موازنه واکنش اکسایش-کاهش
همان گونه که می دانید واکنش های شیمیایی انواع مختلفی دارند؛ به عنوان مثال تجزیه، ترکیب، جانشینی اساده و جانشینی دوتایی، 4 گروه اصلی اکنش های شیمیایی هستند.
برای آشنایی بیش تر با این واکنش ها می توانید به مطلب "حل معادلات شیمیایی" مراجعه کنید و مثال های مربوط به این واکنش ها را مشاهده کنید.
علاوه بر این معادلات شیمیایی، معادلات بی شمار دیگری هم وجود دارند که می توان آن ها را در کتاب های شیمی پیشرفته یافت؛ به عنوان مثال، واکنش هایی که با نقل و انتقال الکترون همراه است و معمولا در باتری ها و سلول های الکتروشیمیایی و یا در فرایند سوختن مواد شیمیایی اتفاق می افتند، واکنش های اکسایش و کاهش نامیده می شوند.
ماده ای که با در یک واکنش شیمیایی، با گرفتن الکترون از ماده دیگر، آن را اکسید می کند، اکسنده و ماده ای که با دادن الکترون به ماده دیگر، آن را کاهش می دهد، کاهنده می نامیم.
شاید با نگاه کردن به ظاهر یک واکنش شیمیایی نتوانید بفهمید که انتقال الکترون در آن چگونه صورت گرفته است، اما با فهمیدن عدد اکسایش یک اتم در هر معادله شیمیایی می توان انتقال الکترون در آن را فهمید.
عدد اکسایش یک اتم، تعداد الکترون هایی است که آن اتم برای تبدیل شدن به یک اتم خنثی باید بگیرد یا از دست دهد.
برای مثال وقتی یون Fe+2 به Fe+3 تبدیل می شود، اکسایش روی داده است، زیرا که عدد اکسایش آهن از 2 به 3 افزایش پیدا کرده است.
در فلش زیر 5 معادله شیمیایی مختلف در سمت چپ مشاهده می کنید. با انتخاب هر کدام از این معادلات، به ترتیب از چپ به راست، اکسنده و کاهنده مشخص خواهند شد. با کلیک روی دگمه submit دو ماده در یک ظرف با هم ترکیب می شوند وممکن است رنگ آن ها نیز در این ظرف مشترک تغییر کند.
بلافاصله معادله ی ماده ای که کاهش یافته است، ظاهر می شود که باید تعداد اتم ها و الکترون های آن را موازنه کنید.
با کلیک روی "void" تعیین می کنید که آیا در واکنش انتخاب شده، H2O و H+ ،OH- لازم است یا به چیزی برای موازنه احتیاج ندارد.
برای این که جواب درست را بدانید، روی submit کلیک کنید و در صورتی که no, modify را مشاهده کردید، یعنی اشتباهی در نوشتن اعداد برای موازنه داشته اید و باید دوباره تلاش کنید.
اگر این مرحله را درست انجام دهید، معادله اکسایش ظاهر می شود، آن را هم باید موازنه کنید. در نهایت، معادله کامل واکنش دو ماده انتخاب شده در ابتدای کار را باید موازنه کنید.
برای این که این کار را درست انجام دهید، می توانید به جدول پتانسیل کاهشی استاندارد در زیر مراجعه کنید اما قبل از این کار از آموخته های خود کمک بگیرید.
 |  |
