برای سرخ کردن هم استفاده کرد؛ حتی اگر روی بسته‌بندی آن
عبارت «مخصوص سرخ کردن» درج نشده باشد. البته بهتر است برای بهره‌مندی
کامل از تمام خواص این روغن، آن را حرارت ندیده مصرف کنید
مصرف روغن هسته انگور در کشورهای دیگر هم مانند ایران، محدود است؟
بله، گران بودن این روغن باعث شده مردم دنیا تمایل چندانی به استفاده مستمر از آن نداشته باشند. بیشتر افراد روغن هسته انگور را با هدف بهره بردن از خواص این محصول در سبد غذایی خود می‌گنجانند و سعی می‌کنند با مصرف آن همراه سالاد یا غذا، بیشترین سود را از خوردنش ببرند و برای پخت‌وپز یا سرخ کردن از آن استفاده نمی‌کنند.
عبارت «مخصوص سرخ کردن» باید روی بسته‌بندی روغن‌های هسته انگور درج شده باشد تا بتوان از آن به این منظور استفاده کرد یا می‌توان آن را برای سرخ کردن مواد غذایی استفاده کرد؟
از آنجا که روغن هسته انگور حاوی آنتی‌اکسیدان و اسید چرب اولئیک است، می‌توان از آن برای سرخ کردن هم استفاده کرد؛ حتی اگر روی بسته‌بندی آن عبارت «مخصوص سرخ کردن» درج نشده باشد. البته بهتر است برای بهره‌مندی کامل از تمام خواص این روغن، آن را حرارت ندیده مصرف کنید.
کمی از خواص روغن هسته انگور و تفاوتش با سایر روغن‌های گیاهی می‌گویید؟
روغن هسته انگور ترکیب‌های آنتی‌اکسیدانی و فنولی نسبتاً بالاتری نسبت به سایر روغن‌ها دارد. ترکیب‌های آنتی‌اکسیدانی و فنولی در پیشگیری از ابتلا به برخی بیماری‌ها از جمله ناراحتی‌های قلبی- عروقی و سرطان‌ها نقش مهمی دارند و می‌توانند باعث کاهش تولید رادیکال‌های آزاد هم بشوند. از طرفی اسیدهای چرب امگا 3، 6 و 9 بالاتری در این روغن وجود دارد بنابراین مصرف متعادل آن می‌تواند به ارتقای سطح سلامت کمک کند. هر چه این روغن تازه‌تر باشد، خواص سلامت بخش آن هم بیشتر خواهد بود.
می‌توانیم با جویدن هسته انگورهای مختلف، از تمام خواص روغن هسته انگور که به آن‌ها اشاره کردید، بهره‌مند شویم؟
بله، توصیه می‌شود هنگام مصرف انگورهای هسته‌دار، حتماً هسته انگور را بجوید تا از خواص بی‌نظیر روغن موجود در این هسته بهره‌مند شوید. با این کار خواص بسیار بیشتری نسبت به مصرف روغن هسته انگور به بدنتان خواهد رسید.
چرا؟
این روغن که با جویدن هسته انار و انگور دریافت می‌شود، کاملاً تازه است و ترکیب‌های آنتی‌اکسیدانی و فنولی آن‌ها کاملاً به بدن می‌رسد. وقتی که روغن‌ها کمی می‌مانند، شروع به اکسیده شدن می‌کنند و کمی خواص و ویتامین‌های خود را از دست می‌دهند. ضمن اینکه با جویدن هسته انگور همراه میوه، مقداری فیبر هم به بدن می‌رسد و این فیبر غذایی می‌تواند عاملی برای پیشگیری از ابتلا به یبوست، بیماری‌های قلبی- عروقی و غیرفعال کردن رادیکال‌های آزاد در بدن هم باشد.
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
منبع: هفته نامه سلامت – شماره 397 - ندا احمدلو
مطالب مرتبط:
خواص معجزه آسای عصاره هسته انگور
حذف چربیها برای سلامتی مضر است
دنیای چربیها: از گفته‌ها تا واقعیت
