نویسندگانی که دیگر محبوب نیستند

آثار تامس هاردی، جرج الیوت و ای. ام. فروستر در دو دهه گذشته با کاهش مخاطب روبرو شده‌اند و این درحالی است که آثار چارلز دیکنز، جین آستین و جرج اورول همگی با رشد مخاطب روبرو شده‌اند.

در این تحقیق جدید فهرست 50 کتاب کلاسیکی که از اوایل دهه 1990 تا کنون از کتابخانه‌های بریتانیا و ایرلند امانت گرفته شده‌اند، تجزیه و تحلیل شده. این تحقیق برنده‌ها و بازنده‌های متعددی دارد.

صاحب‌نظران معتقد هستند این تغییر در سلیقه کتابخوانی نشان می‌دهد کتابخوانان به رمان‌های سبک با ریتم تند که پایان خوش دارند بیشتر علاقه نشان می‌دهند تا آثار تلخ و تراژیک. یکی دیگر از دلایل محبوب شدن کتابی در 20 سال گذشته ساخته شدن یا ساخته نشدن اقتباس تلویزیونی یا سینمایی براساس آن است.

یکی از برندگان اصلی این تغییر سلیقه رمان «کرانفورد» نوشته الیزابت گسکل است که اوایل دهه 1990 در رتبه چهل و نهم فهرست 50 کتاب کلاسیکی که بیش از همه از کتابخانه‌ها امانت گرفته شده بودند قرار داشت، این کتاب اوایل دهه اول قرن بیست و یکم به رتبه چهل و چهارم رسید و حالا در رتبه شانزدهم ایستاده است. پنج سال پیش شبکه بی‌بی‌سی براساس این رمان یک سریال ساخت.

تمامی آثار چارلز دیکنز و جین آستین که در این مطالعه در رتبه‌های بالا قرار گرفته‌اند در چند سال اخیر حداقل یک بار به صورت سینمایی یا تلویزیونی اقتباس شده‌اند؛ «آرزوهای بزرگ» (1998 و 1999)، «دیوید کاپرفیلد» (1999 و 2000) و «الیور توئیست» (1997، 1999، 2005 و 2007) هر سه اثر دیکنز و «غرور و تعصب» (1995 و 2005)، «عقل و احساس» (1995 و 2008) و «اِما» (1996) اثر آستین.

از دیگر کتاب‌هایی که صعود خوبی در فهرست داشته‌اند می‌توان به آثار زیر اشاره کرد؛ «سفرهای گالیور» نوشته جاناتان سویفت (از رتبه 40 به 23)، «مزرعه کلد کامفورت» نوشته استلا گیبونز (از رتبه 43 به 24)، «زن سفیدپوش» (از رتبه 31 به 18) و «ماه‌زده» (از رتبه 38 به 26) هر دو اثر ویلکی کالینز، «جنگ دنیاها» اثر اچ. جی. ولز (از رتبه 45 به 32) و «رابینسون کروزو» اثر دانیل دفو (از رتبه 41 به 33).

کتاب که سقوط فاحشی نزد کتابخوانان در دو دهه اخیر داشته «کتاب جنگل» نوشته رودیارد کیپلینگ است که از رتبه سوم در اوایل دهه 1990 به رتبه سی و ششم سقوط کرده است. امروز دیگر خواندن کتاب‌های کیپلینگ «مُد» نیست.

تحقیق جدید را موسسه «حق امانت عمومی» انجام داده است. این موسسه فهرستی از 50 کتاب کلاسیک که پیش از سال 1950 نوشته شده‌اند مهیا کرده و اطلاعات به امانت گرفته شدن آنها در فاصله 1993 الی 1994 و 2010 الی 2011 را با هم مقایسه کرده است.

در مجموع این 50 کتاب در یکی دو سال گذشته بیش از 641 هزار بار به امانت گرفته شده‌اند. این درحالی است که این آثار در اوایل دهه 1990 بیش از یک میلیون و صدوهفتاد هزار بار به امانت گرفته شده بودند.

برنده واقعی این فهرست «بلندی‌های بادگیر» نوشته امیلی برونته است که در با گذر دو دهه همچنان صدرنشین است.

فهرست 20 کتاب کلاسیک محبوب نزد کتابخوان‌ها