نکات مهم تغذیهای در دیالیزیها
کلیه را پالایشگاه بدن میدانند چرا که وظیفه پاکسازی خون را به عهده دارد و هر روز چندین بار تمامی خون موجود در بدن از این دو عضو کوچک عبور میکنند تا از تمام مواد زائد که طی سوخت و ساز بدن تولید میشوند پاک شود. اما وقتی زمانی میرسد که کلیههای شخص از کار میافتد و دیگر نمیتواند وظیفه خود را انجام دهد اینجاست که تنها راه نجات فرد بیمار راهی نیست جز دیالیز.
اما واقعیت این است که یک بیمار دیالیزی برای حفظ جان علاوه بر دیالیز به یک چیز مهم دیگر هم احتیاج دارد. چیزی که بسیاری از کسانی که به دلیل از کار افتادن کلیهها جانشان را از دست میدهند از آن غافلند. بله! درست حدس زدید! تغذیه... واقعیتی مهم که هرگز نمیتوان آن را نادیده گرفت. امروز از تغذیه و نکات مهمی که در این رابطه شما بیمار دیالیزی باید بدان توجه داشته باشید میگوییم پس نکات زیر را بخوانید و جدی بگیرید.
* مهمترین نکتهای که این بیماران باید به آن توجه داشته باشند اجتناب از سوء تغذیه است. اصولاً سوء تغذیه در این بیماران به شدت برایشان خطرناک است و به عنوان یکی از عوامل مرگ و میر آنها محسوب میشود. طبق آخرین تحقیقات به عمل آمده حدود 8- 6 درصد از بیماران دیالیزی دچار سوء تغذیه هستند و این خود موجبات مرگ آنها را فراهم میآورد. این خود گویای این مطلب است که بحث تغذیه در این بیماران تا چه حد مهم است.
* بیمار دیالیزی طی این پروسه درمانی مقادیری پروتئین خونش را از دست میدهد و این خود سوء تغذیه او را شدیدتر میکند. از این رو توصیه میشود روزانه 150-130 گرم گوشت پخته بدون چربی مصرف کند تا کمبود پروتئین بدنش جبران شود. البته نکتهی مهم اینجاست که گوشت مصرفی این بیماران باید کاملاً بدون چربی باشد. از این رو توصیهی اکید میشود که گوشتهای صاف و بدون چربی را آب پز کنند و میل بفرمایند.
مصرف میوههایی که حاوی پتاسیم بالا هستند در این بیماران کار درستی نیست.
از این رو در مصرف میوههایی همچون موز، کیوی، شلیل، خربزه، آلو زرد و طالبی زیادهروی نکنند
* شاید باورش کمی سخت باشد اما واقعیت دارد که علت مرگ 50 درصد از این بیماران چربی بالا است. مصرف چربی در این بیماران مثل سم است و باید مصرف آن را محدود کنند. روغنهای جامد و روغنهای اشباع برای این دسته از بیماران بسیار مضر است. از این رو توصیه میشود در صورت استفاده از چربی، از روغنهای ذرت و روغن زیتون، آن هم به میزان کم مصرف کنند. مصرف فرآوردههای پرچرب مثل بستنی، ماست پرچرب، خامه به شدت ممنوع شود.
* مصرف فیبر غذایی مثل سبزیجات و میوهجات را فراموش نکنند. البته در مصرف میوهجات باید به پاره ای نکات توجه داشته باشند که در ادامه بیان خواهم کرد اما مصرف سبزیجات را حتماً در رژیم غذاییشان قرار دهند. از این رو توصیه میشود روزانه حدود 25-20 گرم فیبر در قالب سبزیجات و میوهجات مصرف کنند.
* در مصرف مایعات زیادهروی نکنند. به دلیل از کار افتادن کلیهها مصرف زیاد مایعات در اینها باعث میشود به سرعت حجم خون بالا رود و این حجم اضافی خون را به صورت فشارخون بالا نارسایی قلبی نشان دهد اما به دنبال دیالیز و کاهش ناگهانی حجم خون بیمار با کاهش فشار شدید خون، انقباضهای عضلانی دردناک و صدمه به قلب مواجه شود. از این رو توصیه میشود روزانه بیشتر از CC1000-1500 مایعات مصرف نکنند.
* مصرف میوههایی که حاوی پتاسیم بالا هستند در این بیماران کار درستی نیست. از این رو در مصرف میوههایی همچون موز، کیوی، شلیل، خربزه، آلو زرد و طالبی زیادهروی نکنند. البته ویتامینها در این بیماری بسیار برایشان مفید است اما این میوه ها به دلیل داشتن پتاسیم بالا برایشان ضرر دارد.
علت مرگ 50 درصد از این بیماران چربی بالا است. مصرف چربی در این بیماران
مثل سم است و باید مصرف آن را محدود کنند
* همان طور که گفته شد مصرف ویتامینها برای این بیماران ضروری است اما باید در مصرف ویتامینهای محلول در چربی مثل ویتامین D، E و A افراط و زیادهروی نکنند. از این رو مصرف جگر، آجیل، خرما، سیب زمینی و سایر خوردنیها از این قبیل در این بیماران باید با احتیاط مصرف شود.
* مصرف نمک در این بیماران باید کاملاً محدود شود. مصرف نمک سبب افزایش فشارخون میشود و فشارخون سبب میشود تا عوارض بیماری در اینها بسیار تشدید شود از این رو توصیه میشود که روزانه بیشتر از یک دهم یک قاشق چایخوری نمک بیشتر مصرف نکنند.
* و در آخر این که بیماران دیالیزی هم همچون همه بیماران دیگر میتوانند با رعایت پارهای نکات در امر تغذیه، بسیاری از عوارض بیماری را در خودشان بکاهند، تغذیه خوب و اصولی را جدی بگیرند و آن را در همه حال رعایت کنند.
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
منبع: سبزدرمان
مطالب مرتبط:
غذاهای مفید برای حفظ سلامت کلیهها
سنگ کلیه دارید؟ نوشیدن چای جوشیده ممنوع!