سیستم مدیریت ساختمان (BMS)
قسمت دوم
هدف ازساخت یک بنای هوشمند این است که موجب کاهش مصرف انرژی، افزایش امنیت و ایمنی ، افزایش رفاه و کاهش هزینه نگهداری شود. ویژگی منحصر به فرد این تکنولوژی، ایجاد هماهنگی و یکپارچه سازی بین کلیه سیستمهایی است که تاکنون به صورت منفرد استفاده می شدند، بدین ترتیب در محدوده وسیعى امكان طراحى، نصب و استفاده میدهد. از فواید اصلى این تكنولوژى در كنار ایجاد راحتى و امنیت بیشتر، مى توان به صرفه جویى در مصرف انرژى اشاره كرد. فلسفه اصلى تكنولوژى ساختمان هوشمند بر اساس محوریت بخشیدن به شخص استفاده كننده و نیازهاى او پایه ریزى شده، به درخواستهاى امروز و آینده پاسخى ساده و مناسب میدهد و قابلیت هماهنگ شدن با تكنولوژهاى بعدى را داراست.
در ساختمان های هوشمند چه وسایل و تجهیزاتی قابل کنترل هستند؟
روشنایی: در ساختمان هوشمند منابع نور اعم از چراغ سقفی، دیواری، رومیزی، چراغهای رنگی تزئینی، فلورسنت و لامپهای LED همگی به تفكیك یا گروهی قابل كنترل هستند. با این روش میتوان بدون نیاز به سرکشی به تمامی چراغها از وضعیت تك تك آنها اطلاع حاصل نمود و آنها را "روشن-خاموش" یا "Dim" كرد.
سیستم ایمنی: ساختمان هوشمند قابلیت مدیریت سیستم دزدگیر، دوربینهای مداربسته و حسگر اثر انگشت (Biometric System) را داراست. از مزیتهای اصلی میتوان دقت بالا، قابلیت کنترل از راه دور، امکان ارسال SMS بروی تلفن همراه ، منطقه بندی فضای تحت پوشش (Zone) و تشخیص دود و آب گرفتگی را نام برد.
در، پنجره، پرده، كركره و سایه بان: با یك لمس روی صفحه کنترل، پرده و كركره (نصب شده در داخل یا خارج) و سایبان ها به سادگی قابل كنترل میباشند. هنگام ترك ساختمان با یك نگاه به صفحه نمایش از وضعیت باز و بسته بودن كلیه درها و پنجره ها آگاه شوید. كنترل درها با استفاده از حسگر اثر انگشت و كارتهای مغناطیسی بصورت مركزی، علاوه بر ایجاد ایمنی بیشتر امكان طبقه بندی و زمان بندی دسترسی به ساختمان را بوجود می آورد.
سیستمهای گرمایشی سرمایشی و تهویه مطبوع: در ساختمان هوشمند، میتوان دمای اتاقها را به تفكیك و به طبع نیاز تنظیم نمود. همچنین مشروط كردنِ رویه كار سیستم به حضور ساكنین در ساختمان تاثیر بسزایی در كاهش مصرف انرژی خواهد دارد.
سیستم صوتی، تصویری: در ساختمان هوشمند استفاده از آرشیو موسیقی و فیلم به طبع سلیقه شخصی و به تفكیك از هر اتاق امكان پذیر است. آرشیو موسیقی و فیلم شامل: DVD، CD، Radio، TV، DVB، Sound Box و ... كه از آن در تمام اتاقهای ساختمان بدون نقل و انتقال دستگاه و یا حتی CD و DVD مورد نظر استفاده میشود.
آیفون تصویری: با به صدا در آمدن آیفون، تصویر مراجع در صورت تمایل فقط روی صفحه نمایش مورد نظر و یا روی كلیه صفحات نمایشِ منعكس میشود. همچنین هنگامی که ساكنین در ساختمان حضور ندارند تصویر مراجع و زمان مراجعه ثبت شده و پس از بازگشت از آن مطلع خواهید شد.
سیستم آبیاری خودكار: آبیاری گل و گیاه، تنظیم فواره و آبشارهای مصنوعی از طریق صفحه كنترل به سادگی قابل كنترل میباشند. همچنین ساختمان هوشمند میتواند كنترل، آبیاری گل و گیاه در حیاط و یا داخل ساختمان را بطور خودكار طبق برنامه از پیش تعیین شده عهده دار شود. برای مثال هر غروب در صورت پایین تر بودن رطوب چمن از 33% سیستم آبیاری بشكل خودكار بكار می افتد.
