خورشید و لکه‌هایش در قاب تصویر

لکه‌های خورشیدی که ناشی از فعالیت‌های مغناطیسی شدید سطح خورشیدند، بسیار پویا و فعال هستند. ویژگی‌ها و خصوصیات رنگارنگ این لکه‌های خورشیدی باعث شده که فیزیک‌دانان خورشیدی، سالیان درازی را صرف شناسایی و درک آنها با تمام جزئیات کنند.

ستاره منظومه شمسی در حرکتی تناوبی که تقریبا هر 11 سال تکرار می‌شود، به اوج فعالیت خود می‎‎رسد. این اوج فعالیت شامل افزایش لکه‎های خورشیدی، فوران‎ها و توفان‎های خورشیدی است که در اثر تغییرات تناوبی حدودا 11 ساله در میدان مغناطیسی خورشید شکل می‎گیرد.

اوج قبلی فعالیت خورشید در سال 2000/1379 رخ داده بود و پس از خواب طولانی خورشید در سال 2009/1388، پیش‎بینی شده بود که این ستاره حوالی بهار 2013/1392 به اوج فعالیت خود برسد.

اما بررسی تغییرات لکه‏های خورشیدی طی 12 سال اخیر نشان می‎دهد گویی تغییرات خورشید زودتر از آن‎چه پیش‎بینی شده بود، اتفاق افتاده و تعداد لکه‌ها رو به کاهش گذاشته است. البته تغییرات لکه‎های خورشیدی بسیار نامنظم و غیرقابل پیش‎بینی است و این امکان همچنان وجود دارد که فعالیت خورشیدی در جهشی غیرقابل انتظاربه حد پیش‎بینی‎شده برسد.

لکه های خورشیدی درحدود 5%سطح خورشید را پوشانده اند و ابعاد آن ها بسیار زیاد است، اما دربرابر خورشید بسیار کوچک هستند. اندازه آن ها در مقایسه با کره زمین در حدود چند ده برابر است به طوریکه در داخل هر لکه چندین کره زمین جای می گیرد. هر چه لکه بزرگتر باشد طول عمر بیشتری دارد. طول عمر یک لکه ممکن است آنقدر زیاد باشد که به کمک آن دوران خورشید را تشخیص دهیم. یعنی همچنان که خورشید به دور خود می چرخد، شاهد حرکت لکه روی سطح آن باشیم. درواقع به کمک همین لکه ها می فهمیم که سرعت دوران خورشید در تمام عرض های جغرافیایی یکسان نیست. در استوا خورشید بسیار تندتر به دور خود می چرخد ولی در قطبین این چرخش به نسبت کندتر است.

در ادامه تعدادی از تصاویری که به تازگی توسط ستاره شناسان در مناطق مختلف کره زمین از خورشید گرفته شده است مشاهده خواهید کرد.