تبیان، دستیار زندگی
ادعایی مبنی بر وجود 27 میلیون کاربر ایرانی در فیس بوک، در کنار فیلترینگ این سایت از داخل کشور و مخاطرات و تهدیدات احتمالی آن که زمینه فیلترینگ آن را فراهم کرده، دغدغه هایی را در این باره در اذهان مسوولین فرهنگی کشور بوجود آورده است. برخی راه حل این مشکل ر
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

از فیس بوک الگو بگیریم!

نوباوه در گفت و گو اختصاصی با تبیان


ادعایی مبنی بر وجود 27 میلیون کاربر ایرانی در فیس بوک، در کنار فیلترینگ این سایت از داخل کشور و مخاطرات و تهدیدات احتمالی آن که زمینه فیلترینگ آن را فراهم کرده، دغدغه هایی را در این باره در اذهان مسوولین فرهنگی کشور بوجود آورده است. برخی راه حل این مشکل را صرفا مسدود کردن فیزیکی این سایت می دانند و عده دیگری معتقدند فیلترینگ این شبکه اجتماعی جلوی دسترسی به آن را نخواهد گرفت.

بیژن نوباوه نایب رییس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی اساس تشکیل این شبکه های اجتماعی را سلطه می داند اما در عین حال معتقد است که وجود یک فیس بوک جایگزین یا شبکه های اجتماعی تحت کنترل برای کشور بسیار موثر خواهد بود.

مشروح گفت و گوی تبیان با بیژن نوباوه را در زیر می خوانید:

بیژن نوباوه

ارزیابی شما از جذب مخاطبان جوان توسط رسانه ای به نام فیس بوک چیست و علت گرایش نسل جوان را به این شبکه اجتماعی چه می دانید؟

به نظرم هیچ تفاوتی بین جوان و میانسال نیست چون ارتباط نیاز همگان است. اساس طراحی شبکه های اجتماعی را ببینید که آیا برای توسعه انسانی است یا اهداف خاص؟

همین شبکه توییتر و فیس بوک در ماجرای اعتراضات اجتماعی در انگلستان مسدود شد. مگر انگلستان خودش از مبدعین این شبکه ها نیست؟ چرا اینها را در آن مقطع مسدود کرد؟ زیرا در جایی که به نفع خودش است در هجمه آن را استفاده می کند اما در اینجا که می بیند ممکن است شبکه های اجتماعی اطلاعاتی منتشر کند و علیه خودش کاری بکنند جلویش را می گیرد. پس این شمشیر دو لبه است. مثل اینترنت که ابتدا توسط پنتاگون در شبکه داخلی چندین سال مخفیانه کار میکرده، یک سیستم اطلاعات مرکزی بوده و ارتباطش با ارتش آمریکا و بعدا به شکل شبکه اجتماعی درآمده است.

-بنابراین فکر می کنید نحوه استفاده از اینترنت و این شبکه های اجتماعی باید به چه شکل باشد؟

استفاده از اینترنت امروز اجتناب ناپذیر است ولی مثل شمشیر دو لبه است. اگر بتوانی در اینترنت فرهنگت را ببینی، خودت حضور داشته باشی، برایش زبان بنویسی و از آن به این شکل استفاده کنی بسیار مطلوب است. چرا ما موتور جستجوگر ایرانی مثل گوگل نداریم؟ اگر داشتیم اینترنت به نفع ماست وگرنه منبع اطلاعاتی که در اینترنت منتشر می شود جای دیگری است. همین که نام خلیج فارس را خلیج عربی گذاشتند این توسط چه کسی صورت گرفت؟ پس می توانند علیه کشورها از این ابزارها استفاده کنند. ما اگر میخواهیم استفاده کنیم باید این را بومی سازی کنیم. اگر اینترنت بومی سازی شد مثل اینترانت که در حال حاضر صحبت آن هست، قطعا می تواند موثر باشد.