كنترل تاسیسات استخر، سونا و جكوزی: در ساختمان هوشمند روشن كردن و تعیین حرارت سونا، اطلاع یافتن از زمان رسیدن سونا به دمای مطلوب، خودكار كردن تصفیه استخر و یا جكوزی همگی بسادگی امكان پذیر است.
سیستمهای ارتباطی (تلفن، پیامگیر، تلفن سانترال و اینترنت): پشتیبانی از چند خط تلفن، پیامگیر، تلفن سانترال، سرویس Caller ID و Fax از ویژگیهای ساختمان هوشمند میباشند. همچنین در محیط تحت پوشش میتوان از تلفن تصویری (In-House Video telephony) استفاده كرد.
وسایل الكتریكی ساختمان: در ساختمان هوشمند، امكان اطلاع یافتن از وضعیت كلیه وسایل الكتریكی و كنترل آنها وجود دارد. مثلاً پس از اتمام كار ماشین لباسشویی هشداری مبنی بر اتمام كار به اطلاع میرسد، هنگام استفاده از جاروبرقی با به صدا در آمدن زنگ تلفن یا آیفون جارو بصورت خودكار خاموش میشود. بدین صورت احتمال نشنیدن صدای زنگ تلفن هنگام كار با وسایل خانگی پر صدا یا بعلت زیاد بودن صدای موسیقی، در ساختمان هوشمند عملاً منتفی است. همچنین در صورت باز ماندن در یخچال به مصرف كننده اخطار لازم داده میشود.
معماری سیستم BMS
سیستم معمولاً در سه سطح دسته بندی می شود. در سطح صفر وسائل و تجهیزات، حسگرها و اجزاء نهایی کنترل قرار می گیرند. سیستمهای M&E (ایستگاههای مهندسی و اپراتوری سیستم) در این بخش قرار دارند و از طریق ورودی و خروجیهایی به کنترلرهای یکپارچه منتقل می شوند. این انتقال ممکن است به طور مستقیم و یا از طریق تابلوهای طراحی شده صورت گیرد.
اجزاء پس از خاموش شدن سیستم وجود داشته و شامل سیستمهای I/O ، کنترلرها و نرم افزارهای ارتباطی با سطح 2 می باشد و تمامی الگوریتمهای کنترلی و منطقی در این سطح انجام می شود.
در سطح 2 یا سطح کنترل نظارتی سطحی است که در آن ابزارهای نظارتی و مدیریت اطلاعات شامل HMI ها، سرورها، تجهیزات ذخیره سازی و ایستگاههای کاری اپراتورها و مهندسان که باید با سیستم BMS در ارتباط باشند، قرار دارد. ارتباط بین سطح یک و دو از طریق پروتکلهای استاندارد صنعتی انجام می پذیرد.
نرم افزار كنترلی سیستمهای BMS دارای قابلیتهای بسیاری هستند. این نرم افزارها در سطح 3 قرار گرفته و روی سرورهای مناسب نصب می شوند و معمولاً دارای حداقل شرایط زیر هستند:
**دارای محیط گرافیكی مناسب و ساده برای كاربر عادی.
**دارای مجموعه( Library) از انواع راه حل ها و برنامه ها جهت آسانی طراحی و توسعه سیستم در آینده .
** دارای امكانات( PM سرویس و نگهداری) جهت راهبری سیستم در آینده بدون نیاز به تهیه نرم افزار PM مجزا.
**امكان تعریف طول و عرض جغرافیایی جهت تنظیم اتوماتیك شرایط طلوع و غروب خورشید و كنترل مصرف انرژی.
**امكان تعریف لایه های امنیتی دسترس به برنامه توسط كاربران متفاوت.
**امكان تعریف لایه های امنیتی برای كاربران زیر سیستم های متفاوت از قبیل Access ، HVAC ، Lighting و ....
**امكان ذخیره سازی اطلاعات نرم افزار در بانكهای اطلاعاتی SQL قابل كنترل توسط Microsoft Windows .
**امكان تهیه ، تنظیم و مقایسه نمودارهای مختلف عملیاتی از جمله نمودار مصرف برق و ... در بازه های مختلف زمانی(Trends).
**
ارتباط ساده نرم افزار گرافیكی و I/O های سیستم.**امكان ذخیره سازی اطلاعات مربوط به خطاها و دیگر گزارشات تا مدتها قبل.
**امكان ردیابی و پیگیری درخت و توپولوژی شبكه BACnet توسط نرم افزار بطور Online بطوریكه در صورت قطعی عضوی از شبكه، سیستم بطور اتوماتیك آلارم میدهد.
ادامه دارد...
فرآوری: مریم نایب زاده
بخش دانش و زندگی تبیان
منبع: alamdari* tajhizshabakeh*hsbana *bms-iran