تبیان، دستیار زندگی
شب هنگام با غلبه ضعف بیرون می آید و می بیند كه دل و جگر حمل می كنند. به تصور این كه شام است خوشحال می شود كه ناگهان خانم های دیگر متوجه اش می كنند این جگر یكی از رزمنده ها است كه از لباس ها بیرون آورده اند و می خواهند ببرند غسل و بعد دفن كنند... .
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

خاطرات فراموش شده

درباره یك مستند دیدنی


شب هنگام با غلبه ضعف بیرون می آید و می بیند كه دل و جگر حمل می كنند. به تصور این كه شام است خوشحال می شود كه ناگهان خانم های دیگر متوجه اش می كنند این جگر یكی از رزمنده ها است كه از لباس ها بیرون آورده اند و می خواهند ببرند غسل و بعد دفن كنند... .

خاطرات فراموش شده

دیگر چند سالی می شود كه در معرفی جنگ 8 ساله ایران و عراق به موضوع نقش زنان در دفاع مقدس به طور جدی تری پرداخته می شود كه بدون شك مهمترین اتفاق در این زمینه را باید كتاب خاطرات «دا» نوشته سیده زهرا حسینی دانست.

در میان آثار نمایشی نیز مستند «ننه قربون» گوشه ای از فعالیت های زنان اهوازی را در دوره جنگ نشان می دهد. «دا» اگر تلاش زنانی را روایت می كند كه كار غسل، دفن و كفن اجساد بر زمین مانده شهدا را در خرمشهر انجام می دهند یا امدادگری، تعمیر و آماده سازی اسلحه، پخت و پز و توزیع امكانات را برعهده می گیرند، «ننه قربون» راوی حكایت غریبی است كه در زمان جنگ در پشت جبهه و به دست زنانی به ظاهر بسیار معمولی و ساده در اهواز رقم زده شده است.

«جنت آباد» گلزار شهدای معروفی در خرمشهر است كه سیده زهرا حسینی بخش عمده ای از خاطرات تدفین و خاكسپاری شهدا را از آنجا روایت می كند و «چایخانه سنتی اهواز» جایی است كه در زمان جنگ تبدیل می شود به پایگاه شهید سید حسین علم الهدی.

تعدادی زن داوطلب می شوند كه در این پایگاه گرد هم آمده و این لباس ها را شستشو دهند، خشك كنند و در صورت لزوم رفو، تعمیر كنند و دوباره برای استفاده به جبهه بفرستند. این می شود آغاز داستان عجیبی این بار در اهواز كه یاسر عرب به عنوان كارگردان در مستند «ننه قربون» آن را حكایت می كند.

اسم مستند نیز از نام یكی از زنان چایخانه گرفته شده كه در آنجا لباس می شسته و به گفته كارگردان مستند كسی از او خبر ندارد و فقط یك جانماز از او به جا مانده؛ كسی كه هشت سال در گرمای اهواز بالای بام می ایستاده و لباس های شسته شده را با طناب بالا می كشیده است.

داستان این است كه با آغاز جنگ هر روز بچه های تداركات سپاه تعداد زیادی از لباس های خونی یا كثیف یا غیرقابل استفاده رزمندگان، مجروحین و شهدا را به جایی در حوالی سه راه خرمشهر در حوالی اهواز حمل می كردند و در آنجا آتش می زدند. اما آیت الله جزایری امام جمعه وقت اهواز و برخی دیگر می گویند كه این كار اسراف است. چنین می شود كه هر روز تداركات جبهه لباس های آغشته به خون و گل و خاك را به این پایگاه كه به چایخانه معروف شده بود می فرستد و البسه تمیز و رفو شده برای استفاده مجدد به جبهه ها بازپس فرستاده می شود.

تعدادی زن داوطلب می شوند كه در این پایگاه گرد هم آمده و این لباس ها را شستشو دهند، خشك كنند و در صورت لزوم رفو، تعمیر كنند و دوباره برای استفاده به جبهه بفرستند. این می شود آغاز داستان عجیبی این بار در اهواز كه یاسر عرب به عنوان كارگردان در مستند «ننه قربون» آن را حكایت می كند.

یاسر عرب در گفتگویی به نقل خاطرات یك از زنان فعال در پایگاه می پردازد كه در مسیر تحقیقاتش به آن دست یافته است. او می گوید خانم نیلی برایش تعریف كرده كه روزی را مشغول كار بوده اند بدون این كه از صبح غذایی خورده باشند. شب هنگام با غلبه ضعف بیرون می آید و می بیند كه دل و جگر حمل می كنند. به تصور این كه شام است خوشحال می شود كه ناگهان خانم های دیگر متوجه اش می كنند این جگر یكی از رزمنده ها است كه از لباس ها بیرون آورده اند و می خواهند ببرند غسل و بعد دفن كنند.

خانم راوی می گوید كه از آن تاریخ دیگر گوشت نخورده است. او می گوید حرفش در مستند این بوده كه چرا ما وقتی می خواهیم از جنگ روایت كنیم دائم سراغ خط مقدم می رویم؟ وقتی خواستیم به جنگ بپردازیم رفتیم سراغ قهرمان ملت، در صورتی كه باید می رفتیم سراغ ملت قهرمان، حداقل در كنارش.

عرب می گوید سۆالی دارد كه تاكنون هیچ كس به آن جواب نداده است.این که اتاق فکر تبلیغات عراق در زمان جنگ چگونه بوده است

ما سینمایی داریم بنام سینمای جنگ كه شده ژانر «دفاع مقدس» كه افتخار سینمای ایران خواهد شد در 400 سال آینده. عراق هم مثل ما سینما دارد. صدام فیلم «جنگ قادسیه» را اگر اشتباه نكرده باشم با 15 میلیون دلار ساخته كه اصلاً ما این فیلم را ندیده ایم و در تاریخ سینمای «بوردول» نیز آمده است. ما حتی نمی دانیم صدام چطور علیه ما پروپاگاندا كرده است. هنر رسانه ها و سینمای عراق در توجیه جنگ با ایران چه بوده است؟ از هر كسی می پرسیم نمی داند.

بخش سینما و تلوزیون تبیان


منبع:آوینی فیلم