چرا ما موتور جستجوگر ایرانی مثل گوگل نداریم؟ اگر داشتیم اینترنت به نفع ماست وگرنه منبع اطلاعاتی که در اینترنت منتشر می شود جای دیگری است

بومی سازی این ابزارها چه تاثیراتی می تواند داشته باشد؟

اگر ما روزی می توانستیم خیلی موفق عمل کنیم، یک اینترنت درست می کردیم. چه کسی می گوید اینترنت بد است؟ مگر می شود گفت تلویزیون و رادیو بد است؟ اما اینکه چگونه از آن استفاده می کنیم و چقدر بر آن تسلط داریم مهم است. امروز آمار هست که روزانه صدها زبان محلی از بین می رود. در حال حاضر زبان های ملی در نیا هم تعدادش به 50 زبان نمی رسد که هنوز زنده اند. اینکه فرانسوی ها و آلمانی ها اینقدر امکانات و تسهیلات می دهند برای اینکه بورس دکترای مجانی بگیرید برای همین است که زبانشان بماند. خود اینها نسبت به زبان انگلیسی احساس خطر کرده اند.

در واقع اساس تشکیل این شبکه های اجتماعی سلطه است، اگرچه این سلطه زیباست، امکاناتی به شما می دهد، غذا می دهد و ابتدای آن خوشمزه است ولی زهر غذا را بعد از این می فهمی که مسموم شدی. شبکه های اجتماعی اگر تحت کنترل کشورها باشند بسیار بسیار موثرند.

به نظر شما می توان فیس بوک را بومی سازی کرد یا ما نیاز به شبکه جایگزینی داریم؟

به نظر من ما به فیس بوک جایگزین نیاز داریم. امروزه از طریق همین شبکه های اجتماعی تغییرات اجتماعی را رقم می زنند. بحث فساد اخلاقی به جای خود. مثل موبایل است که یک انقلاب است و هزار انقلاب در تحولات ارتباطی انسان ایجاد کرده است. ولی امروز آمار نشان می دهد که بیش از 80درصد ارتباطات نامشروع در همه کشورها حتی آمریکا از طریق موبایل انجام می شود، بسیاری دزدی ها از طریق موبایل انجام می شود. حالا می شود گفت موبایل بد است؟ می گوییم موبایل خوب است ولی باید جلوی این استفاده آن گرفته شود.

به نظر من ما به فیس بوک جایگزین نیاز داریم

بیژن نوباوه

ما نمی گوییم شبکه اجتماعی بد است ولی می گوییم شبکه ای که اینها طراحی کرده اند به نفع کشورهای جهان سوم و کشورهای در حال توسعه نیست و به نفع خودشان است و اگر هم سودی به ما می رساند سودش مقطعی است.

کاری که می توانیم بکنیم این است که از کارهای انجام شده که کارهای سختی هم هستند الگو بگیریم و آنها را بومی سازی کنیم. می دانید اگر اینترنت زبان فارسی داشته باشیم چقدر موفق هستیم؟

آنها تازمانی اجازه می دهند از این خدمات استفاده شود که در جهت منافع خودشان باشد و  وقتی منافع تغییر کرد جلویش را می کیرند.

نظر شما درباره فیلترینگ فیس بوک در داخل کشور چیست؟

هر کشور بنا به اقتضائات خود می تواند با آنچه مخل شرایط اجتماعی اش است برخورد کند. همه کشورها فیلترینگ ماهواره ای و فیلترینگ اینترنتی و شبکه های اجتماعی دارند ولی شکل و میزان آن با هم تفاوت دارد. اگر ما منافع کشورمان را بخواهیم نشناسیم مثل این است که اجازه دهید بچه در خانه هر کاری انجام دهد. اسم آزادی و انتشار آزاد مطالب هم زیباست ولی آیا شما اجازه می دهید بچه تان هر کاری در خانه انجام دهد. بالاخره هرچیز باید قاعده مند باشد. ولی غیر قابل باور است که آمریکایی ها اجازه دهند یک شبکه ای به شکل قاعده مند حاضر شود به کشورهای جهان سوم سرویس دهد. باور نکنید!

سارا کیان

بخش ارتباطات تبیان