نعمت بلا

مقدمه:

می دانیم که شروع روز دانش آموزان با یک برنامه صبحگاهی مناسب علاوه بر پرورش روح معنوی دانش آموزان، در بالا بردن سطح آموزشی آن ها از لحاظ یادگیری تاثیرگذار است.

به عنوان مثال اگر معلم پرورشی مدرسه بتواند هر هفته یک کلاس را برای برگزاری برنامه های صبحگاه مدرسه انتخاب و هدایت نماید:

اول: تمام دانش آموزان طبق استعداد خود در امور و انجام برنامه ها مشارکت می نمایند.

دوم: طبق ایام اله برای پیدا کردن مطالب مناسب روز اجرای برنامه به دنبال مطالبی از قبیل شعر، مقاله، طنز و غیره هستند.

سوم: مراسم آغازین مدرسه از یکنواخت بودن و احیاناً خسته کننده بودن به پویایی و سرشار بودن تبدیل می شود.

یکی از کارهایی که در اکثر مدارس کشور عزیزمان انجام می شود، خواندن آیاتی از قرآن مجید می باشد، در این زمینه چنان چه دانش آموزان بتوانند علاوه بر شنیدن آیات، با مفاهیم متعالی این معجزه الهی آشنا شوند، بی شک به هدف والای نزول وحی رهنمون گشته ایم.

در این راستا، مرکز یادگیری جهت غنی سازی برنامه های صبحگاه مدارس، به بررسی و تفسیر برخی از آیات قرآن پرداخته است. در این قسمت سعی شده، تفسیر به زبان ساده و قابل درک برای دانش آموزان ارائه گردد.

در این مقاله آیات ، مورد بررسی قرار می گیرد...

پنج آیة 21 تا 25 سورة یونُس از صفحة 211 ، مربوطه توسط یکی از دانش آموزان قرائت شود.

شما می توانید برای شنیدن فایل صوتی آیات این صفحه کلیک نمایید.

جهت دریافت فایل صوتی آیات فوق، کلیک کنید.

از میان پنج آیة 21 تا 25 سورة یونُس از صفحة 211 ، قرآن، پس از اشاره به مكر الهی در برابر نقشه‌های جاهلانة مشركان، در دوآیة 22 و 23 به ناسپاسی انسان اشاره می‌كند كه چگونه او در مشكلات بزرگ و به ‌هنگام خطر، همه‌چیز را جز خدا فراموش می‌نماید، امّا به‌محض این‌كه بلا برطرف، وآتش، خاموش شد و مشكل، حل‌گردید، بار دیگر،گناه و بی‌تقوایی را پیشه‌كرده و از خدا بیگانه می‌شود.

این‌دوآیه می‌فرمایند:

«او همان‌كسی است‌كه شما را در صحرا و دریا حركت می‌دهد. هنگامی‌كه دركشتی، خوش و خرّم نشسته‌اید و بادهای موافق وزیده و سرنشینان‌كشتی را آرام‌آرام، به‌سوی مقصد حركت ‌می‌دهند، همه، شادان و خوشحالند. امّا همین‌ كه طوفان شدید و تندبادكوبنده‌ای می‌وزد و امواج مهیب دریا ازهرسو به‌طرف‌ آن ها هجوم می‌آورند وكشتی را چون ‌پر كاهی به‌این‌طرف و آن‌ طرف پرتاب‌كرده و سرنشینانش مطمئن می‌شوندكه درآغوش بلا قرارگرفته‌اند و مرگ را با چشم خود دیده و دست از زندگانی می‌شویند»،

درست، در چنین‌لحظه‌ای، به‌یاد خدا می‌افتند و «او را از روی اخلاص صدا می‌زنند» و دست به‌دعا برداشته و می‌گویند:

«خداوندا، اگر ما را از این‌مهلكه نجات دهی، از این‌پس، حتماً از سپاسگزاران و بندگان فرمانبردار تو خواهیم‌بود»؛ نه‌گناهی مرتكب می‌شویم و نه به غیرتو روی می‌آوریم.

امّا «همین‌كه خدا آن ها را رهایی بخشیده و به ساحل نجات می‌رساند، دوباره، همان ‌تجاوز و طغیان را كه در محیط زندگی داشتند، از سرگرفته و شروع به ظلم وگناه می‌كنند».

ولی «ای مردم، بدانیدكه هرگونه‌تعدّی و ستمی مرتكب شوید و هر انحرافی از حق پیداكنید، زیانش متوجّه خود شماست» وآثار هر ظلم وگناهی، عاقبت، دامن‌گیر خودتان می‌گردد.

آن‌چه‌كنی، به خودكنی                           گر همه نیك و بدكنی

نهایت ‌كاری‌ كه می‌توانید انجام دهید و حدّاكثر بهر‌ه‌ای‌ كه از این ‌طغیانگری‌ها می‌توانید ببرید، این‌است ‌كه چند روزی، «از زندگی زودگذر دنیا بهره‌مند شوید». ولی بدانید «سرانجام، بازگشت شما به‌سوی خداست و آن‌ گاه است‌كه او شما را از نتایج اعمالتان ‌آگاه و باخبر خواهد ساخت» و به خدمتتان خواهد رسید.

نكتة قابل توجّه، این‌كه ‌آن‌ چه در این‌دو آیه ‌آمده، یك اصل ‌كلّی درباره همة ماست ‌كه ‌آلوده به دنیاپرستی و فراموش‌كاری شده‌ایم.

به‌هنگامی ‌كه امواج بلاها ما را احاطه می‌كنند و دستمان از همه‌جا كوتاه شده و كارد به‌استخوانمان می‌رسد و یار و یاوری برای خود نمی‌بینیم، دست به‌درگاه خدا بر می‌داریم؛ ختم اَمَّن‌یُجیب و ختم اَنعام ‌گرفته و هزارگونه ‌عهد و پیمان با او می‌بندیم و نذر و نیاز می‌كنیم ‌كه: خدایا، اگر از این‌بلا رهایی یابیم، چنین و چنان می‌كنیم.

امّا این‌بیداری و آگاهی‌كه از فطرت خداپرست ما سرچشمه می‌گیرد، چندان به‌طول نمی‌كشد و همین‌كه طوفان بلا فرو نشست و مشكل حل شد، مجدّداً پرده‌های غَفلت بر قلبمان فرو می‌افتند؛ پرده‌های سنگینی ‌كه جز طوفان بلا نمی‌توانست‌ آن ها را جابه‌جا كند. مهم این‌است ‌كه بلا كه ‌آمد و این ‌بیداری حاصل شد، با رعایت تقوا مراقب باشیم ‌كه این‌بیداری باقی بماند و همیشه، بندة بیدار خدا بمانیم.

از خداوند می‌خواهیم ما را همانند بندگان خوبش قرار دهدكه درآرامش، همان‌قدر به خدا توجّه دارند كه به‌هنگام سختی. زیرا می‌دانندكه هر خیر و بركتی‌ كه ظاهراً از عوامل طبیعی به ‌آن ها می‌رسد،آن هم در واقع از جانب خداست.

مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: علی هندی، ویراستار: سید علی مرتضوی

تنظیم: یگانه داودی